Chiến lược giám sát các hệ thống thanh toán tại Việt Nam

Ảnh minh họa

Mục tiêu đến năm 2020, Ngân hàng Nhà nước hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, tăng cường năng lực, thực hiện giám sát toàn diện các hệ thống thanh toán tại Việt Nam theo thông lệ quốc tế, phù hợp với điều kiện của Việt Nam nhằm đảm bảo sự hoạt động ổn định, an toàn và hiệu quả của hệ thống thanh toán quốc gia cũng như các hệ thống, phương tiện, dịch vụ thanh toán trong nền kinh tế. Đồng thời, bảo đảm quyền lợi và nghĩa vụ hợp pháp của các thành viên tham gia hệ thống thanh toán; bảo vệ người sử dụng: phòng ngừa và hạn chế rủi ro đối với các dịch vụ, phương tiện thanh toán cho người sử dụng, duy trì và tăng cường lòng tin của công chúng vào hệ thống ngân hàng…

Giám sát các hệ thống thanh toán là chức năng của Ngân hàng Trung ương nhằm đảm bảo sự an toàn, hiệu quả của các hệ thống thanh toán. Hoạt động giám sát các hệ thống thanh toán bao gồm việc giám sát tổng thể hệ thống thanh toán từ việc xây dựng, thiết kế cấu trúc hệ thống đến các quy trình, thủ tục thanh toán của các thành viên tham gia hệ thống thanh toán, dựa trên các nguyên tắc sau: Ngân hàng Nhà nước giám sát và đánh giá sự tuân thủ của các hệ thống thanh toán theo một số nguyên tắc, chuẩn mực liên quan của CPSS-IOSCO, các khuyến nghị của Ngân hàng Thanh toán Quốc tế và Ngân hàng Thế giới.

Hoạt động giám sát các hệ thống thanh toán của Ngân hàng Nhà nước đảm bảo nguyên tắc toàn diện, minh bạch, nhất quán và hợp tác với các cơ quan liên quan.

Giám sát trực tiếp nhiều hệ thống thanh toán

Các hệ thống thanh toán chịu sự giám sát trực tiếp của Ngân hàng Nhà nước trong giai đoạn 2014-2020 bao gồm: Hệ thống thanh toán liên ngân hàng (gồm Hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng, Hệ thống thanh toán bù trừ điện tử liên ngân hàng); Hệ thống thanh toán ngoại tệ (gồm Hệ thống VCB-Money, SWIFT và các tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán ngoại tệ); Hệ thống thanh toán bán lẻ (gồm Hệ thống chuyển mạch, thanh toán thẻ qua ATM, POS; các dịch vụ thanh toán của tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán như thanh toán tại quầy giao dịch, thanh toán qua internet, thanh toán qua điện thoại di động, các dịch vụ trung gian thanh toán…); Hệ thống thanh toán chứng khoán (gồm Hệ thống quyết toán tiền của các giao dịch chứng khoán).

Phương thức thực hiện giám sát bao gồm giám sát từ xa, tại chỗ, khuyến nghị hoặc yêu cầu, cảnh báo và xử phạt.

Ngoài ra, Chiến lược giám sát các hệ thống thanh toán tại Việt Nam giai đoạn 2014-2020 triển khai theo 2 giai đoạn: Giai đoạn 2014-2016 và giai đoạn 2017-2020 với các nội dung: Tổ chức giám sát hệ thống thanh toán liên ngân hàng; Giám sát hệ thống thanh toán ngoại tệ; Giám sát Hệ thống thanh toán bán lẻ và các phương tiện, dịch vụ thanh toán; Giám sát Hệ thống thanh toán chứng khoán; Nâng cao năng lực giám sát hệ thống thanh toán.

Vân My