Đàm phán 4 bên về Ukraine: Chuyện bên cánh gà

Ảnh: AFP /GIUSEPPE CACACE

Mặc dù vẫn còn nhiều bất đồng chưa được tháo gỡ, nhưng hy vọng tiếng súng tại miền Đông Ukraine sẽ bắt đầu im kể từ 0 giờ ngày 15/02/2015 và chí ít người dân tại khu vực này có thể bình tâm trở về nhà mình dù đổ nát vẫn còn ngổn ngang.

Tại sao cả hai cuộc gặp gỡ thượng đỉnh tại Minsk đều diễn ra vào ban đêm? Chưa hề có giải thích nào cho câu hỏi này. Nhưng có thể có hai lý do.

Thứ nhất, giải quyết khủng hoảng tại Ukraine quả thực rất phức tạp, đòi hỏi sự tập trung cao độ và với sự tham gia của nhiều bên vì thế làm việc ban đêm sẽ tập trung và hiệu quả hơn?

Thứ hai, cả Đức, Pháp và Nga đều thể hiện như người ngoài cuộc nhưng vì có quyền lợi liên quan nên không thể “gác việc nhà” mà chỉ có thể bố trí làm việc ngoài lịch trình quốc gia.

Hơn 15 tiếng đàm phán, sự căng thẳng không chỉ thể hiện qua thời lượng mà còn phản ánh từ những động thái trong quá trình đàm phán.

Đã có thời điểm Tổng thống P.Poroshenko rời phòng đàm phán tại tầng 1 đi lên tầng 2 và sau khoảng 10 phút mới quay trở lại. Sáng ngày 12/02, trong lúc giải lao, trao đổi với phóng viên, ông P.Poroshenko chia sẻ: “Rất tiếc, hiện thời chưa có thông tin tốt lành nào cả. Những điều kiện mà phía Nga đưa ra không thể chấp nhận được”. Ngay sau phát biểu này, tỷ giá giữa đồng ruble so với USD đã mất giá gần 3%.

Còn Tổng thống Nga V. Putin được nhìn thấy cầm trong tay một cây bút chì gãy đôi. Một phóng viên khi ở trong phòng họp đã chụp được bức ảnh trên, sau đó đăng tải lên mạng xã hội Twitter. Lúc này, ông Putin cầm chiếc bút chì đã bị bẻ gãy làm đôi, gương mặt được nhiều người nhận xét là đang căng thẳng hoặc tỏ vẻ tức giận về vấn đề nào đó.

Nhưng rồi bản thỏa thuận cũng đã được ký kết. Phát biểu trước các phóng viên, Bộ trưởng Ngoại giao Nga S.Lavrov đã nói: “Thủ tướng Đức A.Merkel và Tổng thống Pháp F.Hollande đã rất tích cực kết nối để cuộc đàm phán diễn ra và đạt kết quả như chúng ta đã thấy. Chúng tôi xin ghi nhận điều này”.

Theo Thủ tướng A.Merkel thì, “Tổng thống V.Putin đã có những tác động mà nhờ đó đại diện của phe ly khai đồng ý ký cam kết ngừng bắn”.

Thông tin về thỏa thuận ngừng bắn đã giúp cho đồng ruble tăng giá trở lại. Thị trường chứng khoán Nga cũng tăng gần 3%. Có lẽ cũng nhờ có tín hiệu tốt này mà sau đó ít giờ ,Giám đốc điều hành Quỹ tiền tệ quốc tế (IMF) Christine Lagarde đã thông báo,“IMF và Chính phủ Ukraine đã thống nhất về mặt nguyên tắc khoản tín dụng 17,5 tỷ USD sẽ được cấp với thời hạn 4 năm”.

Trên các phương tiện truyền thông đã bắt đầu xuất hiện thông tin, trong tháng ba, Pháp sẽ tiến hành các thủ tục để  bàn giao cho Nga chiến hạm chở trực thăng đầu tiên mang tên “Vladivostok” sau nhiều lần trì hoãn bởi lệnh cấm vận mà phương Tây đã áp đặt cho Nga.

Ngày đầu tiên sau khi bản thỏa thuận được các bên đồng ý ký kết, tại Donetsk vẫn có 7 dân thường bị thiệt mạng và 14 người bị thương. Sự khốc liệt và tàn bạo của cuộc chiến này đã gieo đau thương cho biết bao thân phận, bao gia đình. Theo công bố của lực lượng nổi dậy (chưa được kiểm chứng), trong vòng 25 ngày gần đây tại chảo lửa Debaltsevo đã có 2600 binh sỹ của quân đội Kiev bỏ mạng. Còn theo số liệu của Viện công tố Ukraine thì từ khi có lệnh tổng động viên đến nay (khoảng 10 tháng) đã có trên 10 nghìn lính của quân đội Kiev đào ngũ. Những con số bi thương nhưng biết nói ấy đã cho thấy cuộc nội chiến tại Ukraine nếu không nhanh chóng chấm dứt thì hậu quả sẽ còn thảm khốc biết chừng nào.

Hy vọng các bên sẽ tạm thời bằng lòng với những gì đã cam kết để tiếp tục tìm kiếm và đạt được những thỏa thuận nhằm đưa đất nước Ukraine thực sự ra khỏi khủng hoảng và trở lại yên bình.

   Phạm Hoàng