OPEC giữ nguyên sản lượng dầu, nhiều nền kinh tế được lợi

Ảnh minh họa

Ngày 27/11, OPEC đã quyết định duy trì sản lượng ở mức 30 triệu thùng/ngày bất chấp sự dư thừa nguồn cung và giá dầu đã giảm khoảng 1/3 trong những tháng gần đây. OPEC cho rằng sự ổn định của giá dầu, ở mức không ảnh hưởng tới tăng trưởng kinh tế toàn cầu nhưng vẫn giúp các nước sản xuất có thu nhập phù hợp và đầu tư đáp ứng các nhu cầu tương lai, là yếu tố sống còn đối với sức khỏe của nền kinh tế thế giới. Vì vậy, OPEC đã quyết định không thay đổi sản lượng nhằm phục hồi sự cân bằng của thị trường. Tổng Thư ký OPEC Abdalla Salem al-Badri cho rằng giá dầu mỏ như hiện nay có thể coi là mức giá tốt. Tuy nhiên, đây lại là một thông tin xấu đối với một số quốc gia sản xuất dầu mỏ như Nga, Nigeria và Venezuela vì các nước này cần mức giá ít nhất là 90 USD/thùng để đáp ứng các mục tiêu kinh tế của mình.

Phản ứng trước quyết định của OPEC, giá dầu trên thị trường thế giới tiếp tục đà đi xuống. Chỉ ít phút sau khi tổ chức này kết thúc cuộc họp tại Vienna, giá dầu West Texas Intermediate (WTI) giao tháng 1/2015 trên thị trường New York đã giảm xuống còn 69,11 USD/thùng, mức thấp nhất kể từ tháng 5/2010. Tại London, giá dầu Brent Biển Bắc giao cùng kỳ có giá 72,74 USD/thùng, cũng là mức thấp nhất trong 4 năm qua. Tính từ tháng 6/2014 tới nay, giá dầu mỏ trên thị trường thế giới đã giảm 35%.

Nhận định về giá dầu liên tục "trượt dốc", tại Diễn đàn Kinh tế - Tài chính ở thủ đô Moscow, Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov cho biết mặc dù không phải là thành viên OPEC, song ước tính mỗi năm, nền kinh tế Nga thiệt hại khoảng 100 tỷ USD do giá dầu mỏ thế giới giảm. Tính từ đầu năm tới nay, giá dầu mỏ - hàng hóa xuất khẩu chủ chốt của Nga - cũng đã giảm tới 30%.

Theo các nhà phân tích, giá dầu thế giới giảm có thể là tin vui hiếm hoi trong bối cảnh sự phục hồi kinh tế toàn cầu còn chậm chạp. Vào thời điểm một loạt tin xấu xảy ra ở châu Âu, như nợ nần và tăng trưởng thấp ảnh hưởng xấu thị trường tài chính, thì chí ít các nước nhập khẩu dầu có thể vui mừng rằng hóa đơn thanh toán dầu mỏ của họ không tăng ít nhất là trong thời gian ngắn hạn. Đồng thời, cuộc khủng hoảng đã đẩy đồng USD lên giá, khiến giá dầu trở nên đắt hơn đối với những nước mua dầu bằng nội tệ yếu hơn. Theo Trung tâm Nghiên cứu năng lượng toàn cầu có trụ sở ở London (CGES), sự phục hồi kinh tế thế giới sẽ gặp thuận lợi hơn khi giá dầu xuống thấp. Trong báo cáo hàng tháng mới đây nhất, CGES cho rằng OPEC muốn giá dầu đứng ở mức 80 USD/thùng sẽ tốt hơn cho sự phục hồi của kinh tế thế giới và thể trạng lâu dài của thị trường dầu mỏ. Những nước sản xuất dầu có thể không vui lắm, nhưng họ không cảm thấy lo lắng do giá dầu vẫn dao động ở mức 70-80 USD/thùng - mức theo OPEC là thuận lợi cho cả bên mua lẫn bên bán và thỏa đáng cho chi phí đầu tư.

Các nhà phân tích cho rằng những diễn biến mới đây trên thị trường cũng phản ánh hoạt động của các tổ chức đầu tư tài chính ảnh hưởng như thế nào đến cung và cầu dầu mỏ trên thế giới. Các quỹ đầu cơ - thu hút sự chú ý do vai trò của họ trong hệ thống tài chính toàn cầu và cuộc khủng hoảng năm 2008 - xem ra đóng một vai trò chính trong việc đẩy giá dầu lên cao vào tháng 4 để thu lợi nhuận trong tháng 5.

Theo CGES, Trung Quốc là động lực chính đẩy giá dầu lên trong những năm gần đây do đang nhập khẩu năng lượng nhiều hơn bao giờ hết để phục vụ nền kinh tế đang tăng trưởng nhanh, song Bắc Kinh đã thắt chặt hoạt động kinh tế trong năm nay nhằm ngăn chặn tình trạng quá nóng. CGES lưu ý "tốc độ tăng trưởng kinh tế Trung Quốc chậm lại sẽ làm giảm đáng kể nhu cầu về dầu".

Các nhà kinh tế nói giá nhiên liệu hạ đã làm tăng thêm triển vọng tốt đẹp cho châu Á vào năm tới và Tổ chức Hợp tác và Phát triển châu Âu OECD nói rằng châu Á sẽ vẫn là khu vực tăng trưởng nhanh nhất trong nền kinh tế toàn cầu. Theo họ, giá dầu trên thị trường quốc tế sụt 25% kể từ tháng 7 đang nâng cao triển vọng kinh tế ở châu Á vì khu vực này lệ thuộc nặng vào dầu nhập để thúc đẩy tăng trưởng. Giám đốc kỳ cựu của tổ chức đánh giá Fitch ở Hong Kong Andrew Colquhoun nói, các nền kinh tế sẽ được hưởng lợi nhờ sự sụt giá này: “Đa số các nền kinh tế ở châu Á - Thái Bình Dương phải nhập dầu và vì thế giá dầu sụt giảm tương đương với một hình thức tăng thêm thu nhập đối với họ và tác động tuỳ thuộc vào việc liệu các nền kinh tế có để dành hay chi dùng tiền lời trong mức thu nhập ấy”.

Trong một báo cáo mới đây của các chuyên gia, Fitch nói các nền kinh tế châu Á, như Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Thái Lan sẽ thấy một hiện tượng tăng thu nhập toàn diện thực sự do giá dầu hạ liên tục. Số tiền Thái Lan dành cho việc nhập khẩu dầu tương đương 15% GDP. Trong bối cảnh giá dầu hạ giảm trên toàn cầu, Indonesia, Malaysia và Thái Lan đều có biện pháp giảm bớt việc trợ giá dầu, thường chiếm một yếu tố chính trong mức chi của chính phủ.

Các chuyên gia phân tích cho rằng giá dầu hạ cũng làm giảm nhẹ áp lực chi trả trong các nền kinh tế lệ thuộc vào dầu nhập trước tình hình lãi suất trên toàn cầu dự kiến sẽ tăng cao trong năm 2015. Lợi ích của giá dầu hạ cũng làm giảm nhẹ áp lực chi trả quốc tế, người tiêu thụ sẽ có thêm tiền trong túi và sẽ bớt được tình trạng lạm phát giá cả./.

Nguyễn Chiến