Diễn biến mới về tình hình Syria

Xung đột, bạo lực khiến cuộc sống của người dân Syria càng khó khăn.

Chính quyền Syria ngày 31/8 đã lên án bản báo cáo của tình báo Mỹ, kết luận rằng chế độ Damascus sử dụng vũ khí hóa học giết chết gần 1.500 người, là "hoàn toàn bịa đặt”.

"Những gì mà Mỹ mô tả là bằng chứng không thể chối cãi là vô nghĩa, những gì mà những kẻ khủng bố tuyên truyền trong hơn một tuần qua là hoàn toàn bịa đặt," tuyên bố của Bộ Ngoại giao Syria phát trên truyền hình cho hay.

Trước đó, trong ngày 30/8, Mỹ đã công bố báo cáo do cơ quan tình báo thu thập, kết luận rằng chính quyền Syria đã tiến hành một vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ở ngoại ô Damascus tuần trước, giết chết 1429 người, trong đó có ít nhất 426 trẻ em.

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry nói rằng bản báo cáo đã thu thâp những bằng chứng từ hàng ngàn nguồn khác nhau và tình báo Mỹ có những bằng chứng có độ tin cậy cao rằng chế độ Syria phải chịu trách nhiệm ề vụ tấn công.

Trong khi đó, Bộ Ngoại giao Syria đã bác bỏ bản báo cáo trên, cho rằng nó thu thập bằng chứng chủ yếu qua những tài liệu không đáng tin cậy trên mạng xã hội.

Trong ngày 30/8, Tổng thống Mỹ Barack Obama cũng đã gặp các cố vấn an ninh quốc gia hàng đầu trong bối cảnh cánh cửa sắp được hé mở cho khả năng Mỹ trừng phạt Syria liên quan đến vụ tấn công bằng vũ khí hóa học.

Một quan chức giấu tên cho biết ông Obama đang họp bàn với Hội đồng An ninh Quốc gia tại Nhà Trắng.

Trong diễn biến liên quan, phát ngôn viên Liên hợp quốc Martin Nesirky thông báo trong ngày 30/8, Tổng thư ký Ban Ki-moon đã gặp các đại sứ của Vương quốc Anh, Trung Quốc, Pháp, Nga và Hoa Kỳ - 5 thành viên thường trực của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc - để bàn về các diễn biến ở Syria. Tuy nhiên, cuộc họp kết thúc mà không đạt được đột phá rõ ràng nào.

Trong khi đó, theo một cuộc thăm dò ý kiến do hãng tin NBC tiến hành với 700 người cho thấy một nửa người Mỹ tin rằng Tổng thống Obama không nên can thiệp quân sự vào Syria để đáp lại việc sử dụng vũ khí hóa học trong vụ tấn công được cho là do chế độ của Tổng thống Al-Assad tiến hành.

Theo đó, chỉ 42% người trả lời ủng hộ ông Obama tiến hành một hành động quân sự chống lại Syria, trong khi đó 50% người phản đối và 8% không chắc chắn.

Nga và Đức phản đối việc tấn công quân sự Syria

Ngày 30/8, hãng thông tấn ITAR-TASS dẫn lời Thứ trưởng Ngoại giao Nga Gennady Gatilov tuyên bố Moskva phản đối mọi nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) cho phép tấn công quân sự nhằm vào chính quyền của Tổng thống Syria Bashar al-Assad.

Ông Gatilov nhấn mạnh: "Nga phản đối mọi nghị quyết của HĐBA LHQ có thể mở đường cho việc sử dụng vũ lực hay bất kỳ nghị quyết nào có thể bị lợi dụng để can thiệp quân sự vào Syria".

Cũng trong ngày 30/8, Cố vấn chính sách đối ngoại của Tổng thống Nga, ông Yuri Ushakov cho biết nước này chưa được chứng kiến nguồn thông tin tình báo như Mỹ tuyên bố rằng có bằng chứng cho thấy vai trò của Chính phủ Syria trong vụ tấn công bị cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học hồi tuần trước. Trước đó, chính quyền của Tổng thống Mỹ Barack Obama hôm 29/8 đã chia sẻ thông tin tình báo với các nghị sĩ nước này nhằm thuyết phục họ rằng Chính phủ Syria đã sử dụng vũ khí hóa học tấn công người dân Syria hôm 21/8 và hành động này phải bị trừng phạt.

Từ trước tới nay, Nga vẫn kiên định rằng không có bằng chứng cho thấy Chính phủ Syria đứng sau vụ tấn công nói trên. Nga và Trung Quốc đều tuyên bố sẽ ngăn cản LHQ ra nghị quyết cho phép sử dụng vũ lực chống Syria, song Mỹ đã phát tín hiệu khẳng định sẽ tiến hành tấn công ngay cả khi không được ủng hộ.

Hãng ITAR-TASS dẫn một nguồn thạo tin từ Brussels cho biết tính đến ngày 30/8, đã có ít nhất 12 nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) khẳng định không tham gia chiến dịch quân sự chống Syria nếu không có nghị quyết của HĐBA LHQ.

Mới đây nhất, Ngoại trưởng Đức Guido Westerwelle cũng đã loại bỏ khả năng nước này sẽ tham gia một cuộc tấn công quân sự nhằm vào Syria, sau vụ tấn công được cho là sử dụng vũ khí hóa học gần thủ đô Damascus hồi tuần trước. Trả lời báo giới ngày 30/8, ông Westerwelle cho rằng Đức "không yêu cầu và cũng không xem xét một hành động như vậy". Ông nhấn mạnh: "Chúng tôi đang hối thúc Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ tìm kiếm một quan điểm chung và các thanh sát viên LHQ hoàn tất tiến trình điều tra sớm nhất có thể".

Trước đó, Đức tuyên bố sẽ ủng hộ "các hành động" đối phó với chính quyền Damascus nếu khẳng định được việc sử dụng vũ khí hóa học chết người của Syria song không cho biết cụ thể các hành động đó là gì.

Trong khi đó, ngày 30/8, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Chuck Hagel cho biết Washington vẫn đang tìm kiếm một "liên minh quốc tế" nhằm đáp trả việc chính quyền Syria bị cáo buộc sử dụng vũ khí hóa học, bất chấp việc Quốc hội Anh bỏ phiếu phủ quyết hành động can thiệp quân sự vào quốc gia Trung Đông này.

Chia sẻ quan điểm với Mỹ, Pháp quyết tấn công Syria bất chấp kết quả bỏ phiếu ở nước đồng minh Vương quốc Anh. Tổng thống Pháp Francois Hollande ngày 30/8 cho rằng kết quả bỏ phiếu trong Quốc hội Anh phản đối hành động quân sự chống Syria sẽ không ảnh hưởng tới ý định của Pháp trừng phạt chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad với cáo buộc tấn công dân thường bằng vũ khí hóa học.

Trả lời phỏng vấn của nhật báo "Le Monde", Tổng thống Hollande đã ủng hộ hành động trừng phạt "mạnh tay" để đáp trả vụ tấn công mà ông cho là đã gây ra những tổn hại "không thể bù đắp" cho người dân Syria.

Cũng trong ngày 30/8, Ngoại trưởng Australia Bob Carr đã khuyến cáo các công dân nước này lập tức rời khỏi Syria, trong bối cảnh căng thẳng leo thang ở quốc gia Trung Đông này. Ngoại trưởng Bob Carr xác nhận rằng nguy cơ xung đột leo thang ở Syria là rất cao và không có sự an toàn ở thủ đô Damascus, Aleppo hay bất kỳ thành phố nào của Syria.

Cùng ngày, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe (Sin-dô A-bê) đã chỉ thị cho các bộ trưởng trong nội các nước này thu thập thông tin và đảm bảo phối hợp chặt chẽ với Hoa Kỳ và các nước khác về tình hình tại Syria.

Lam An