Ngăn chặn đường nhập lậu, tạo sân chơi bình đẳng

Nổi bật nhất của ngành mía đường niên vụ vừa qua là đáp ứng đủ nhu cầu tiêu thụ trong nước. Trong khi giá nhiều mặt hàng nông sản giảm giá đến 30% nhưng các nhà máy đường vẫn đảm bảo giá mía thu mua cho nông dân với mức giá 10 chữ đường tại ruộng phổ biến từ 950.000 đến 1 triệu đồng/tấn. Với sản lượng đường tiêu thụ trong nước sau khi trừ 200.000 tấn xuất khẩu là 1 triệu 076 nghìn tấn, bình quân mỗi tháng đạt 98.000 tấn, tương đương so với niên vụ trước.

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, mặc dù gặp nhiều khó khăn nhất là thị trường tiêu thụ và lãi suất cao từ vốn vay sản xuất nhưng niên vụ 2011-2102 các doanh nghiệp và nhà máy đường đã thực hiện tốt nhiệm vụ thu mua mía đảm bảo lợi nhuận của người trồng mía nhưng thực tế cho thấy diện tích và sản lượng có tăng so với niên vụ trước nhưng giá bán lại giảm.

Quá trình đầu tư chiều sâu, mở rộng nhà máy sản xuất, phát triển vùng nguyên liệu…đã giúp ngành đường tăng sản lượng nhưng đây cũng là khó khăn thách thức do nguồn cung dư thừa, cùng với việc đường nhập lậu tràn vào làm cho giá thành sụt giảm không những gây khó cho doanh nghiệp mà ngay cả người trồng mía cũng liên lụy…

Ông Nguyễn Văn Lộc, Tổng giám đốc công ty đường Biên Hòa, ở tỉnh Đồng Nai nêu ý kiến: “Trong thời điểm hiện nay, nếu thu mua mía rẻ thì tất yếu nông dân sẽ đi trồng cây khác, vì vậy công ty vẫn phải đảm bảo giá thu mua cho nông dân. Rõ ràng là đầu vào mà không giảm được thì đầu ra phải là cố định chứ như hiện nay doanh nghiệp buộc phải giảm giá trước sức ép từ đường nhập lậu, nhập khẩu đường theo cam kết hội nhập thì doanh nghiệp phải đối phó với rủi ro lớn là hoạt động không hiệu quả khi đó doanh nghiệp, nhà máy không chế biến mía nữa thì nông dân lại là người chịu thiệt hại”.

Theo ông Nguyễn Bá Chủ, Tổng giám đốc Công ty cổ phần Bourbon Tây Ninh, để cân đối cung cầu trong niên vụ 2012-2013 được dự báo là dư thừa cung khoảng 200.000 tấn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cần có chính sách hỗ trợ doanh nghiệp có khả năng xuất khẩu, với nguồn kinh phí từ đóng góp của các nhà máy đường trong nước hoặc một phần từ việc đấu thầu nhập khẩu đường. Bên cạnh đó, kiến nghị Bộ và Trung ương có biện pháp ngăn chặn tình trạng đường nhập lậu để đảm bảo “sân chơi” bình đẳng đảm bảo khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Bá Chủ cũng mong muốn cần tạo “sân chơi” bình đẳng cho các doanh nghiệp vì doanh nghiệp tiêu thụ đường phải nộp thuế trong khi đường nhập lậu thì không dẫn đến khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp giảm.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Diệp Kỉnh Tần lưu ý, niên vụ mía đường 2012-2013 được dự báo tiếp tục khó khăn do ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế thế giới, sản lượng đường khoảng 1,6 triệu tấn, dư cung khoảng 200.000 tấn chưa kể hạn ngạch nhập khẩu theo cam kết của Tổ chức Thương mại Thế giới - WTO….qua thực tiễn sản xuất các doanh nghiệp và nhà máy cần hoàn thiện hơn trong sự phối hợp với các Bộ ngành, và điều hành của Chính phủ.

Thứ trưởng Diệp Kỉnh Tần cũng chia sẻ với doanh nghiệp: “Chúng ta phải nâng cao hiệu quả và tăng khả năng cạnh tranh của những công ty mía đường bằng cách giảm giá thành. Đề nghị Bộ Công Thương xem xét về việc tổ chức lưu thông sản phẩm đường trên thị trường như thế nào cho hợp lý vì thực tế hiện nay giá bán đường của các nhà máy đường và giá bán đường của thương lái cho người tiêu thụ có khoảng cách rất lớn. Về các giải pháp giảm tổn thất sau thu hoạch, đề nghị từng nhà máy đường phải rà soát lại từ khâu thu hoạch đến khâu ép mía”.

Dự kiến, niên vụ 2012-2013 sản xuất nguyên liệu mía cả nước là 300.000 ha, tăng hơn 16.000 ha so với niên vụ trước. Theo kế hoạch của các nhà máy đường, sản lượng đường sản xuất niên vụ tới là 1 triệu 590 nghìn tấn.

Đỗ Hương