Ủy ban mới thành lập 'không phải cơ quan sử dụng vốn'

Lễ ra mắt Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chiều 30/9/2018. Ảnh: VGP

Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9/2018 chiều 1/10, phóng viên nêu câu hỏi: Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước vừa ra mắt, Thủ tướng đã có quan điểm là không để hình thành một cơ quan quan liêu kiểu cũ, có thể làm gánh nặng cho hệ thống doanh nghiệp cũng như của cả đất nước. Vậy trong thời gian tới đây, Chính phủ có những biện pháp như thế nào để kiểm soát việc này? Với những đơn vị quản lý vốn lớn khi về Uỷ ban thì nhân sự sẽ như thế nào, nhân sự này do ai quyết định?

Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ KH&ĐT Lê Quang Mạnh nêu rõ khi xây dựng Đề án thành lập Uỷ ban Quản lý vốn Nhà nước, mục tiêu của Chính phủ là để xoá bỏ tình trạng “vừa đá bóng vừa thổi còi”, khi các bộ chuyên ngành của chúng ta vừa ban hành chính sách trong lĩnh vực đó, đồng thời trực tiếp quản lý các doanh nghiệp, tập đoàn Nhà nước. Chúng ta xây dựng khung pháp lý để tách chức năng quản lý và sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.

Ông Lê Quang Mạnh cho biết ngày 29/9, Chính phủ  đã ban hành Nghị định 131/2018/NĐ-CP, trong đó đưa ra hành lang pháp lý của Uỷ ban. Nội dung chính là trách nhiệm quản lý vốn cho 19 doanh nghiệp, gồm 7 tập đoàn và 12 doanh nghiệp lớn.

Vấn đề lớn nhất là Ủy ban sẽ quản lý như thế nào, theo ông Lê Quang Mạnh, Ủy ban này thay mặt Nhà nước giám sát khối tài sản, vốn Nhà nước tại các doanh nghiệp Nhà nước (DNNN) chứ không phải cơ quan sử dụng vốn này. Chúng ta chỉ tập trung giám sát vốn đó các doanh nghiệp sử dụng có hiệu quả không, có khả năng hay có nguy cơ thất thoát vốn không và sẽ triển khai các biện pháp can thiệp. Ủy ban không phải người sử dụng vốn này và cũng không can thiệp hoạt động sản xuất kinh doanh trực tiếp của các doanh nghiệp.

Vừa qua, Chính phủ đã có định hướng rõ hoạt động của Uỷ ban trong thời gian tới để trả lời những vấn đề còn có băn khoăn.

Thứ nhất, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Uỷ ban Quản lý vốn tập trung vào giám sát, phải là một cơ quan hiện đại, đáp ứng yêu cầu chuyên môn.

Thiết kế khuôn khổ pháp lý đưa các nội dung để Uỷ ban này thực hiện công tác giám sát, vì hiện nay công tác giám sát được thực hiện không thường xuyên, không được các cơ quan chuyên trách thực hiện. Chúng ta xây dựng Uỷ ban này nhằm thực hiện giám sát thường xuyên hơn, công tác giám sát mỗi doanh nghiệp sẽ được “trông coi” kỹ càng để phát hiện và giảm nguy cơ thất thoát lãng phí…

Thứ hai là nâng cao trách nhiệm giải trình trong quá trình giám sát sử dụng vốn Nhà nước gắn với trách nhiệm quản lý, bảo tồn tài sản của Nhà nước trong các doanh nghiệp này với các cá nhân cụ thể. Chỉ khi nào chúng ta gắn trách nhiệm cá nhân cụ thể thì mới có cơ chế, cách thức để bảo đảm nguồn lực của đất nước không bị lãng phí.

Thứ ba là vừa qua, thông tin về các hoạt động DNNN vẫn thiếu sự tường minh, công khai hoá… Uỷ ban đã xây dựng lộ trình rõ ràng về việc ứng dụng công nghệ thông tin, đã có mô hình sử dụng dữ liệu lớn, quản lý giám sát hoạt động các DNNN một cách thường xuyên mà không cản trở hoạt động sản xuất kinh doanh thường xuyên của doanh nghiệp.

Liên quan đến việc thành lập Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước, tại lễ ra mắt Ủy ban vào chiều 30/9, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh, việc nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN, từ đó nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế là yêu cầu cơ bản mà Đảng, Nhà nước đặt ra từ lâu.

Việc ra mắt Ủy ban là bước quan trọng để phân biệt rõ hơn, tách bạch hơn giữa chức năng quản lý Nhà nước và chức năng kinh doanh của doanh nghiệp.

Thủ tướng cho rằng dư luận xã hội đang theo dõi và kỳ vọng rất lớn vào hoạt động của Ủy ban trong đổi mới tư duy, đổi mới quản trị, cách thức quản lý, cách thức hoạt động của DNNN nhằm khắc phục cho được các yếu kém, cải thiện và tạo sự khác biệt lớn về hiệu quả hoạt động của DNNN.

Thanh Xuân