Doanh nghiệp gỗ bắt tay phát triển rừng

Chương trình gặp gỡ “Ngành gỗ vì một Việt Nam xanh” với sự tham dự của đại diện các hiệp hội gỗ trong cả nước- Ảnh: VGP/Đỗ Hương

Trữ lượng gỗ khai thác từ rừng trồng trong nước hằng năm ước đạt trên 35 triệu m3. Nhu cầu nguyên liệu đã thúc đẩy diện tích rừng trồng tăng giúp cho độ che phủ rừng tăng theo, hoàn thiện chuỗi cung ngành lâm nghiệp, tạo ra công ăn việc làm thay đổi đời sống các hộ trồng rừng, tác động tích cực đến môi trường và xã hội.

Việc sử dụng nguồn gỗ nguyên liệu rừng trồng cũng phù hợp với nhu cầu và xu hướng tại các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam: Mỹ, châu Âu, Nhật Bản,… Đây hầu hết là các thị trường có quy định ngặt nghèo về nguồn gốc gỗ, tính hợp pháp của gỗ. Người tiêu dùng tại các thị trường này không chấp nhận các sản phẩm gỗ có nguồn gốc từ rừng tự nhiên, đặc biệt là các loài gỗ nhiệt đới, gỗ quý. Các doanh nghiệp ngành gỗ Việt Nam nhận thức được rõ các quy định cũng như thị hiếu tiêu dùng tại các thị trường này, và đã chấp hành nghiêm túc các quy định và yêu cầu này.

Bên cạnh đó, ngành gỗ Việt Nam cũng sử dụng nguồn gỗ nguyên liệu nhập khẩu từ  Mỹ, châu Âu, Australia, Canada, NewZeland… Đây hầu hết là các nước có nền lâm nghiệp phát triển, rừng được trồng, quản lý và khai thác bền vững.

Từ thực tế trên cho thấy cách nghĩ sự phát triển của ngành gỗ gắn liền với thiên tai, mất rừng, phá hủy nguồn đa dạng sinh học… cần phải được thay đổi.

Ngày 9/11, tại chương trình gặp gỡ “Ngành gỗ vì một Việt Nam xanh”, đại diện các hiệp hội gỗ trong cả nước (Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Việt Nam (VIFOREST), Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (HAWA), Hiệp hội Chế biến gỗ tỉnh Bình Dương (BIFA), Hiệp hội Gỗ và Thủ công mỹ nghệ Đồng Nai (DOWA), Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Bình Định (FPA BINH DINH), Hiệp hội Gỗ và Lâm sản Thanh Hóa (THVIFORES), Chi hội Gỗ dán, Chi hội Dăm gỗ) đã cùng ký cam kết thúc đẩy phát triển ngành gỗ Việt Nam theo hướng có trách nhiệm và bền vững trong tương lai. Các cam kết thể hiện trách nhiệm với sự phát triển của ngành và với cộng đồng bao gồm:

Tuân thủ nghiêm pháp luật của Nhà nước để đảm bảo toàn bộ hoạt động trong các khâu nhập khẩu, xuất khẩu, khai thác, vận chuyển, mua bán, chế biến gỗ là hợp pháp. Các hiệp hội ủng hộ Chính phủ Việt Nam trong việc tăng cường kiểm tra, giám sát nguồn gỗ nhập khẩu, đặc biệt là gỗ nhiệt đới từ các nước lân cận và từ châu Phi, được nhập khẩu vào Việt Nam từ các khu vực địa lý rủi ro và loài rủi ro, bao gồm cả các loài nằm trong danh mục CITES.

Yêu cầu tất cả các thành viên của các hiệp hội tuân thủ nghiêm ngặt tinh thần của Nghị định VNTLAS; tuyệt đối không sử dụng gỗ nhiệt đới, đặc biệt từ nguồn châu Phi, Lào và Campuchia để làm các sản phẩm xuất khẩu. Các hiệp hội kêu gọi các doanh nghiệp thành viên sử dụng gỗ rừng trồng trong nước, sản phẩm làm từ gỗ rừng trồng, và gỗ nhập khẩu từ vùng địa lý tích cực và loài không rủi ro.  

Thúc đẩy phát triển thị trường nội địa theo hướng sử dụng gỗ có trách nhiệm, minh bạch thông tin chuỗi cung, chuyển đổi nguồn gỗ nguyên liệu đầu vào là gỗ nhiệt đới nhập khẩu sang gỗ rừng trồng. 

Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng nhằm phát hiện, ngăn chặn và loại bỏ các hành vi gian lận thương mại và đầu tư trong ngành.

Để triển khai các nội dung trong Cam kết này, mỗi hiệp hội sẽ tiến hành xây dựng Chương trình hành động, theo lộ trình và bố trí đủ nguồn lực để thực hiện hiệu quả.

Cũng tại buổi gặp gỡ, các doanh nghiệp cũng có ý tưởng cùng nhau xây dựng quỹ “Việt Nam xanh”. Mục tiêu của Quỹ là thay đổi nhận thức xã hội về ngành theo hướng bền vững về xã hội, môi trường và kinh tế. Quỹ sẽ xác định các mảng hoạt động chiến lược trực tiếp góp phần làm thay đổi hình ảnh của ngành. Tài chính từ Quỹ sẽ được sử dụng để tài trợ kinh phí để thực hiện các hoạt động mang tính chất chiến lược này. Nguồn kinh phí của Quỹ Việt Nam xanh được vận động từ đóng góp trực tiếp của các doanh nghiệp trong ngành gỗ, và từ các nguồn tài trợ khác.

Các mảng hoạt động ưu tiên của Quỹ bao gồm các dự án trồng rừng, bảo vệ rừng, bảo vệ đa dạng nguồn tài nguyên sinh học. Thông qua đó, Quỹ sẽ hỗ trợ các hoạt động phát triển sinh kế cho các tổ chức, cá nhân trực tiếp tham gia bảo vệ rừng.  

Quỹ “Việt Nam xanh” sẽ thúc đẩy các kết nối giữa các hộ sản xuất đồ gỗ tại các làng nghề gỗ và các doanh nghiệp trong ngành, mở rộng thị trường, thúc đẩy việc chuyển đổi các loại gỗ nguyên liệu từ các loại gỗ quý nhập khẩu sang các loại gỗ rừng trồng, sản phẩm gỗ rừng trồng và gỗ nhập khẩu từ các nguồn rủi ro thấp. Thông qua đó truyền thông để thay đổi nhận thức và thói quen của cộng đồng về sử dụng gỗ hợp pháp và bền vững.

Quỹ sẽ ra mắt chính thức vào ngày 1/12/2020 trong sự kiện Lễ kỷ niệm 75 thành lập ngành Lâm nghiệp được tổ chức tại Nghệ An. Tại sự kiện ra mắt, Quỹ sẽ giới thiệu dự án trồng rừng đồng hành cùng Dự án “Rừng Việt Nam” thực hiện.

Đỗ Hương