Cuba “cởi mở” hơn với đầu tư nước ngoài

Với sự có mặt của Chủ tịch Raul Castro, các đại biểu Quốc hội đã nhất trí một bộ luật mới mang tính cởi mở hơn, trong đó cho phép đầu tư nước ngoài vào hầu hết các lĩnh vực, trừ các lĩnh vực như y tế, giáo dục và các thể chế quân sự. Nông nghiệp và sản xuất lương thực sẽ là một trong những lĩnh vực được ưu tiên hàng đầu.

Đạo luật này là một trong những chính sách chủ chốt trong kế hoạch cải cách của Chủ tịch Raul Castro nhằm hiện đại hóa nền kinh tế Cuba. Chủ tịch Raul Castro nhiều lần thúc giục bằng mọi giá phải nâng cao tăng trưởng kinh tế, phải chấn chỉnh những thiếu sót về cấu trúc thu hút đầu tư không những trong lĩnh vực nông nghiệp được xem là kém phát triển nhất của Cuba mà còn trong các ngành sản xuất khác.

Văn kiện này đưa ra những quy định bảo đảm đối với các nhà đầu tư nước ngoài, đồng thời tôn trọng và bảo vệ chủ quyền quốc gia đối với nguồn nhân lực, nguồn tài nguyên thiên nhiên, công nghệ và thị trường trong các lĩnh vực sản xuất và dịch vụ. Ngoài ra, trong một số trường hợp đặc biệt, nguồn vốn nước ngoài sẽ được phép đầu tư vào các tổ chức kinh tế ngoài quốc doanh cùng với các doanh nghiệp trong nước.

Một trong những điểm đáng chú ý khác của Luật Đầu tư nước ngoài mới là việc triển khai áp dụng một hệ thống thuế ưu đãi trong một số trường hợp. Theo đó, các nhà đầu tư sẽ được miễn thuế thu nhập trong những năm đầu hoạt động và sau đó sẽ chỉ phải đóng 15%, giảm một nửa so với trước đây. Trong các mô hình đầu tư nước ngoài, lần đầu tiên xuất hiện hình thức “Hợp đồng liên kết kinh tế quốc tế và công ty 100% vốn nước ngoài”.

Luật Đầu tư nước ngoài mới của Cuba cũng quy định các hình thức khác của các dự án liên doanh, các công ty, hiệp hội kinh tế và các mục tiêu chuyển đổi kinh tế toàn bộ hoặc một phần nhằm phục vụ cho sự phát triển các mục tiêu này nếu thấy hiệu quả và cần thiết, dựa trên cơ sở tôn trọng sở hữu nhà nước.

Theo luật mới, các nhà đầu tư sẽ được khuyến khích tham gia vào các liên doanh với các công ty nhà nước hay tư nhân của Cuba; thủ tục cấp phép đầu tư sẽ được đơn giản hóa; thuế lợi tức sẽ được giảm xuống còn 15% trong đa số các ngành nghề mặc dù trong ngành khai thác tài nguyên thiên nhiên sẽ có một số điều kiện đặc biệt; đầu tư vào nickel hay nhiên liệu hóa thạch sẽ bị đánh thuế đến 50%.

Lãnh đạo Cuba kỳ vọng vào đạo luật đầu tư để nâng tỷ lệ tăng trưởng từ 6% lên đến 8%. Để được như vậy, Cuba cần vốn nước ngoài mỗi năm tăng thêm từ 25% đến 35% so với tỷ lệ 4,4% trong năm 2013 vừa qua.

Trung tâm nghiên cứu Cuba ở Alexandria, bang Virginia (Mỹ) cho biết, Cuba đang tìm kiếm sự hỗ trợ kinh tế thông qua đầu tư từ nước ngoài. Nước này kỳ vọng sẽ đạt sự phát triển kinh tế vững vàng với mức tăng trưởng cho năm 2014 khá khiêm tốn là 2,2%, so với mức 2,7% của năm 2013.

Bắt đầu thực hiện cải cách kinh tế từ năm 2008, tới nay, nền kinh tế Cuba đã có nhiều khởi sắc với mức tăng trưởng ổn định ở mức 2,7%. Cuba đã thực hiện nhiều cải cách kinh tế quan trọng như mở cửa một số khu vực quan trọng như ngành công nghiệp mía đường, du lịch, dầu mỏ cho đầu tư nước ngoài. Kết quả là đầu tư vào những ngành này tăng trung bình 13% trong năm qua. Năm 2013, một số hợp tác xã phi nông nghiệp đã được thành lập và mở rộng tại Cuba với khoảng 200 hoạt động kinh tế khác nhau. Cuba cũng đã thảo luận về việc sửa đổi Bộ luật Lao động của nước này nhằm mở rộng quản lý và bảo vệ quyền lợi cho lực lượng lao động trong khu vực tư nhân đang ngày một gia tăng.

Theo Chủ tịch Ủy ban Cải cách kinh tế Cuba Marino Murillo, nền kinh tế đảo quốc này sẽ đạt mức tăng trưởng 5-7%/năm nếu thu hút được nguồn vốn đầu tư nước ngoài đạt mức 2,5 tỷ USD/năm.

                                                          Nguyễn Chiến