Điều trị ung thư bằng truyền hoá chất có lỗi thời?

Hoá trị chỉ định chủ yếu cho ung thư giai đoạn di căn, sau đó là vai trò bổ trợ cho ung thư giai đoạn khu trú sau điều trị tại chỗ, có nguy cơ cao tái phát di căn

Trước các thông tin thất thiệt này, các chuyên gia đầu ngành của Việt Nam trong điều trị và nghiên cứu bệnh ung thư đã có ý kiến chính thức.

Giám đốc Bệnh viện (BV) K Trần Văn Thuấn khẳng định: Thông tin cho rằng phác đồ điều trị ung thư bằng truyền hóa chất hiện nay quá lỗi thời và lạc hậu, không hiệu quả, dẫn đến số bệnh nhân tử vong nhiều; hóa chất chưa tìm diệt được tế bào ung thư đã tàn phá lục phủ ngũ tạng của người bệnh, dẫn đến tử vong… là phát biểu không có cơ sở khoa học. 

Lãnh đạo BV K lý giải, hướng dẫn của các tổ chức ung thư hàng đầu thế giới như Viện Ung thư quốc gia Mỹ, Hội Ung thư châu Âu khẳng định, hoá trị vẫn là một trong các phương pháp quan trọng điều trị ung thư. Bên cạnh có thể điều trị khỏi một số ung thư, hóa trị có thể ngăn chặn được tiến triển của ung thư, giúp cải thiện triệu chứng và kéo dài thời gian sống cho người bệnh. 

Các độc tính của hoá trị hầu hết có thể kiểm soát được. Nếu chỉ định đúng, hợp lý, hoá trị sẽ mang lại hiệu quả điều trị và các tác dụng phụ có thể chấp nhận được, hay nói cách chuyên môn là người bệnh dung nạp được điều trị.  

Hiện nay có thể chia các phương pháp điều trị ung thư thành 4 nhóm chính. Các phương pháp này đã được thử nghiệm, có minh chứng rõ ràng và đã được các trung tâm ung thư trên toàn thế giới áp dụng.

Thứ nhất là điều trị phẫu thuật, chỉ định cho ung thư giai đoạn khối u khu trú. Phẫu thuật là phương pháp hiệu quả nhất để điều trị triệt căn ung thư giai đoạn sớm.

Thứ hai là điều trị xạ trị, tức là sử dụng tia bức xạ ion hóa để tiêu diệt tế bào ung thư. Xạ trị là phương pháp căn bản và thiết yếu để điều trị ung thư. WHO xếp xạ trị là một trong các phương pháp quan trọng nhất để điều trị và kiểm soát ung thư. 50-70% bệnh nhân ung thư có chỉ định xạ trị. Chỉ định xạ trị tùy theo loại ung thư, giai đoạn bệnh, tuýp mô bệnh học... Xạ trị có thể điều trị đơn thuần hoặc kết hợp với các phương pháp điều trị khác như phẫu thuật, hóa chất.

Thứ ba là điều trị hoá chất, tức là sử dụng các thuốc gây độc tế bào nhằm tiêu diệt tế bào ung thư. So với hiệu quả đem lại, các tác dụng phụ do hoá trị là có thể chấp nhận và kiểm soát được. Hoá trị chỉ định chủ yếu cho ung thư giai đoạn di căn, sau đó là vai trò bổ trợ cho ung thư giai đoạn khu trú sau điều trị tại chỗ, có nguy cơ cao tái phát di căn

Thứ tư là điều trị nhắm đích, tức là sử dụng các thuốc ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của tế bào ung thư bằng cách cản trở các phân tử đặc hiệu liên quan đến quá trình sinh ung thư và sự phát triển của khối u.

Liên quan đến hiệu quả điều trị ung thư, ông Lê Văn Quảng, Trưởng Bộ môn Ung thư, Trường đại học Y Hà Nội cũng cho biết, ở những nước phát triển như Mỹ, Nhật Bản... áp dụng nhiều kỹ thuật hiện đại, tuy nhiên tỷ lệ bệnh nhân mắc một số bệnh ung thư được kéo dài sự sống không nhiều. Ví dụ ở Mỹ, bệnh nhân mắc ung thư phổi, tỷ lệ sống thêm 5 năm chỉ khoảng 10%, mặc dù có nhiều tiến bộ trong điều trị. Ở Nhật Bản, bệnh nhân mắc ung thư tụy trung bình chỉ sống thêm được 9 tháng.

Bệnh nhân ung thư cần có chế độ ăn đầy đủ chất dinh dưỡng, bao gồm vitamin, nước, khoáng chất, đường, đạm, chất béo

Bị ung thư không nên ăn thịt, đường, sữa?

Về quan điểm không ăn thịt, đường, sữa để không nuôi tế bào ung thư phát triển được cũng không có cơ sở khoa học. 

Với bệnh nhân ung thư, các bác sĩ thường khuyên ăn chế độ đầy đủ chất dinh dưỡng, bao gồm vitamin, nước, khoáng chất, đường, đạm, chất béo. Ngoài ra, cần giữ cân năng hợp lý, hạn chế uống rượu, không hút thuốc lá và tập thể dục đều đặn.

Một số khuyến cáo hướng dẫn nên ăn chủ yếu các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật, chứ không phải hoàn toàn kiêng thịt, cắt bỏ hoàn toàn thịt trong khẩu phần ăn hằng ngày. Nếu người bệnh muốn chọn chế độ ăn chay, phải bảo đảm rằng đây là một chế độ ăn chay lành mạnh, đa dạng, phong phú và cung cấp đầy đủ năng lượng.

Nếu người bệnh không được cung cấp đủ năng lượng sẽ dẫn đến gầy sút, suy kiệt, không đủ sức khoẻ để chống chọi với bệnh tật, cũng như không đáp ứng được các phương thức điều trị ung thư đặc hiệu như phẫu thuật, xạ trị, hoá trị. 

Hiện nay cũng có lan truyền các “phương pháp điều trị ung thư mới” như kiềm hóa máu vào cơ thể để trị ung thư; dùng sodium bircarbonate vì rẻ tiền và dễ uống… Theo nhiều người, điều trị ung thư bằng cách này không gây đau đớn, thậm chí họ còn khuyên những người mắc bệnh không cần chữa bệnh, chỉ cần “sửa chữa” những sai lầm hằng ngày như hành động, tư tưởng, ăn uống sai quy luật vũ trụ, tự nhiên bệnh tật sẽ giảm dần và hết hẳn. Mọi người hãy ăn 100% thực phẩm tạo kiềm để máu và nước trong cơ thể đạt pH=7,4 mọi bệnh dùng đến kháng sinh sẽ không còn, pH=8,5 ung thư chết. 

Theo lãnh đạo BV K, thông tin lan truyền này hoàn toàn không có cơ sở khoa học. Cho đến nay chưa có bất kỳ nghiên cứu hay khuyến cáo nào cho thấy sử dụng các phương pháp nêu trên có tác dụng điều trị ung thư.

Trước những dư luận nhiều chiều, các chuyên gia của BV K và Viện Nghiên cứu phòng chống ung thư khuyến cáo người dân, nhất là với những bệnh nhân ung thư, cần tìm hiểu và tham khảo các nguồn thông tin, tài liệu chính thống về phòng chống căn bệnh này từ các bác sĩ chuyên khoa và các cơ sở y tế, các hiệp hội ung thư uy tín.

Đặc biệt bệnh nhân ung thư cần hỏi bác sĩ chẩn đoán, điều trị thật nhiều để hiểu rõ về bệnh, các phương pháp điều trị, khả năng đáp ứng và tiên lượng.

Điều trị ung thư là vấn đề rất lớn, rất phức tạp và đòi hỏi chuyên môn sâu, kết hợp đa mô thức, đa chuyên khoa mới có thể hiệu quả. Không nên dễ dàng cả tin, tốn kém tiền bạc, thời gian, đánh mất cơ hội điều trị chính thống vì lựa chọn các phương pháp không chính thống, chưa có cơ sở khoa học.

Thúy Hà