Các chuyên gia truyền nhiễm nói về vụ 42 người nhiễm HIV ở Phú Thọ

(Chinhphu.vn) – Theo các bác sĩ đầu ngành về truyền nhiễm, không thể vội vã khẳng định khi chưa có kết luận của cơ quan chuyên môn về vụ 42 người nhiễm HIV ở 1 xã của tỉnh Phú Thọ. Việc lây truyền HIV qua kim tiêm cho hàng loạt người như vậy là rất khó có thể xảy ra.

15/08/2018 11:55

Trao đổi với phóng viên, Ths.Bs Nguyễn Trung Cấp, Trưởng khoa Cấp cứu, bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho biết, hiện nay, việc dùng kim tiêm nhựa không thể luộc sát trùng lại nên không dùng chung. Mặt khác, xác xuất lây khi dùng chung kim tiêm có tỷ lệ 3/1000, tức là 1000 lần dùng chung mới có xác xuất lây trong 3 lần.

PGS.TS Đỗ Duy Cường.

Bs Nguyễn Trung Cấp cũng cho biết, theo CDC của Hoa Kỳ, nguy cơ lây HIV qua các hành vi như: Quan hệ tình dục thông thường: nam lây sang nữ tỷ lệ 8/10.000, nữ lây sang nam 4/10.000 (nếu bạo dâm gây tổn thương chảy máu thì nguy cơ sẽ cao hơn). Quan hệ đồng giới hoặc quan hệ qua hậu môn 183/10.000. Dùng chung kim tiêm 63/10.000. Điều đó có nghĩa là cứ 10.000 người tiêm chung kim tiêm với bệnh nhân HIV thì có 63 người bị lây.

Vì vậy, vụ việc trên Phú Thọ mới đưa thông tin một chiều, chưa có kết luận của cơ quan chuyên môn nên chưa thể khẳng định nguyên nhân lây nhiễm HIV.

PGS.TS Đỗ Duy Cường, Trưởng khoa Truyền nhiễm, BV Bạch Mai cũng cho biết, xác suất lây truyền HIV qua bơm kim tiêm chỉ 0,3%. Virus HIV trong bơm kim tiêm có thể sống 5 ngày trong môi trường, còn nếu lâu hơn thì khó có thể làm lây nhiễm bệnh được.

“Do đó, thông tin về y sĩ dùng chung một kim tiêm để tiêm cho người dân trong nhiều tuần, nhiều tháng liền khiến lây truyền HIV là hoàn toàn không có cơ sở khoa học”, PGS. Cường nhấn mạnh.

Ths. Bs Nguyễn Trung Cấp phân tích, bệnh HIV để chuyển sang giai đoạn AIDS phải qua thời gian từ 5-10 năm, chắc chắn không thể chỉ mất vài tháng mà bệnh nhân HIV đã chuyển sang giai đoạn AIDS được.

Ở giai đoạn đầu, bệnh nhân nhiễm HIV không có triệu chứng rõ ràng, sau vài tuần thì sốt phát ban, nổi hạch, đau mỏi người giống triệu chứng của cảm cúm thông thường. Thậm chí có xét nghiệm HIV vẫn ra kết quả âm tính. Nhưng đây là "giai đoạn cửa sổ", cần hết sức thận trọng, xét nghiệm âm tính chưa chắc đã không nhiễm HIV, mà phải theo dõi tiếp sau 3 tháng mới có thể khẳng định chắc chắn bệnh nhân nhiễm HIV hay không. Phải sau 5-10 năm bệnh HIV mới chuyển sang giai đoạn AIDS, lúc này người bệnh mới có các triệu chứng rõ rệt như sụt cân, sốt kéo dài, tiêu chảy…

Ths.Bs Nguyễn Trung Cấp.

Các chuyên gia truyền nhiễm đều nhấn mạnh, rất khó để xác định một người bị nhiễm HIV từ khi nào, do đó phải có sự điều tra căn nguyên rất kỹ từ khoảng thời gian nhiều năm, nhiều tháng về trước. Khi bệnh nhân nhập viện với các triệu chứng của HIV/AIDS thì không có nghĩa là bệnh nhân vừa mắc bệnh xong mà đã ủ bệnh từ rất lâu trước đó.

Với người bệnh HIV, theo quy định, họ cần phải được bảo vệ danh tính, tránh hoang mang, lo sợ, đồng thời tránh sự kỳ thị của xã hội. Hiện nay căn bệnh này cũng nên được coi là bệnh mạn tính thông thường, vì người bệnh HIV hoàn toàn sinh sống, hoạt động như người bình thường. Người bệnh HIV đầu tiên ở Việt Nam đến nay sau 30 năm vẫn khỏe mạnh, có chất lượng cuộc sống tốt là minh chứng rõ ràng nhất, PGS.TS Đỗ Duy Cường chia sẻ.

Những điều cần phải làm nếu bị phơi nhiễm HIV:

PGS. TS Đỗ Duy Cường khuyến cáo, nếu chẳng may bị vật sắc nhọn, bơm kim tiêm có nghi ngờ phơi nhiễm HIV thì người dân cần bình tĩnh, rửa vết thương dưới vòi nước, để nguyên máu chảy, không nặn; với vết thương hở lớn cần cầm máu, đến cơ sở y tế để được uống thuốc dự phòng lây nhiễm tốt nhất trong vòng 6 tiếng đầu (hoặc trong vòng 72 tiếng) sẽ có hiệu quả ngăn chặn virus qua da vào máu. Sau 1 tháng cần đánh giá lại và sau 3 tháng kiểm tra để xác định chính xác có dương tính với HIV không.

Với nhân viên y tế, người làm nhiệm vụ như công an truy bắt tội phạm nếu có máu bắn vào mắt, da, niêm mạc cần uống thuốc kháng virus trong vòng 28 ngày để đảm bảo virus không nhân lên…. Phụ nữ nhiễm HIV khi mang thai cũng được khuyến cáo dự phòng lây truyền HIV từ mẹ sang con.

Để phòng bệnh HIV, cần tránh tiếp xúc trực tiếp với máu, dịch cơ thể và dịch sinh dục là nguyên tắc chủ đạo trong dự phòng lây nhiễm HIV. Khi phải tiếp xúc với máu, dịch tiết hoặc dịch sinh dục, cần áp dụng các biện pháp dự phòng như sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục, sử dụng vật ngăn cách như kính bảo hộ, găng tay, áo choàng khi chăm sóc, ngâm tất cả các đồ dùng có dính máu, dịch cơ thể trong dung dịch nước sát trùng trước khi xử lý là các biện pháp phòng tránh lây nhiễm HIV có hiệu quả.

Hiền Minh