Đối thoại Shangri La 2019: Nhìn từ 'tâm điểm'

Diễn đàn Đối thoại về hòa bình và an ninh khu vực Shangri-La 2019 bắt đầu với “tâm điểm” là những căng thẳng giữa hai cường quốc hàng đầu là Mỹ và Trung Quốc.

Đối thoại Shangri-La, lấy ý tưởng từ Hội nghị an ninh Munich về chính sách an ninh, là sáng kiến hợp tác giữa Chính phủ Singapore và Viện Nghiên cứu chiến lược Quốc tế (IISS) có trụ sở tại London (Anh), tổ chức thường niên tại khách sạn Shangri-La của Singapore nhằm thảo luận và phân tích các vấn đề quốc phòng và an ninh trong và ngoài khu vực, từ đó đưa ra các giải pháp phòng ngừa, giải quyết căng thẳng, xung đột. Đây được xem là một diễn đàn an ninh lớn và quan trọng bậc nhất khu vực châu Á-Thái Bình Dương những năm qua.

Đối thoại Shangri-La lần này có 6 phiên toàn thể với các chủ đề: Tầm nhìn của Mỹ về an ninh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương; An ninh Triều Tiên: Những bước tiếp theo; Trật tự an ninh đang biến đổi của châu Á và những thách thức; Trung Quốc và hợp tác an ninh quốc tế; Ngăn ngừa xung đột tại các lĩnh vực có cạnh tranh; Đảm bảo một khu vực tự cường và ổn định. Ngoài ra có 6 phiên họp đồng thời với các chủ đề liên quan đến an ninh hàng hải, phát triển công nghiệp quốc phòng, hợp tác quốc phòng. Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long sẽ có bài phát biểu khai mạc vào tối nay (31/5).

Bộ trưởng Quốc phòng Ngô Xuân Lịch sẽ dẫn đầu đoàn đại biểu Việt Nam tham dự diễn đàn.

Là một diễn đàn chuyên xem xét, thảo luận các vấn đề về hòa bình và an ninh, song Đối thoại Shangri-La năm nay lại bị bao phủ bởi những vấn đề khác. Trong đó, “tâm điểm” là căng thẳng thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc cũng như cuộc chiến công nghệ khi chính quyền Tổng thống Donlad Trump đang tung đòn đánh nặng nề vào gã khổng lồ công nghệ Huawei của Trung Quốc.

Thượng tướng Ngụy Phượng Hòa trở thành Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc đầu tiên tham dự diễn đàn, sau hơn 10 năm liền chỉ cử các quan chức cấp thấp hơn tới tham dự. Ông Ngụy Phượng Hoà dự kiến phát biểu vào ngày 2/6, một ngày sau phát biểu của ông Patrick Shanahan, người đang tạm thời lãnh đạo Lầu năm góc sau khi tướng James Mattis từ chức Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ hồi cuối năm 2018. Theo tiến sĩ John Chipman, Tổng Giám đốc Viện Nghiên cứu chiến lược Quốc tế (IISS) trụ sở tại London, đơn vị tổ chức sự kiện, Tướng Ngụy Phượng Hòa sẽ nói về vai trò của Trung Quốc tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vào một thời điểm then chốt cho khu vực.

Trong khi đó, về phía Mỹ, dự kiến Quyền Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Shanahan sẽ trình bày về chiến lược  mới với khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương. Theo đó, Mỹ xác định Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương là ưu tiên chiến lược quốc phòng và chiến lược an ninh quốc gia của nước này.

Ông Tim Huxley, Giám đốc điều hành Viện Nghiên cứu Quốc tế tại châu Á (IISS-Asia) - đơn vị tổ chức sự kiện cho rằng: “Bài phát biểu của Tướng Shanahan tại diễn đàn có thể cung cấp cái nhìn sâu rộng về nhìn nhận hiện nay của chính quyền Washington đối với những thách thức từ Trung Quốc, Triều Tiên cũng như một số vấn đề an ninh khu vực khác”.

Dù không phải là những vấn đề về quốc phòng và an ninh, song những vấn đề nóng trong quan hệ giữa Mỹ và Trung Quốc, mối quan hệ song phương được xem quan trọng bậc nhất thế giới, tác động và ảnh hưởng tới nhiều lĩnh vực khác trên thế giới và khu vực. Những mâu thuẫn và đối đầu Mỹ-Trung Quốc, dù trong lĩnh vực nào, đang dần chuyển thành trạng thái giống cuộc cạnh tranh toàn cầu cũng như khu vực và đã được thể hiện trong các tài liệu về an ninh của Mỹ gần đây, bao gồm Chiến lược an ninh quốc gia và Chiến lược quốc phòng.

Đối thoại Shangri-La năm nay vì thế sẽ soi rọi nhiều khía cạnh của những căng thẳng đang bao trùm mối quan hệ Mỹ-Trung Quốc, điều mà theo tiết lộ sẽ được phản ánh trong bài phát biểu quan trọng của Thủ tướng Singapore Lý Hiển Long hôm nay.

Một trong những vấn đề an ninh lớn của khu vực đã được đề cập và bàn thảo qua nhiều lần Đối thoại Shangri-La là căng thẳng trên Biển Đông được cho vẫn sẽ là một chủ đề được nhiều quan chức, học giả đề cập tới tại diễn đàn năm nay.

Thắt chặt an ninh

Cảnh sát Singapore hôm nay cho biết các khu vực xung quanh khách sạn Shangri-La sẽ bị phong tỏa và tăng cường kiểm soát an ninh trong 3 ngày diễn ra Đối thoại Shangri-La. Người dân địa phương và du khách được khuyến cáo tuân thủ chỉ dẫn tại các trạm kiểm soát.

Các hoạt động như thả diều và bóng bay, sử dụng thiết bị bay điều khiển từ xa quanh khu vực diễn ra sự kiện đều bị cấm. Người đi xe máy được yêu cầu tránh các tuyến đường gần khách sạn do giao thông sẽ chậm hơn thường lệ. Các phương tiện ra vào khách sạn cũng phải đi theo tuyến đường quy định.

Cảnh sát Singapore cũng khuyến khích khách mời đi chung xe hoặc sử dụng phương tiện công cộng để tới hội nghị, bởi bãi đỗ xe của khách sạn chỉ có giới hạn.

An Bình