Toà án Tối cao: Vụ án Trần Văn Vót xét xử đúng luật, không oan

Toà án nhân dân Tối cao họp báo thông tin chính thức về vụ án ông Trần Văn Vót (Hà Nam) kêu oan suốt 25 năm. Ảnh: VGP/Lê Sơn

Tham dự cuộc họp báo có ông Đỗ Văn Đương, Phó Trưởng Ban Dân nguyện của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Đại biểu Quốc hội Phùng Đức Tiến (tỉnh Hà Nam), GS. Nguyễn Lân Dũng, người liên tục có kiến nghị xem xét lại vụ án này.

Nội dung vụ án như sau: Do mâu thuẫn về tranh chấp ruộng đất giữa hai miền Nhân Phúc và Thanh Nga thuộc xã Phú Phúc, huyện Lý Nhân, tỉnh Nam Hà (cũ), nên khoảng 13h ngày 29/11/1992 nhân dân hai miền đã xảy ra xô xát, ném gạch đá lẫn nhau. Trong thời gian hai bên xô xát, Trần Văn Vót (là Bí thư chi bộ 4 Lý Nội, Nhân Phúc) đã đưa cho Trần Ngọc Thanh 1 quả lựu đạn để ném về phía dân miền Thanh Nga. Do lần đầu tiên ném lựu đạn, nên Trần Ngọc Thanh đã ném lựu đạn vào tốp người của miền Nhân Phúc. Hậu quả làm 1 người chết, 21 người bị thương.

Sau đó, ngày 7/2/1993 Trần Ngọc Thanh nhập ngũ tại Trung đoàn 139 Bộ Tư lệnh Thông tin. Ngày 12/2/1993 Thanh tự thú với cán bộ cấp Tiểu đội trưởng, Trung đội trưởng, Đại đội trưởng của Trung đoàn 139 về hành vi ném lựu đạn ngày 29/11/1992 và khai Trần Văn Vót là người đưa lựu đạn cho Thanh ném. Quá trình điều tra vụ án, Trần Văn Vót không thừa nhận hành vi đưa lựu đạn cho Trần Ngọc Thanh.

Bản án sơ thẩm số 37HS/ST ngày 26/2/1994 của Tòa án nhân dân tỉnh Nam Hà đã xử phạt Trần Văn Vót tù chung thân về tội “Giết người”, 10 năm tù về tội “Phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế-xã hội”, 2 năm tù về tội “Tàng trữ vũ khí trái phép”, 3 năm tù về tội “Gây rối trật tự công cộng”, tổng hợp hình phạt chung là tù chung thân; xử phạt Trần Ngọc Thanh 15 năm tù về tội “Giết người”.

Sau khi xét xử sơ thẩm, Trần Văn Vót kháng cáo kêu oan và Trần Ngọc Thanh kháng cáo xin giảm hình phạt.

Bản án phúc thẩm số 1030 ngày 27/8/1994 của Tòa phúc thẩm Tòa án nhân dân Tối cao giữ nguyên hình phạt với Thanh, thay đổi tội danh và giảm hình phạt cho Vót từ tội “Phá hoại việc thực hiện các chính sách kinh tế-xã hội” sang tội “Vi phạm các quy định về quản lý và bảo vệ đất đai”, giữ nguyên các hình phạt và tội danh khác đối với Vót.

Sau khi xét xử phúc thẩm, Tòa án nhân dân Tối cao, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã nhận được đơn khiếu nại của Trần Ngọc Thanh, của ông Trần Ngọc Thông và bà Trần Thị Tân (là bố mẹ của Trần Ngọc Thanh), của ông Trần Văn Vấn (bố của Trần Văn Vót).

Sau đó, Tòa án nhân dân Tối cao tiếp tục nhận được đơn khiếu nại của bố mẹ Thanh và gia đình người bị hại Trần Văn Việt cho rằng việc điều tra vụ án không khách quan, dẫn đến việc kết tội oan cho Trần Ngọc Thanh và Trần Văn Vót. Tòa án nhân dân Tối cao đã chuyển đơn khiếu nại này đến Vụ 3 Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao để giải quyết theo thẩm quyền.

Năm 2000, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao đã nghiên cứu hồ sơ vụ án và thấy rằng Tòa án các cấp kết án Trần Văn Vót, Trần Ngọc Thanh về tội “Giết người” là có căn cứ, không oan.

Tại Công văn số 853/VPCTN-PL-m ngày 1/6/2015 của Văn phòng Chủ tịch nước thông báo ý kiến chỉ  đạo của Chủ tịch nước: Yêu cầu Chánh án Tòa án nhân dân Tối cao và Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao chỉ đạo xem xét lại vụ án, giải quyết theo đúng quy định của pháp luật, trả lời ông Nguyễn Lân Dũng, báo cáo Chủ tịch nước kết quả. Sau đó, Tòa án nhân dân Tối cao tiếp tục nhận được Công văn của Thủ tướng Chính phủ chuyển đơn của Đại biểu Quốc hội Nguyễn Lân Dũng cũng với nội dung xem xét lại vụ án. Kèm theo kiến nghị của Đại biểu Nguyễn Lân Dũng là đơn khiếu nại của ông Trần Anh Điền (là bố của người bị hại Trần Văn Việt) đề nghị xem xét lại vụ  án với lý do Trần Văn Vót không đưa lựu đạn cho Trần Ngọc Thanh, Thanh không ném lựu đạn.

Tại cuộc họp liên ngành Trung ương ngày 31/7/2015, do Phó Chánh án Nguyễn Sơn chủ trì, với sự tham dự của Thứ trưởng Bộ Công an Lê Quý Vương và đại diện các đơn vị chức năng thuộc Bộ Công an và Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, đã thống nhất thành lập Tổ chuyên viên liên ngành để nghiên cứu lại vụ án, xác minh các vấn đề liên quan.

Ngày 21/4/2016, Văn phòng Chính phủ có Công văn số 2774/VPCP-V.I thông báo ý kiến của Phó Thủ tướng Chính phủ Trương Hòa Bình gửi Lãnh đạo Bộ Công an, Viện Kiểm sát nhân dân Tối cao, Tòa án nhân dân Tối cao đề nghị xem xét sớm vụ án này.

Tuy nhiên, sau khi nghiên cứu tài liệu, làm việc với những người có liên quan và tìm hiểu hiện trường vụ  án, kết quả tổng hợp các vấn đề đã được thẩm định, xác minh nêu trên, các cơ quan tiến hành tố tụng ở Trung ương kết luận: Các căn cứ mà Tòa án cấp sơ thẩm và Tòa án cấp phúc thẩm áp dụng để kết tội Trần Văn Vót và Trần Ngọc Thanh về tội “Giết người” là có căn cứ, đúng pháp luật, không oan.

Lê Sơn