Nhiều trẻ bị ngộ độc chì nặng do dùng thuốc cam

Thủ phạm gây ngộ độc chì nặng cho bệnh nhi N. Ảnh: benhviennhitrunguong.org.vn

Mặc dù đã có rất nhiều cảnh báo về nguy cơ ngộ độc chì trong thuốc cam không rõ nguồn gốc, nhưng nhiều phụ huynh vẫn cho con dùng, vì tin rằng “thần dược” này có thể giúp trẻ tăng cân, chữa lành một số bệnh thông thường. Một số cha mẹ còn dùng thuốc để vệ sinh lưỡi cho trẻ. Những sai lầm này có thể gây hậu quả nghiêm trọng.

Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, bệnh nhi bị ngộ độc chì do dùng thuốc cam gần đây nhất là cháu Nguyễn Phan Bảo N. (7 tháng tuổi ở Thanh Hóa), được chuyển đến Khoa Cấp cứu và chống độc trong tình trạng li bì, nôn trớ, đi ngoài. Trước đó 2 tuần, cháu bị viêm loét miệng. Bà nội nghe hàng xóm mách một thầy lang ở gần nhà có bài thuốc cam gia truyền nên đã mua cho cháu bôi và uống. Sau 7 ngày dùng thuốc, cháu xuất hiện nôn trớ, đi ngoài, co giật, li bì… nên được người nhà đưa đến bệnh viện tỉnh khám và điều trị. Sau đó bé được chuyển tiếp lên Bệnh viện Nhi Trung ương.

Qua khai thác bệnh sử và các biểu hiện lâm sàng, các bác sĩ nghi ngờ cháu bị ngộ độc chì cấp do dùng thuốc cam, nên chỉ định lấy mẫu máu định lượng nồng độ chì. Kết quả: Nồng độ chì trong máu của cháu N. lên đến hơn 384 microgam/dL, trong khi mức cho phép là <10 microgram/dL.

BS. Đinh Thị Hồng cho biết, cháu N. bị hội chứng não cấp do ngộ độc chì mức độ nặng, ngoài ra còn có tổn thương gan (xét nghiệm men gan tăng rất cao), thiếu máu nặng phải truyền máu.

Hiện tại, sau hơn 2 tuần điều trị bằng thuốc thải chì đặc hiệu, bệnh nhi đã có những tiến triển rõ ràng, xét nghiệm máu cho thấy nồng độ chì đã giảm nhiều. Việc thải độc chì sẽ vẫn phải tiếp tục sau khi bệnh nhi được xuất viện.

Mặc dù không còn nguy hiểm đến tính mạng, nhưng những di chứng mà ngộ độc chì để lại cho bệnh nhi hiện tại chưa thể xác định được do cháu còn quá nhỏ. Các di chứng này có thể ảnh hưởng đến sự phát triển tinh thần, vận động, trí tuệ…

Chì là chất rất độc hại cho sức khỏe, gây tổn thương trên nhiều cơ quan như thần kinh, huyết học, gan, thận, dạ dày-đường ruột, tim mạch… Khi xâm nhập cơ thể, kim loại này sẽ được hấp thu vào máu, từ đó phân tán vào các mô trong cơ thể, đặc biệt là xương. Chì từ xương sau đó sẽ giải phóng từ từ vào máu gây ngộ độc kéo dài.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trẻ em ngộ độc chì như tiếp xúc với môi trường ô nhiễm từ các khu công nghiệp, nguồn nước nhiễm chì, sơn tường, xăng dầu nhiễm chì, hoặc sử dụng đồ chơi bằng nhựa có sơn chì. Các loại thuốc nam được dân gian gọi là thuốc cam không rõ nguồn gốc dùng để bôi, uống cũng là nguyên nhân hàng đầu gây ra nhiều trường hợp ngộ độc. Do phần lớn trẻ bị nhiễm độc không có biểu hiện điển hình, nên nhiều gia đình thường chủ quan khi sử dụng thuốc.

TS.BS. Lê Ngọc Duy, Trưởng Khoa Cấp cứu và chống độc khuyến cáo: Để tránh nhiễm độc chì cho trẻ, các bậc phụ huynh không nên tự ý dùng các loại thuốc, nhất là thuốc cam, thuốc nam không rõ nguồn gốc, không có giấy phép kinh doanh.

Gia đình cũng cần thực hiện tốt vệ sinh cá nhân cho trẻ như rửa tay, cắt móng tay, không cho trẻ đưa tay và mọi vật lên miệng. Vệ sinh môi trường sống sạch sẽ. Hạn chế trẻ nhỏ tiếp xúc với đồ chơi không rõ nguồn gốc xuất xứ vì có thể nhiễm chì và các kim loại nặng khác.

Nếu trẻ có biểu hiện bất thường, nên đưa trẻ đi khám tại các cơ sở y tế để được xác định nguyên nhân và điều trị kịp thời.

BT