Quốc hội xem xét dự án Luật Trồng trọt

Dự án Luật Trồng trọt hiện được xây dựng với bố cục gồm 7 chương với 85 điều quy định về hoạt động trồng trọt; quyền và nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân hoạt động trồng trọt; quản lý nhà nước về trồng trọt.

Dự luật nêu rõ các nguyên tắc hoạt động trồng trọt gồm: Phù hợp với chiến lược phát triển trồng trọt; tuân thủ theo quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất; theo chuỗi giá trị, gắn với định hướng thị trường; tạo môi trường thuận lợi để phát triển hợp tác, liên kết sản xuất, xây dựng vùng sản xuất hàng hoá tập trung, sản xuất có hợp đồng, sản xuất được cấp chứng nhận chất lượng; bảo đảm an ninh lương thực; bảo đảm hài hòa giữa lợi ích của Nhà nước với lợi ích của tổ chức, cá nhân.

Đồng thời, bảo đảm khai thác, sử dụng hiệu quả, bền vững các nguồn tài nguyên thiên nhiên, cơ sở hạ tầng; sử dụng an toàn và hiệu quả các loại vật tư nông nghiệp. Phải thực hiện trong điều kiện môi trường đất, nước, không khí bảo đảm chất lượng theo quy định của pháp luật. Tuân thủ quy trình, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật; bảo đảm an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường. Hướng tới nền sản xuất nông nghiệp áp dụng cơ giới hoá đồng bộ, công nghệ cao, công nghệ thông tin, công nghệ chính xác; nông nghiệp xanh, nông nghiệp thông minh, nông nghiệp hữu cơ. Phát huy lợi thế vùng miền, gắn với bảo tồn các giống cây trồng đặc sản, bản địa; bảo vệ các hệ thống canh tác bền vững, các di sản, cảnh quan, văn hóa trong nông nghiệp gắn với phát triển du lịch sinh thái và xây dựng nông thôn mới. Chủ động phòng, chống thiên tai và sinh vật gây hại; thích ứng với biến đổi khí hậu…

Theo ông Phan Xuân Dũng, tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội đã xem xét, cho ý kiến về Dự án Luật Trồng trọt. Trên cơ sở ý kiến của các vị Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) thảo luận ở Tổ và Hội trường, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã chỉ đạo Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường (KH,CN&MT), Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) - Cơ quan chủ trì soạn thảo Dự án Luật Trồng trọt, Thường trực Ủy ban Pháp luật của Quốc hội và các cơ quan, đơn vị hữu quan nghiên cứu, tiếp thu ý kiến các vị ĐBQH để chỉnh lý Dự thảo Luật.

Về phạm vi điều chỉnh của Luật, ông Phan Xuân Dũng cho biết, đa số ĐBQH tán thành với phạm vi điều chỉnh của Luật. Tuy nhiên, có ý kiến đề nghị bổ sung nội dung: bảo đảm quá trình canh tác, quản lý chất lượng sản phẩm vào phạm vi điều chỉnh của Dự thảo Luật.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cho rằng, các nội dung mà các ĐBQH nêu đã được thể hiện trong các chương, điều của Dự thảo Luật theo chuỗi giá trị, từ sản xuất, quản lý giống và phân bón đến quá trình canh tác, thu hoạch, sơ chế, bảo quản, chế biến, thương mại và quản lý chất lượng sản phẩm cây trồng. Do vậy, xin Quốc hội cho phép giữ phạm vi điều chỉnh của Luật như Điều 1 của Dự thảo Luật.

Về quản lý giống cây trồng (Chương II), có ý kiến đề nghị quy định rõ về loài cây trồng chính và tiêu chí xác định loài cây trồng chính.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã bổ sung giải thích khái niệm loài cây trồng chính tại khoản 5 Điều 2 của Dự thảo Luật. Còn tiêu chí về mức độ phổ biến, tầm quan trọng của loài cây trồng chính sẽ do Bộ trưởng Bộ NN&PTNT xác định cho phù hợp với từng thời kỳ và ban hành Danh mục loài cây trồng chính để áp dụng thống nhất trên cả nước (khoản 6 Điều 13).

Có ý kiến đề nghị tăng thời hạn quyết định công nhận lưu hành giống cây trồng lên 20 năm với cây ngắn ngày, 30 năm với cây dài ngày; ý kiến khác đề nghị không nên quy định thời hạn đối với quyết định công nhận giống cây trồng.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, theo Pháp lệnh giống cây trồng hiện hành thì Quyết định công nhận lưu hành giống cây trồng là không có thời hạn. Vì vậy, thời gian qua có tình trạng nhiều giống đã bị thoái hóa, suy giảm chất lượng nhưng vẫn lưu hành, gây ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng sản phẩm trồng trọt. Do vậy, việc quy định thời hạn của Quyết định công nhận lưu hành giống cây trồng là 10 năm đối với cây hàng năm, 20 năm đối với giống cây trồng lâu năm như trong Dự thảo Luật là cần thiết; sau thời hạn này, giống muốn được tiếp tục lưu hành cần phải khảo nghiệm lại một số chỉ tiêu để được gia hạn. Thời hạn này cũng phù hợp với thực tiễn sản xuất, kinh doanh giống cây trồng chính trong nông nghiệp hiện nay, không làm xáo trộn lớn hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Vì vậy, UBTVQH đề nghị Quốc hội cho giữ như Dự thảo Luật.

Về quản lý phân bón (Chương III), có ý kiến cho rằng, quy định “một tổ chức, cá nhân chỉ được đứng tên đăng ký công nhận một tên phân bón cho mỗi công thức thành phần, hàm lượng dinh dưỡng phân bón” (khoản 4 Điều 36) là không cần thiết, đề nghị làm rõ mục đích của quy định này.

Về vấn đề này, UBTVQH cho rằng, hiện tại thị trường phân bón Việt Nam rất đa dạng, tình trạng phân bón giả, phân bón kém chất lượng vẫn còn phổ biến trên thị trường. Do vậy, việc quy định “một tổ chức, cá nhân chỉ được đứng tên đăng ký công nhận một tên phân bón cho mỗi công thức thành phần, hàm lượng dinh dưỡng phân bón” là cần thiết để tránh hiện tượng cùng một công thức phân bón, cùng hàm lượng, chỉ tiêu nhưng lại được doanh nghiệp đăng ký dưới nhiều tên thương mại, gây cho người tiêu dùng hiểu lầm là có nhiều loại phân bón khác nhau. Mặt khác, quy định này không hạn chế việc doanh nghiệp đứng tên nhiều loại sản phẩm phân bón khác nhau với các công thức, thành phần, hàm lượng dinh dưỡng khác nhau. Tuy nhiên, để tránh gây hiểu lầm là hạn chế sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, Dự thảo Luật đã chỉnh sửa lại cách viết và thể hiện như tại khoản 4 Điều 36.

Về canh tác (Chương IV), có ý kiến đề nghị cần quy định quản lý chặt chẽ diện tích đất trồng lúa và việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất trồng lúa; xem xét lại quy định về bảo vệ tầng đất mặt của đất trồng lúa để bảo đảm tính khả thi. Tiếp thu ý kiến ĐBQH, Dự thảo Luật đã bổ sung, chỉnh sửa quy định về sử dụng, bảo vệ đất trồng lúa như tại khoản 2 Điều 55; khoản 1 Điều 56 và Điều 57.

Về phát triển thị trường và thương mại sản phẩm cây trồng (Điều 77), có ý kiến đề nghị cần giao cho cơ quan cụ thể chịu trách nhiệm đầu mối giúp Chính phủ quản lý về phát triển thị trường và thương mại sản phẩm cây trồng. Ủy ban Thường vụ Quốc hội thấy rằng, phát triển thị trường và thương mại sản phẩm cây trồng là hoạt động liên quan đến trách nhiệm của nhiều Bộ, ngành được quy định trong nhiều luật như Luật Thương mại, Luật Quản lý ngoại thương, Luật Bảo vệ và kiểm dịch thực vật... Do vậy, trong Dự thảo Luật Trồng trọt chỉ quy định các nội dung của phát triển thị trường và thương mại sản phẩm trồng trọt, còn việc phân công trách nhiệm cụ thể sẽ giao Chính phủ quy định để phù hợp với chức năng nhiệm vụ của các Bộ trong từng thời kỳ.

Ông Phan Xuân Dũng cũng cho biết, bên cạnh những vấn đề chính nêu trên, UBTVQH đã chỉ đạo các cơ quan có liên quan nghiên cứu, tiếp thu, chỉnh lý bố cục, kỹ thuật văn bản; chỉnh sửa tại nhiều điều khoản trong dự thảo Luật. Sau khi tiếp thu, chỉnh lý, Dự thảo Luật mới gồm 7 Chương, 85 điều, tăng 3 điều so với Dự thảo trình Quốc hội (bỏ 10 điều, ghép 21 điều thành 8 điều, tách 2 điều thành 4 điều, bổ sung 24 điều mới).

Sau khi nghe báo cáo, Quốc hội tiến hành thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật này./.

Nguyễn Hoàng