Liệu cánh cửa đàm phán có rộng mở?

Phái đoàn Hàn Quốc và Triều Tiên đã bắt đầu cuộc đàm phán chính thức tại khu phi quân sự (DMZ) sau hơn 2 năm gián đoạn -Ảnh: Reuters

Kết quả đàm phán là hai bên đã đạt được thỏa thuận về việc Bình Nhưỡng sẽ cử đoàn Ủy ban Olympic quốc gia, các vận động viên, đội cổ vũ, đội biểu diễn nghệ thuật, cổ động viên, một đoàn trình diễn Taekwondo và đoàn phóng viên tới Hàn Quốc tham dự Olympic mùa Đông PyeongChang vào tháng 2 tới.

Ngay sau đó, trong cuộc họp báo đầu năm hôm 10/1, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in cho hay, ông để ngỏ khả năng gặp ông Kim Jong-un nhằm giải quyết thế bế tắc trong vấn đề hạt nhân Triều Tiên. Tuy nhiên, ông Moon Jae-in cũng lưu ý rằng sự thành công của một hội nghị thượng đỉnh như vậy phải được bảo đảm trước khi được tiến hành. Ông Moon Jae-in cũng cho biết sẽ kêu gọi tổ chức thêm các cuộc đàm phán với Triều Tiên để hỗ trợ việc tháo ngòi nổ cho vấn đề hạt nhân.

Trong khi đó, Nhà Trắng cũng cho biết đã có cuộc điện đàm ngày 10/1 với người đồng cấp Hàn Quốc Moon Jae-in về kết quả cuộc đàm phán liên Triều và Tổng thống Donald Trump bày tỏ hy vọng cuộc đàm phán cấp cao này không chỉ dẫn đến thành công cho Hàn Quốc mà còn dẫn đến "thành công cho thế giới", đồng thời cho biết sẽ cử Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence tham dự lễ khai mạc Thế vận hội mùa Đông Pyeongchang. Văn phòng Phó Tổng thống Mỹ khẳng định việc Phó Tổng thống Pence tham dự Thế vận hội mùa Đông sẽ "củng cố sự hiện diện của Mỹ tại Bán đảo Triều Tiên cũng như gửi đi một thông điệp rõ ràng với Triều Tiên". 

Ngoài ra, một điểm đáng chú ý khác được hãng tin AP cho biết, trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Hàn Quốc Moon Jae-in, Tổng thống Trump đã không che giấu ý định tổ chức đàm phán với Triều Tiên "vào thời điểm thích hợp, với các điều kiện đúng đắn". Bên cạnh đó, hai nhà lãnh đạo cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tiếp tục chiến dịch gây sức ép tối đa đối với Triều Tiên.

Rõ ràng những diễn biến trên cho thấy cả Hàn Quốc và Mỹ cũng như cộng đồng quốc tế đang cố gắng “mở rộng cánh cửa đàm phán” với Triều Tiên để giải quyết vấn đề cốt lõi là “phi hạt nhân hóa” trên bán đảo này.

Tuy nhiên, sự dị biệt giữa các bên có liên quan còn rất lớn. Vì phía Triều Tiên cho rằng Mỹ-Hàn phải chấm dứt vĩnh viễn các cuộc tập trận và việc Bình Nhưỡng trở thành quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân là đương nhiên. Như bài bình luận của nhật báo Rodong Sinmun - cơ quan ngôn luận của đảng Lao động Triều Tiên số ra mới đây - nêu rõ: “Nếu giới chức Hàn Quốc thực sự mong muốn hòa hoãn và hòa bình, trước hết họ phải ngừng mọi hành động quân sự chung với Mỹ nhằm chống lại những người anh em miền Bắc".

Ngược lại, điều kiện tiên quyết mà Seoul và Washington đặt ra cho Bình Nhưỡng là phải giải trừ vũ khí hạt nhân.

Chính sự khác biệt này là một khoảng cách rất lớn làm cho các cuộc đàm phán trước đây nhanh chóng đổ vỡ.

Cho nên, việc Bình Nhưỡng và Seoul khởi đầu  các cuộc đàm phán ngay từ đầu năm 2018 là một tín hiệu tốt chứ chưa phải là đủ để các bên có liên quan đến vấn đề hạt nhân của Triều Tiên sớm ngồi vào bàn đàm phán chứ chưa nói đến những kết quả đạt được như mong đợi.

Thậm chí, nhiều nhân vật theo đường lối bảo thủ của Hàn Quốc còn tỏ ra nghi ngờ các cuộc đàm phán liên Triều, cho rằng Triều Tiên sẽ lợi dụng việc này để làm dịu các biện pháp trừng phạt của cộng đồng quốc tế, buộc Hàn Quốc phải nhượng bộ về kinh tế, gieo rắc sự chia rẽ trong người dân Hàn Quốc và gây bất đồng giữa Seoul và Washington.

Bởi vậy, giới quan sát quốc tế cho rằng, cánh cửa đàm phán về vấn đề hạt nhân của Triều Tiên chỉ mới “hé mở” chứ chưa lộ diện đầy đủ những yếu tố “cần và đủ” cho những mục tiêu mà các bên có liên quan đặt ra!

 Tuyết Minh