Tăng cường quan hệ kinh tế trong mô hình hợp tác xã

Đại biểu Đào Xuân Yên (đoàn Thanh Hóa) - Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Theo tờ trình của Chính phủ về Dự thảo Luật Hợp tác xã sửa đổi, thì đóng góp vào GDP của kinh tế hợp tác xã (HTX) giảm sút một nửa trong vòng 15 năm qua, từ gần 11% năm 1995, đến năm 2010 chỉ còn 5,22%. Tốc độ kinh tế của thành phần này chỉ bằng khoảng ½ tốc độ tăng trưởng chung của nền kinh

Phân tích nguyên nhân về những yếu kém của kinh tế HTX trong thời gian qua, nhiều ý kiến cho rằng nhận thức của xã hội về thành phần kinh tế này chưa đầy đủ. Và ngay cả trong Luật Hợp tác xã năm 2003 cũng chưa thể hiện rõ bản chất tổ chức HTX, nên mô hình này không phát triển được.

Việc sửa đổi Luật lần này nhằm mục đích thể chế hóa đầy đủ hơn quan điểm, chủ trương của Đảng về phát triển kinh tế hợp tác xã, góp phần hoàn thiện khung pháp lý để hợp tác xã hoạt động đúng bản chất, tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc, đồng thời khuyến khích người dân, hộ gia đình hợp tác, hỗ trợ lẫn nhau, cùng tham gia hợp tác xã để tạo thêm việc làm, tăng thu nhập, cải thiện đời sống.

Để Luật HTX đi được vào thực tế cuộc sống, đại biểu Huỳnh Nghĩa (đoàn Đà Nẵng) cho rằng việc sửa Luật cần đáp ứng hai yêu cầu: thứ nhất đáp ứng chung cho các loại hình HTX, bình đẳng như loại hình doanh nghiệp khác, thứ hai phải bảo đảm tính tự chủ, tự nguyện, tự quyết của các HTX. Mục tiêu của HTX không chỉ là lợi ích kinh tế, mà bao gồm cả lợi ích xã hội.

Do vậy, theo đại biểu Nghĩa, cần tăng cường quan hệ kinh tế trong HTX, không biến HTX trở thành mô hình tự cung tự cấp, bởi như vậy sẽ hạn chế hoạt động của mô hình này.

Liên quan đến chính sách ưu đãi để HTX phát triển, theo nhiều đại biểu đây là vấn đề cốt lõi. Mặc dù dự thảo đã thể hiện khá rõ nhưng theo đại biểu Huỳnh Văn Tiếp (đoàn Cần Thơ), đại biểu Nguyễn Thị Thu Hằng (đoàn Nam Định) thì Luật cần có chính sách ưu đãi đến từng loại hình HTX nhất là HTX tiểu thủ công nghiệp, HTX nông nghiệp vùng sâu, vùng xa, hoặc có thể hình thành quỹ cho vay ưu đãi đối với các HTX.

Ngoài ra, các ý kiến cũng nhất trí với dự thảo Luật, quy định HTX, liên hiệp HTX được hưởng chính sách ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật. Cụ thể, nên quy định chính sách ưu đãi thuế đối với các ngành nghề, lĩnh vực hoạt động, vùng, miền, địa bàn, khu vực đặc thù... của từng HTX, không nên quy định chính sách ưu đãi chung đối với tất cả các loại hình HTX.