Quy định chặt chẽ hơn về mạng lưới hoạt động NHTM

So với những văn bản trước đây, Thông tư 21 đưa ra những quy định cụ thể và chặt chẽ hơn nhiều nhưng cũng rất linh hoạt, đáp ứng yêu cầu  điều chỉnh trong trường hợp cần thiết và những trường hợp ngoại lệ.

Đây là điểm mới mà những văn bản trước đây chưa đề cập hoặc chưa bao quát hết. Do đó, khi văn bản có hiệu lực sẽ góp phần giảm thiểu vướng mắc khi xảy ra những sự cố mang tính “lách luật” nhưng không được quy định trong văn bản pháp lý hiện hành.

Trước hết, về điều kiện thành lập chi nhánh, phòng giao dịch, văn phòng đại diện, đơn vị sự nghiệp ở trong nước; chi nhánh, văn phòng đại diện, ngân hàng 100% vốn ở  nước ngoài của NHTM, Thông tư 21 quy định: Tỷ lệ nợ xấu so với tổng dư nợ tại thời điểm 31/12 của năm trước liền kề năm đề nghị không vượt quá 3% hoặc một tỷ lệ khác theo quyết định của Thống đốc NHNN trong từng thời kỳ (trong khi đó, Quyết định 13 chỉ quy định: Tỷ lệ nợ xấu so với tổng dư nợ dưới 3% tại thời điểm đề nghị mở sàn giao dịch, chi nhánh). 

Về điều kiện thành lập chi nhánh tại khu vực nội thành thuộc Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, Thông tư 21 yêu cầu nguồn vốn để thành lập 1 chi nhánh là 300 tỷ VND thay vì 100 tỷ VND tại Quyết định 13/2008/TT-NHNN và 20 tỷ VND tại Quyết định 888/2005/QĐ-NHNN, đồng thời 1 NHTM chỉ được thành lập không quá 10 chi nhánh tại khu vực nội thành Hà Nội hoặc TP. Hồ Chí Minh.

NHTM có thời gian hoạt động dưới 12 tháng được thành lập không quá 3 chi nhánh và những chi nhánh này không được thành lập trên cùng một địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (quy định tại Quyết định 13/2008/QĐ-NHNN là 2 chi nhánh). NHTM có thời gian hoạt động từ 12 tháng trở lên được phép thành lập không quá 5 chi nhánh trong 1 năm tài chính.

Quy định trước đây chỉ đưa ra yêu cầu chung đối với việc thành lập chi nhánh và phòng giao dịch ở trong nước, Thông tư 21 đã đưa ra quy định riêng cho việc thành lập chi nhánh và phòng giao dịch. Cụ thể là, số lượng phòng giao dịch của mỗi NHTM tại khu vực nội thành Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh không vượt quá 2 lần số lượng chi nhánh hiện có tại mỗi khu vực này; số lượng phòng giao dịch tại những địa phương còn lại không vượt quá 3 lần số chi nhánh hiện có tại những khu vực này.

Đối với việc thành lập chi nhánh và ngân hàng 100% vốn ở nước ngoài, Thông tư 21 bổ sung một điều kiện là NHTM phải có tổng tài sản có tối thiểu là 100.000 tỷ VND theo báo cáo tài chính hợp nhất được kiểm toán tại thời điểm 31/12 của năm trước liền kề năm đề nghị. 

Nhìn chung, trong 2 năm gần đây, NHNN đã không ngừng nỗ lực hoàn thiện về thể chế hoạt  động tiền tệ - ngân hàng, kịp thời ban hành nhiều văn bản và tiến hành những biện pháp cụ thể để xử lý những vấn đề phát sinh trong quá trình tái cơ cấu của hệ thống các tổ chức tín dụng Việt Nam, phù hợp với yêu cầu về quản lý nhà nước trong lĩnh vực ngân hàng, góp phần củng cố và hoàn thiện môi trường pháp lý tại Việt Nam theo hướng phù hợp dần với các thông lệ và chuẩn mực quốc tế.     

Ts. Hoàng Thế Thỏa