Xuất khẩu chè: Chú trọng chất hơn lượng

Ảnh minh họa

Việt Nam hiện xuất khẩu chè đến hơn 100 nước và lãnh thổ trên thế giới. Xuất khẩu chè trong 11 tháng năm 2012 đạt 136.000 tấn (tăng 12,4%), trị giá 205 triệu USD, tăng 11,5% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, giá xuất khẩu chè bình quân chỉ tăng nhẹ (0,2%), giá bình quân 10 tháng năm 2012 là 1.524 USD/tấn so với mức 1.521 USD/tấn cùng kỳ năm 2011.

Thị trường nhập khẩu chè lớn nhất của Việt Nam là Pakistan. Trong 10 tháng đầu năm, xuất khẩu chè của Việt Nam sang Pakistan đạt 19.273 tấn, tăng 34,5%.

Khả năng gia tăng kim ngạch xuất khẩu chè còn rất lớn, nhất là trong bối cảnh kinh tế thế giới suy thoái, người tiêu dùng có xu hướng chuyển từ các loại đồ uống cao cấp sang chè.

Tuy nhiên, xuất khẩu chè vẫn còn nhiều hạn chế, kim ngạch tăng chủ yếu vẫn dựa vào tăng khối lượng. Nguyên nhân là chè Việt Nam được xuất khẩu chủ yếu là dưới dạng nguyên liệu, chưa có thương hiệu cụ thể nên giá trị chưa cao.

Hiện tại, tổng công suất chế biến chè đạt gần 1,5 triệu tấn/năm, đứng thứ 5 thế giới với 450 cơ sở chế biến chè có quy mô từ 1 tấn chè búp tươi/ngày trở lên.

Theo mục tiêu ngành chè đặt ra vào năm 2015, sản lượng chè búp tươi đạt 1,2 triệu tấn, sản lượng chè búp khô đạt 260.000 tấn, xuất khẩu 200.000 tấn (trị giá 440 triệu USD), nâng giá xuất khẩu lên ngang bằng giá bình quân của thế giới (2.200 USD/tấn).

Tuy nhiên, lấp đầy khoảng cách 700 USD giữa giá xuất khẩu chè Việt Nam với giá bình quân của thế giới là việc rất khó khăn nếu ngành chè không có những thay đổi mạnh mẽ trong chức chức sản xuất.

Tương tự với nhiều ngành hàng nông sản khác, ngành chè cần được sắp xếp lại, phát triển thương hiệu cụ thể cho từng dòng sản phẩm, ở từng thị trường riêng để gia tăng giá trị. Đồng thời, doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu phải tạo được sự gắn kết theo chuỗi với người trồng chè, đặc biệt là sự hợp tác giữa các doanh nghiệp xuất khẩu nhằm tránh tình trạng phá giá, gây thiệt hại chung.

Quốc Đạt