Châu Âu trước nguy cơ các phần tử thánh chiến ‘hồi hương’

Trong hơn một thập niên qua, Al-Qaeda và IS, bằng nhiều thủ đoạn tinh vi đã kêu gọi và tập hợp hàng nghìn công dân từ các nước châu Âu gia nhập lực lượng của chúng, trực tiếp tham gia chiến đấu trên các chiến trường ở Afghanistan, Iraq, Syria... để chống lại chính quyền các nước này và lực lượng đồng minh.

Các nước châu Âu như Pháp, Đức, Anh, Bỉ và Hà Lan hiện đang được đặt trong tình trạng báo động cao trước sự trở lại của những công dân từng là chiến binh Al-Qaeda và IS. Nhiều nhà quan sát cho rằng các thành viên của Al-Qaeda và IS là công dân châu Âu biết cách dễ dàng xâm nhập vào biên giới của bất kỳ nước nào thông qua việc sử dụng hộ chiếu giả.

Theo trang tin Dar al-Ifta (Ai Cập, số ra ngày 5/7/2017), có khoảng 20% các chiến binh Al-Qaeda và IS là công dân của các nước đến từ châu Âu. Bỉ là quốc gia châu Âu có số tay súng đã tham gia hoạt động thánh chiến ở Syria và Iraq cao nhất tính theo tỷ lệ đầu người, với ước tính khoảng 465 tên. Còn Pháp, Đức, Anh... cũng có rất nhiều thanh niên trở thành chiến binh của Al-Qaeda và IS. Nước Nga cũng có đến hàng nghìn chiến binh như vậy, nhất là ở khu vực Trung Á... Đây là con số không hề nhỏ.

Cũng theo Dar al-Ifta, "một số lượng lớn các chiến binh nước ngoài của Al-Qaeda và IS sẽ trốn chạy khỏi các nước Trung Đông sau khi phải chịu thất bại lớn tại đây và sự trở lại của chúng sẽ là mối đe dọa rõ ràng đối với an ninh quốc gia của các nước".

Hồi tháng 12/2017, ông Hans-Georg Maassen, người đứng đầu cơ quan tình báo nội địa Đức (BfV) đã lên tiếng cảnh báo là rất nhiều phụ nữ trở về Đức từ các thành trì của Al-Qaeda và IS dường như đã “trở nên cực đoan và thấm nhuần hệ tư tưởng bạo lực của nhóm khủng bố". Quan chức này cũng cảnh báo “những đứa trẻ đã bị tẩy não triệt để ở các trường học mà Al-Qaeda và IS chiếm giữ là một vấn đề đối với chúng tôi, bởi vì rất nhiều trẻ em và thanh thiếu niên trong số đó trở nên nguy hiểm".

Lời cảnh báo trên là có lý vì trên thực tế đã xảy ra các vụ tấn công khủng bố hay tuyên truyền tư tưởng cực đoan tại Pháp, Bỉ, Tây Ban Nha, Đức... là do các chiến binh trở về từ các trung tâm của Al-Qaeda và IS thực hiện. Các cơ quan tình báo, an ninh nội địa của các nước châu Âu cũng đã truy bắt hàng chục tên vốn là thành viên của Al-Qaeda và IS đã và đang toan tính các hành động khủng bố.

Mặc khác, nhằm đối phó với nguy cơ này, Mỹ đã mở một chiến dịch chống khủng bố bí mật có tên gọi “Gallant Phoenix” (có 21 nước tham gia) với mục tiêu là loại trừ các phần tử thánh chiến châu Âu từ Syria và Iraq trở về quê nhà.

Bên cạnh việc theo dõi, giám sát thì tờ Courrier International (Pháp) số ra mới đây đã đề cập một vấn đề nhức nhối khác đối với nhiều quốc gia phương Tây hiện nay. Đó là việc xử lý thế nào đối với những công dân nước mình đã tham gia thánh chiến ở Iraq hay Syria, nay trở về nước. Cũng theo Courrier International, vấn đề đang được tranh cãi gay gắt là xét xử các chiến binh thánh chiến và gia đình của họ, giúp họ khôi phục lại cuộc sống bình thường, hay ngăn họ trở về nước!

Đây thực sự là bài toán học búa cho lãnh đạo các quốc gia châu Âu và cũng là vấn đề nóng đang diễn ra trong xã hội các quốc gia này là cách thức nào để giải quyết tận gốc công dân của mình trở về từ  các thành trì của Al-Qaeda và IS.

Rõ ràng đó là cuộc đối đầu thầm lặng nhưng không kém phần khốc liệt mà nhiều nước châu Âu đang phải đương đầu!

Tuyết Minh