Tăng cường đối thoại chính sách ổn định tài chính Đông Á

Việt Nam muốn đưa ra sáng kiến về đối thoại chính sách ổn định tài chính Đông Á. Ảnh VGP/Huy Thắng

Đây là nhận định của TS Vũ Viết Ngoạn, Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia (UBGSTCQG) tại Hội thảo Quốc tế Ổn định tài chính và xu hướng tăng cường hợp tác tài chính trong khu vực Đông Á, ngày 14/11.

Đông Á nếu tính cả  Australia, New Zealand hiện  chiếm ¼ GDP toàn cầu, và 50% dự trữ ngoại hối và đến năm 2020 sẽ chiếm ½ GDP toàn cầu.  Đông Á đang có lực hút quan trọng để Hoa Kỳ và EU chuyển trục từ Tây sang Đông bán cầu.

Tuy nhiên, xét về sự hội nhập tài chính, đặc biệt là lĩnh vực thương mại, đầu tư của Đông Á chưa tương xứng tốc độ, quy mô... Xét trên quy mô tài chính, tổng tài sản của hệ thống tài chính của Châu Á chỉ gấp 3 lần GDP của khu vực này, thấp hơn Hoa Kỳ và EU (6 lần). Hệ thống giám sát tài chính của khu vực Đông Á cũng còn chậm hơn so với Mỹ và EU, vì vậy, cải cách tài chính trở thành nhu cầu tất yếu. Nếu không có cải cách tài chính, Đông Á nói riêng và Châu Á nói chung không thể đóng vai trò là động lực tăng trưởng toàn cầu trong thời gian tới.

Có cùng quan điểm, TS. Lê Xuân Sang, Trưởng ban Chính sách Kinh tế vĩ mô, Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) cho biết: Trong bối cảnh thực hiện lộ trình xây dựng cộng đồng kinh tế ASEAN (AEC), luồng vốn sẽ lưu chuyển tự do hơn, tiêu chuẩn thị trường vốn ASEAN sẽ được điều chỉnh theo hướng công khai, công nhận lẫn nhau về nghiệp vụ... cho phép nguồn vốn linh động hơn, tự do hóa dịch vụ tài chính từng bước theo Hiệp định khung ASEAN về dịch vụ (AFAS).

Tuy nhiên, điểm hạn chế là hệ thống tài chính Đông Á phát triển quá chênh lệch, do đó, khi hội nhập sẽ dễ gây rủi ro hệ thống. Các nước Đông Á phải liên tục cải cách tài chính, đảm bảo hiệu quả, an toàn của hệ thống tài chính. Cụ thể, nhiều nước dựa quá mức vào ngân hàng để huy động vốn thay vì dựa vào thị trường chứng khoán (có quản trị tốt hơn) từ đó tiềm ẩn rủi ro, nhất là rủi ro nợ xấu, đạo đức.

Đáng chú ý, sau khi “trải nghiệm” khủng hoảng tài chính châu Á giai đoạn 1997-1998  một số nước thắt chặt giám sát thị trường vốn, quy định về an toàn, cùng với tiết kiệm cao đã đưa tỷ lệ dự trữ ngoại hối của các nước Đông Á tăng cao. Riêng với Việt Nam, thời điểm trước đây ít bị tác động bởi thị trường tài chính chưa phát triển, mức độ hội nhập thấp.

Tuy nhiên, thời gian tới khi thị trường tài chính của Việt Nam và một số nước ASEAN phát triển mạnh và hội nhập nhiều hơn, đòi hỏi gia tăng khả năng giám sát một cách tương xứng để phòng tránh và đương đầu được với những cú sốc từ bên ngoài.

Trao đổi bên lề Hội thảo, TS Vũ Viết Ngoạn cho biết dự kiến năm 2015 Việt Nam sẽ trình sáng kiến lập diễn đàn ổn định tài chính Đông Á với các cơ chế đối thoại chính thức từ cấp chuyên viên, cấp Bộ trưởng đến cấp đối thoại thượng đỉnh để trao đổi, tiếp thu các khuyến nghị. Từ đó, góp phần rút ngắn khoảng cách giữa các nước kém phát triển với các nước đã áp dụng các chuẩn mực cao, tránh các rủi ro của việc tự do lưu chuyển vốn, mất  an toàn tài chính.  

Anh Minh