Xử lý nợ xấu năm 2015 sẽ đạt mục tiêu?

Tiến độ mua nợ xấu "khá suôn sẻ"

Theo kế hoạch năm 2015, phải đảm bảo đến ngày 30/6 xử lý được tối thiểu 60% tổng số nợ xấu cần xử lý theo kế hoạch. Trong đó, chỉ tiêu bán nợ xấu cho VAMC phải đạt ít nhất 75% tổng số nợ xấu dự kiến bán cho công ty này trong cả năm 2015. Đây là tiền đề để ngành ngân hàng phấn đấu đạt mục tiêu đưa tỷ lệ nợ xấu về mức dưới 3% vào cuối năm.

Theo báo cáo của NHNN về kết quả thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về chất vấn và trả lời chất vấn gửi Đại biểu Quốc hội, tính đến ngày 17/4, VAMC đã mua 13.708 tỷ đồng nợ xấu với giá mua nợ 13.408 tỷ đồng.

Lũy kế từ khi thành lập và hoạt động đến nay, công ty này đã mua được 147.263 tỷ đồng nợ xấu với giá mua nợ là 122.060 tỷ đồng. Tính từ đầu năm, VAMC đã thu được hơn 3.000 tỷ đồng nợ và tổng số nợ đã thu về từ khi bắt đầu hoạt động đến nay là gần 8.000 tỷ đồng.

Năm 2015, VAMC đề ra mục tiêu mua lại từ 70.000-80.000 tỷ đồng nợ xấu. Ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch VAMC cho biết: So với kế hoạch, tiến độ mua nợ của VAMC đang khá suôn sẻ.

Nếu tính đến hết quý I, chỉ có 7 tổ chức tín dụng bán nợ cho VAMC với khối lượng khoảng 6.000 tỷ đồng thì đến nay, tất cả các tổ chức tín dụng đều có đề nghị bán nợ cho VAMC. Hơn nữa, trên 90% nợ được công ty mua về có tài sản đảm bảo là bất động sản.

Để tạo hành lang pháp lý thuận lợi hơn, cuối quý I, Chính phủ đã ban hành Nghị định 34/2015/NĐ-CP. Theo đó, cho phép VAMC phát hành trái phiếu để mua nợ xấu theo giá thị trường. Tức là, việc mua bán nợ xấu được VAMC thực hiện theo hướng "thuận mua, vừa bán", thay cho phương thức mua bán theo giá trị sổ sách.

Cần có thị trường mua bán nợ

Có một số ý kiến cho rằng khó có thể xử lý nợ xấu kiểu “tay không bắt giặc” như hiện nay. Nhưng theo chuyên gia ngân hàng, TS Cấn Văn Lực, tỷ lệ nợ xấu toàn hệ thống có khả năng sẽ giảm xuống cùng với sự tăng tốc mua nợ xấu của VAMC.

Hiện tại, khó có “tiền tươi, thóc thật” để xử lý nợ xấu. Các vấn đề vướng mắc nhất hiện nay là xử lý tài sản đảm bảo và tâm lý lo ngại của các ngân hàng về thị trường mua bán nợ sẽ bị nhà đầu tư nước ngoài thao túng. Ông Lực cho rằng việc bán nợ giá bao nhiêu thì nên để thị trường quyết định, tương tự như nhiều nước đã thực hiện.

Ông Trương Văn Phước, Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia cho biết để xử lý được các khoản nợ xấu, cần phải xây dựng thị trường gồm những nhà đầu tư trong nước cũng như nước ngoài tham gia mua, bán nợ theo nguyên tắc thỏa thuận và giá cả thị trường.

Từ đó, sẽ xử lý nhanh hơn những khoản nợ xấu đã mua của VAMC cũng như các khoản chưa bán được cho công ty này.

Cùng với đó, ông Phước cho rằng phải xây dựng nhiều chính sách khác để thị trường bất động sản ấm lên, bởi phần lớn tài sản đảm bảo cho các khoản nợ là bất động sản. Điều này sẽ giúp tổ chức tín dụng có thêm điều kiện để xử lý nợ xấu.

Trong báo cáo gửi đại biểu Quốc hội, NHNN cho biết mô hình hoạt động của VAMC tuy chưa từng có tiền lệ, nhưng bước đầu phát huy hiệu quả và phù hợp với hoàn cảnh, điều kiện của Việt Nam.

Tuy nhiên, báo cáo này cũng cho biết những cố gắng của ngành ngân hàng là chưa đủ, bởi vì nợ xấu là vấn đề của nền kinh tế. Điều này đòi hỏi phải có sự tham gia, hỗ trợ tích cực của các cơ quan, bộ, ngành, địa phương và doanh nghiệp.

Anh Minh