Tín dụng cho các dự án xanh

Tại Hội thảo “Các giải pháp tăng trưởng xanh” được tổ chức tại Hà Nội vào sáng 15/9, phân tích về tầm quan trọng của tăng trưởng xanh với hoạt động ngân hàng (NH), ông Nguyễn Tiến Đông, Vụ trưởng Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết ngành NH đã đánh giá và nhìn nhận vấn đề rủi ro môi trường xã hội trong hoạt động NH đang ngày càng có nhiều tác động rõ nét.

Theo ông Đông, các dự án, phương án trở nên không hiệu quả, thua lỗ, thiệt hại… do rủi ro môi trường và xã hội ngày càng nhiều.

Các vấn đề môi trường, xã hội phát sinh từ các hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp (DN) rất có thể khiến cho DN sẽ phải chịu những tổn thất về tài chính, nguy cơ mất uy tín, giảm giá trị thương hiệu của DN. Ngoài ra, DN có thể còn bị truy cứu trách nhiệm pháp lý nếu vấn đề môi trường, xã hội bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Tất cả những vấn đề này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến DN mà còn tác động xấu đến cả các định chế tài chính đang là chủ nợ của DN. Hậu quả là sẽ phát sinh nợ xấu, đồng thời uy tín các tổ chức tín dụng là chủ nợ cũng sẽ bị giảm sút.

Thực tế trong thời gian qua, đã có một số NH quan tâm đưa vấn đề này vào thực hiện trong quá trình xem xét, đánh giá, thẩm định cấp tín dụng đối với khách hàng. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều NH chưa thực sự quan tâm đến vấn đề quản lý rủi ro môi trường, xã hội, vẫn coi trọng mục tiêu lợi nhuận mà bỏ qua, hoặc xem nhẹ công tác quản lý rủi ro môi trường, xã hội trong hoạt động kinh doanh NH, đặc biệt trong hoạt động cấp tín dụng.

Điều này khiến hệ thống NH phải đối mặt với hàng loạt các rủi ro tác động tiêu cực tới thị phần hoạt động, cơ hội xâm nhập thị trường mới, khả năng tiếp cận nguồn vốn trong và ngoài nước.

Các NH không thực hiện tốt công tác quản lý rủi ro môi trường và xã hội có thể phải đối mặt với tranh chấp pháp lý ảnh hưởng đến khả năng thu hồi vốn của mình, thậm chí danh tiếng, uy tín của NH cũng bị ảnh hưởng từ những vụ kiện tụng của người dân liên quan đến dự án của doanh nghiệp làm ảnh hưởng đến đời sống của họ.

Cần tiêu chí cụ thể để ưu đãi tín dụng cho dự án xanh

Theo ông Nguyễn Tiến Đông, một trong những điểm hạn chế hiện nay là việc đánh giá các tiêu chí tăng trưởng xanh của NH còn lúng túng, việc xác định thanh toán hỗ trợ cho các dự án còn chậm.

Do đó, cơ quan chủ trì là Bộ KH&ĐT cùng các bộ, ngành liên quan cần hoàn thiện bộ tiêu chí cụ thể về tăng trưởng xanh; cần có thêm các ưu đãi liên quan, ví dụ như thuế phí với các dự án đổi mới công nghệ, áp dụng tăng trưởng xanh, thân thiện môi trường như các dự án điện gió, điện mặt trời, dự án dùng nhiều năng lượng tái tạo…

Cũng theo ông Nguyễn Tiến Đông, các NH cần đưa công tác quản lý rủi ro về môi trường và xã hội vào hoạt động thẩm định đầu tư, cấp tín dụng; cải thiện danh mục đầu tư, cấp tín dụng của mình thông qua việc đánh giá hệ thống các rủi ro môi trường, xã hội trong quy trình thẩm định đầu tư hay tín dụng.

Bằng cách này, NH sẽ tập trung đầu tư vào các DN và dự án có hiệu quả, bảo đảm mục tiêu phát triển kinh tế cũng như bảo vệ môi trường và an sinh xã hội.

Điều này không chỉ mang lại lợi ích đối với DN thực hiện các dự án phát triển kinh tế, mà còn mang lại lợi ích cho chính sự phát triển bền vững của hệ thống NH thông qua việc giảm thiểu các khoản nợ khó đòi, tăng cường mức độ ổn định tài chính và bảo vệ danh tiếng trên thị trường.

Các NH cũng đang hướng tới cơ hội phát triển các sản phẩm, dịch vụ mới như tài trợ năng lượng tái tạo, tài trợ tiết kiệm năng lượng, tài trợ các quy trình và công nghệ sản xuất sạch hơn... “Lãi suất tín dụng trong lĩnh vực này được có thể giảm 1-2% so với lãi suất thông thường”, ông Đông cho biết.

Huy Thắng