Không làm phức tạp thêm tình hình Biển Đông

Tại AMF-5, các đại biểu 10 nước thành viên ASEAN nhấn mạnh, sau 5 năm đi vào hoạt động, AMF đã từng bước tạo lập được cơ chế đối thoại mang tính tương tác cao giữa các nước thành viên ASEAN, tạo dựng lòng tin, đưa ra được một số khuyến nghị giúp thúc đẩy hợp tác giữa các nước thành viên ASEAN trong hợp tác biển, góp phần bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực.

Một trong những thành công của AMF là đã tạo được sức thu hút và quan tâm lớn của các nước đối tác của ASEAN, từ đó thành lập Diễn đàn Biển ASEAN mở rộng (EAMF) nhằm đáp ứng nhu cầu hợp tác ngày càng tăng của không chỉ ASEAN mà cả các đối tác trong khu vực nhằm ứng phó với các thách thức liên quan đến biển.

Trong lĩnh vực hợp tác ứng phó thiên tai và cứu trợ nhân đạo, các nước đặc biệt quan tâm đến kinh nghiệm thu được của ASEAN thông qua việc ứng phó với cơn bão Hải Yến tại Philippines năm 2013, nhất là trong việc nâng cao năng lực ứng phó kịp thời của các cơ chế điều phối cũng như các cơ quan chuyên ngành liên quan của ASEAN, thu hút và điều phối hỗ trợ nhân đạo của các nước thành viên cũng như các nước ngoài khu vực trong ứng phó với siêu bão Hải Yến.

Về những diễn biến hiện nay ở Biển Đông, các nước ASEAN đặc biệt đề cao việc tuân thủ luật pháp quốc tế, Công ước LHQ về Luật Biển 1982 (UNCLOS) cũng như những cam kết thỏa thuận khu vực như DOC, nhất là việc thực hiện đầy đủ các quy định của DOC; trong ứng xử của mình, các nước phải thực sự thực hiện được kiềm chế, không làm phức tạp thêm tình hình và phải xây dựng được lòng tin. Đồng thời, các nước cũng tích cực thúc đẩy các lĩnh vực hợp tác như phòng chống thiên tai, cứu trợ nhân đạo với người và tầu thuyền đi biển gặp nạn và các lĩnh vực an ninh phi truyền thống trên biển khác.

Tại Diễn đàn lần này, Việt Nam đặc biệt nhấn mạnh việc tăng cường hợp tác biển nhằm bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn hàng hải của khu vực. Trong quá trình đó, các nước cần đặc biệt đề cao tuân thủ luật pháp quốc tế, UNCLOS và DOC, thực sự kiềm chế, không được có những hành động làm phức tạp tình hình.

Trong các lĩnh vực hợp tác trên biển, đại biểu đoàn Việt Nam nhấn mạnh vào các hoạt động cứu trợ thiên tai, người đi biển gặp nạn và nhất là phải hỗ trợ và đối xử nhân đạo với ngư dân, đồng thời, tăng cường hợp tác nghiên cứu khoa học, bảo vệ môi trường biển và các thách thức an ninh phi truyền thống như tội phạm xuyên quốc gia, cướp biển, buôn bán người bằng đường biển.

Theo Ban Tổ chức, AMF và EAMF là sự kiện quan trọng của ASEAN cũng như với các nước đối tác. AMF được các nước ASEAN thành lập năm 2010, thuộc khuôn khổ Kế hoạch tổng thể xây dựng Cộng đồng Chính trị - An ninh ASEAN (APSC Blue Print) nhằm thúc đẩy các nội dung ưu tiên trong hợp tác biển của ASEAN. Ngay sau AMF lần thứ 4 vào năm 2013, ASEAN và các đối tác đã tín nhiệm và đề xuất Việt Nam đăng cai AMF-5 và EAMF-3.

Thế Phong