Xuất nhập khẩu trong quý I: Những tín hiệu khả quan

Do hội nhập ngày càng sâu, nền kinh tế Việt Nam có độ mở cao, nên xuất, nhập khẩu và nhập siêu có tác động lớn đến tăng trưởng kinh tế và ổn định kinh tế vĩ mô.

Số liệu (ước) xuất khẩu, nhập khẩu, nhập siêu quý I/2012. Nguồn: TCTK, TCHQ

Các số liệu (trong bảng) tự thân phát đi một số tín hiệu khả quan trên các mặt xuất khẩu, nhập khẩu, nhập siêu.

Về xuất khẩu, sự khả quan được thể hiện ở nhiều điểm. Một là quy mô xuất khẩu đã cao lên qua các tháng: tháng 2 tăng 17,4% so với tháng 1; tháng 3 tăng 10,2% so với tháng 2. Xuất khẩu bình quân tháng trong quý I năm nay đã đạt 8,174 tỷ USD, đã cao hơn so với mức 6,607 tỷ USD của cùng kỳ và  8,075 tỷ USD của cả năm trước. Kim ngạch tháng 3 cũng cao hơn mức bình quân 1 tháng của kế hoạch cả năm 2012 (9,125 tỷ USD). Đây là tín hiệu khả quan để thực hiện mục tiêu đề ra cho cả năm.

Hai là so với cùng kỳ năm 2011, xuất khẩu đã tăng tới 23,6%, là tốc độ tăng khá cao so với mục tiêu đề ra cho cả năm (13%), so với tốc độ tăng của hầu hết các ngành, lĩnh vực khác.

Hai là một số mặt hàng xuất khẩu tăng khá, như điện tử, máy tính và linh kiện cao gần gấp đôi, máy móc, thiết bị, dụng cụ phụ tùng khác cao hơn gấp rưỡi. Gỗ và sản phẩm từ gỗ tăng 18,3%; dệt may tăng 15,4%, giày dép tăng 14%, thuỷ sản tăng 11,7%, dầu thô tăng 9,1%. Mặc dù kim ngạch ước đạt 129 triệu USD, nhưng xuất khẩu đá quý, kim loại quý và sản phẩm quý I đã tăng 106,7% so với cùng kỳ năm trước.

Ba là sự tích cực, khả quan của xuất khẩu còn được thể hiện ở chỗ kết quả đạt được trong điều kiện xuất khẩu gặp khó khăn cả về nguồn hàng, cả về giá cả, cả về thị trường và vượt so với dự đoán của các chuyên gia cũng như các nhà hoạch định chính sách vĩ mô.

Về nhập khẩu, về tốc độ đã tăng chậm lại (tháng 2 tăng 24,4%, tháng 3 tăng 8,4%). Tính chung 3 tháng chỉ tăng 6,9%. Trong đó, có một số mặt hàng giảm so với cùng kỳ năm trước, như bông giảm tới 36,6%, sợi, vải giảm với tốc độ 2 chữ số, ô tô giảm 32,4%, xăng dầu giảm gần 20%, xe máy giảm 9,3%...

Bên cạnh mặt tích cực của các biện pháp kiềm chế nhập khẩu, còn có nguyên nhân cần được cảnh báo. Đó là do sự suy giảm nhu cầu ở trong nước (bao gồm cả đầu tư, tiêu dùng) nhập khẩu nguyên nhiên vật liệu, phụ liệu đã giảm; đến lượt nó, sự suy giảm nhập khẩu cũng sẽ tác động đến tăng trưởng sản xuất, kinh doanh trong chu kỳ sau.

Về nhập siêu, do tốc độ tăng so với cùng kỳ năm trước của xuất khẩu cao hơn nhập khẩu, nên nhập siêu đã giảm.

Đáng lưu ý, tháng 1 đã xuất siêu, tháng 2, tháng 3 nhập siêu nhẹ. Tính chung 3 tháng, nhập siêu so với cùng kỳ năm trước đã giảm cả về kim ngạch tuyệt đối (251 triệu USD so với 3,334 tỷ USD), cả về tỷ lệ nhập siêu so với xuất khẩu (1% so với 16,8%). Đây là một tín hiệu khả quan để cả năm có thể giảm mạnh nhập siêu so với mục tiêu đã đề ra (11- 12%, phấn đấu dưới 10%).

Nhập siêu giảm không chỉ là biểu hiện của một quan hệ cân đối kinh tế quan trọng - là cán cân thương mại, mà còn góp phần cải thiện cán cân thanh toán, dẫn đến nhiều kết quả tích cực khác trong quý I năm nay. Đó là dự trữ ngoại tệ tiếp tục tăng so với năm 2011- một mức tăng khá cao. Tỷ giá VND/USD tháng 1 tăng rất nhẹ (0,05%), tháng 2 giảm 0,41%, tháng 3 giảm 0,63%, tính chung 3 tháng giảm 0,99%. Tốc độ tăng CPI tháng 3 chỉ tăng 0,16%, tính chung 3 tháng chỉ tăng 2,55%- đều là mức tăng thấp trong nhiều năm qua.

Đào Lâm