Hàn Quốc: Cuộc đua Marathon học tập

Học sinh Hàn Quốc lao vào các cuộc đua Marathon học tập - Ảnh: Reuters

Tại Hàn Quốc, tỷ lệ xóa nạn mù chữ hiện nay là 97,8% (so với 22% vào năm 1945) và 71% thanh niên học đại học, trong khi tỷ lệ này là 56% tại các quốc gia khác thuộc khối OECD.

Thành tích đó cao đến mức Tổng thống Mỹ Obama từng phát biểu vào tháng 4/2011 như sau: “Học sinh Hàn Quốc giỏi hơn học sinh nước Mỹ về toán và khoa học” và kêu gọi nên noi theo kiểu mẫu giáo dục tại Hàn Quốc.

Có được thành tích này là do Hàn Quốc đã chi khá nhiều cho lĩnh vực giáo dục, tới 7,6% GDP, trong khi ở các nước khác trong OECD là 5,6%. Hệ thống giáo dục Hàn Quốc được xem là một trong những hệ thống cạnh tranh nhất trên thế giới, đặc biệt là khi thi vào đại học.

Nhiều chuyên gia nhận định, có thể học sinh Hàn Quốc vào loại giỏi nhất thế giới nhưng họ cũng là những học sinh vất vả nhất trong học tập. Nhịp độ học tập giống như một cuộc chạy đua marathon.

Mỗi ngày, các em bắt đầu học từ 7h30 sáng đến 16h, nhưng đa số học sinh thường ở lại học thêm đến tận 23h đêm. Hình thức học thêm này bắt đầu ngay từ bậc tiểu học và có đủ các môn học, kể cả môn âm nhạc. Học thêm chủ yếu là để học trước chương trình, chứ ít khi là học bù để đuổi kịp chương trình.

Kết quả là thanh niên Hàn Quốc dành đến 15h mỗi ngày cho việc học. Nếu tính cả thời gian di chuyển bằng phương tiện công cộng, thì học sinh chỉ ngủ từ 5-6h/ngày. Từ  thế hệ này qua thế hệ khác, một khẩu hiệu đã trở thành bất di bất dịch: “Ngủ 5h/đêm thì thất bại, ngủ 4h/đêm thì thành công”. Hậu quả là do mệt mỏi tích tụ đã khiến học sinh ngủ gà ngủ gật trong giờ học.

Một giáo viên nhận định, từ khi Hàn Quốc phổ cập hóa giáo dục và hiện đại hóa nhanh chóng trong những thập niên 1960, thì bằng cấp được xem như một sự bảo đảm cho việc thăng tiến trong xã hội. Do đó, người dân lao vào cuộc chạy đua bằng cấp. Trong một đất nước luôn bị ám ảnh bởi thứ hạng cao thấp, người không bằng cấp bị kỳ thị nên càng gây áp lực hơn trên gia đình và học sinh.

Về phía phụ huynh, họ đầu tư khá nhiều tiền cho con đi học thêm ngay từ mẫu giáo đến đại học, với mong muốn con cái thi đỗ vào các trường đại học danh tiếng. Thế nhưng, một số chuyên gia lấy làm tiếc về vấn đề này, vì học sinh và gia đình quá phụ thuộc vào các khóa học thêm mà nếu không có nó thì sẽ không đậu được đại học. Dưới thời Tổng thống Chun Doo-hwan (1980-1988), ông cũng đã từng cấm dạy thêm, nhưng hậu quả là học phí tăng thêm, giáo viên dạy chui và các lớp dạy thêm vẫn tồn tại đến ngày nay.

Tại Hàn Quốc, giới chức tin rằng nỗi "ám ảnh học hành" đang đe dọa tới sự cân bằng của xã hội, tỷ  lệ chi tiêu vào lĩnh vực này đang tạo ra một làn sóng vay nợ lên tới mức kỷ lục. Theo Viện Nghiên cứu Kinh tế LG, 28% các gia đình Hàn Quốc đang phải sống ở mức nghèo khó và hoàn toàn không có khả năng chi trả các khoản nợ hằng tháng. Trong khi đó, 70% thu nhập của một gia đình ở nước này lại được dồn vào việc đầu tư cho con em ăn học, đặc biệt là ở những trường tư.

Theo Michael Seth, Giáo sư chuyên ngành Lịch sử Hàn Quốc (thuộc Trường Đại học James Madison của Mỹ), tác giả của một số cuốn sách về tinh thần ham học của người Hàn Quốc, mọi khoản chi tiêu khác đều được cắt giảm trên diện rộng để tập trung cho việc học tập của con cái.

Các chuyên gia cho biết nguyên nhân của thực trạng này đến từ sự kỳ vọng của các bậc phụ huynh vào con cái, cũng như từ áp lực thi cử ngày càng đè nặng lên vai các sĩ tử. "Hệ thống giáo dục Hàn Quốc đang vượt quá sức chịu đựng của những đứa trẻ", Seth nói. "Và cách duy nhất để tránh xa cơn ác mộng này là đừng có con. Trong một xã hội có tỷ lệ sinh cực thấp như thế này, thì việc giáo dục những đứa trẻ quả là rất tốn kém".

Một chuyên gia nhận định: “Ngày nay, mọi nỗ lực đều nhằm mục đích duy nhất là đỗ đại học. Thật phi lý”. Một ý kiến được nhiều người chia sẻ là vào tháng 8/2012, 40% sinh viên tốt nghiệp đại học không có việc làm ổn định.

Người dân châu Á nói chung vốn có truyền thống hiếu học, nhưng tại đất nước Hàn Quốc thì truyền thống này đã dẫn đến một hệ thống giáo dục đầy khắt khe, khiến ai cũng lao vào cuộc chạy đua bằng cấp./.

Nguyễn Chiến