HTX GTVT: Mô hình cần được tiếp sức

Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: VGP/Phan Trang

Ông Trần Bảo Ngọc, Vụ trưởng Vụ Vận tải (Tổng cục Đường bộ-Bộ GTVT) cho biết, sau 3 năm thực hiện Kết luận, hiện tại trên cả nước có 1.100 HTX, Liên hiệp HTX GTVT. Trong đó đường bộ chiếm 80%, đường thủy nội địa và hàng hải chiếm 20%. Số lượng xe khách HTX chiếm 56,4%, xe tải HTX chiếm 0,87%, tàu thuyền HTX chiếm 1,13% số lượng phương tiện toàn quốc. Tổng doanh thu của các HTX GTVT ước đạt 2.805 tỷ đồng. Tổng số xã viên HTX GTVT trên toàn quốc là gần 58.000 người, với thu nhập trung bình 33 triệu đồng/người/năm.

“HTX GTVT không chỉ giúp cơ quan Nhà nước quản lý và ổn định tổ chức vận tải ở địa phương mà còn góp phần tạo việc làm có thu nhập ổn định cho người lao động, cũng như nâng cao năng lực đáp ứng nhu cầu vận tải hàng hóa, hành khách của toàn xã hội”, ông Trần Bảo Ngọc nói.

Tuy nhiên, bên cạnh các HTX kinh doanh vận tải đường bộ có số lượng phương tiện lớn, quy mô tổ chức bài bản và duy trì được thương hiệu vận tải, vẫn còn tồn tại nhiều HTX hoạt động trên danh nghĩa, thực chất chỉ là cá nhân đứng lên thành lập làm các dịch vụ thủ tục giấy tờ cho các hộ cá thể có phương tiện, nhân lực cũng hoàn toàn do cá nhân thuê muợn. Điều này sẽ dẫn đến hệ quả là khi có vướng mắc xảy ra, HTX không hay biết và không có trách nhiệm.

“Đây là nguyên nhân khiến phần lớn các HTX vẫn mang tiếng là làm ăn nhỏ lẻ, phân tán, đầu tư đổi mới phương tiện rất chậm, không tiếp cận được cách thức quản lý hiện đại”, ông Ngọc nói.

Còn ông Bùi Danh Liên, Chủ nhiệm HTX Vận tải Thăng Long cho rằng, không thể “cào bằng” các điều kiện kinh doanh (tiêu chuẩn ngành) khi ban hành các văn bản dưới luật, mặc dù đã có những cải tiến nhất định nhưng vẫn có nhiều quy định không phù hợp với mô hình HTX, làm hạn chế năng lực phát triển kinh tế tập thể.

“Tôi thấy có nhiều người cho rằng do quy mô HTX GTVT nhỏ lẻ, năng lực tài chính yếu kém nên để xảy ra nhiều tai nạn. Đó là lý do không thuyết phục. Vì HTX vận tải hoạt động bằng nguồn lực của dân, là kinh tế tư nhân, phương tiện của tư nhân, họ tự bảo vệ tài sản, tính mạng của bản thân; chưa ai có thể đưa ra số liệu thống kê cho thấy các phương tiện của HTX GTVT gây nhiều tai nạn. Phần lớn tai nạn nghiêm trọng trong thời gian qua gây ra bởi các DN vận tải, thậm chí của các DN có thương hiệu”, ông Bùi Danh Liên chia sẻ.

Các đại biểu tại hội nghị cũng nhất trí giải pháp đề nghị Bộ GTVT đề xuất xây dựng Nghị định riêng cho HTX GTVT hoạt động để phù hợp với tình hình phát triển chứ không thể tiếp tục áp dụng Nghị định 153/2007/NĐ-CP.

Đồng tình với ý kiến các đại biểu, ông Nguyễn Xuân Cường khẳng định, cần thống nhất nhận thức rõ tầm quan trọng của mô hình HTX trong ngành giao thông và đề nghị Bộ GTVT tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách để hỗ trợ cho các HTX hoạt động hiệu quả hơn.

Phan Trang