WB: Đầu tư vận tải thuỷ và kho vận “lợi đôi đường”

Ngày 7/1, tại Hà Nội, WB công bố 2 báo cáo “Kho vận hiệu quả: Chìa khóa để Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh” và “Thúc đẩy thương mại thông qua giao thông vận tải có sức cạnh tranh và ít khí thải: Tuyến đường thủy nội địa và đường biển ở Việt Nam”.

Hiện nay, trong khi vận tải đường thuỷ nội địa đang chiếm khoảng 48% tổng tải trọng vận chuyển cả nước thì 80% đầu tư cho giao thông vận tải lại dành cho việc mở rộng mạng lưới đường bộ. Năng lực vận tải bình quân của các phương tiện vận tải đường sông hiện nay ở mức khoảng 100 DWT, thấp hơn so với tiêu chuẩn quốc tế và thấp hơn nhiều so với ngưỡng 1.000 DWT phổ biến để đạt lợi thế kinh tế nhờ tăng kích cỡ phương tiện. Cùng với sự xuất hiện của các bến bãi tự phát gây cản trở lưu thông và mất an toàn, công tác nạo vét luồng lạch thực hiện manh mún đang là những yếu tố làm giảm năng suất của vận tải đường thuỷ nội bộ.

Do đó, theo bà Victoria Kwakwa, Giám đốc WB tại Việt Nam, việc sử dụng hiệu quả hơn giao thông vận tải đường thủy nội địa và vận tải biển có thể là một biện pháp hữu hiệu, khả thi về mặt kinh tế, vừa nâng cao tính cạnh tranh, vừa khống chế sự phát thải các chất gây ô nhiễm và khí nhà kính.

Chuyên gia giao thông của WB, ông Luis Blancas đề xuất trong bản Báo cáo cần lập Quỹ Bảo trì đường thuỷ nhằm duy trì năng lực lưu thông của những tuyến hành lang vận tải đường thuỷ nội địa chính (tuyến hành lang nối Vĩnh Long với TPHCM và tuyến hành lang nối Quảng Ninh với Việt Trì) và việc hiện đại hoá máy móc phương tiện.

Về vấn đề kho vận, theo kết quả nghiên cứu đưa ra trong báo cáo thì chi phí kho vận của Việt Nam tương đối cao. Theo ý kiến của các doanh nghiệp, nguyên nhân là tình trạng thiếu ổn định trong các chuỗi cung ứng, buộc các nhà sản xuất phải tự bảo hiểm trước rủi ro trong giao nhận hàng hoá bằng cách duy trì lượng hàng hoá tồn kho lớn hơn mức cần thiết. Ước tính, các doanh nghiệp Việt Nam tốn kém mỗi năm khoảng 100 triệu USD cho các chi phí tồn trữ hàng và dự kiến đến năm 2020 sẽ lên đến 180 triệu USD.

Báo cáo của WB cũng đề xuất các giải pháp, chính sách nhằm khắc phục những khó khăn trong những năm tới như hạn chế tối đa các thủ tục giấy tờ trong thông quan hải quan và kỹ thuật cho hàng hóa xuất nhập khẩu; tạo thuận lợi cho việc thâm nhập thị trường của các hãng quốc tế vào thị trường vận tải và các công ty cung cấp dịch vụ kho vận trọn gói của bên thứ ba và khuyến khích phối hợp giữa các hãng vận tải trong nước và quốc tế...

Phan Trang