Chuyển đổi mạnh mẽ cơ cấu khai thác than

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải làm việc với Vinacomin. Ảnh VGP/Nguyên Linh

Đây là yêu cầu được Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đặt ra trong buổi làm việc với các đơn vị thuộc Tập đoàn Than-Khoáng sản Việt Nam tại Quảng Ninh, chiều 15/8.

Đối mặt nhiều thách thức lớn

Báo cáo từ lãnh đạo Vinacomin cho biết, trong 7 tháng đầu năm, doanh thu của toàn Tập đoàn ước đạt 54.747 tỷ đồng, đạt 52% kế hoạch năm và bằng 103% so với cùng kỳ  2012. Sản lượng khai thác được 25,7 triệu tấn than nguyên khai; tiêu thụ đạt  23,7 triệu tấn; bóc xúc 125 triệu m3 đất đá; đào 205.000m lò. 

Nhìn chung, các hoạt động sản xuất, kinh doanh của Tập đoàn từ đầu năm đến nay đang đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn lớn. Các chỉ số phát triển đều chưa đạt được mục tiêu kỳ vọng. Sản lượng khai thác thấp, suất đầu tư tăng và mức tiêu thụ cũng không cao, lượng tồn kho khoảng 7,5 triệu tấn, trong đó than sạch thành phẩm hơn 5,4 triệu tấn.

Từ tháng 5/2013, do bị tăng thuế xuất khẩu nên sản lượng than xuất khẩu gặp khó, nhiều chủng loại bán ra không bù đắp được chi phí. Ngành Than dự kiến trong năm nay, nếu được điều chỉnh giảm thuế, lượng than tiêu thụ tối đa đạt khoảng 39 triệu tấn. Để giảm lượng tồn kho cuối năm, các công ty sẽ phải giảm sản lượng khoảng 10-22% kế hoạch năm.

Ngành Than cũng đang phải đối mặt với vấn đề giá thành và nguồn nhân lực khi các mỏ lộ thiên giảm dần, phải khai thác sâu hơn, nguy cơ về tai nạn lao động, sự cố cao hơn.

Để duy trì sản xuất ổn định, Vinacomin đang tập trung siết chặt kỷ luật và điều chỉnh kế hoạch sản xuất, tiêu thụ, chuẩn bị tốt chân hàng, nhất là các chủng loại than chất lượng cao, điều hành giải phóng tàu nhanh, giảm chi phí chuyển tải. Kiểm soát và thực hiện các giải pháp tăng cường quản lý than đầu nguồn, đẩy mạnh đào lò XDCB và đảm bảo tiến độ xây dựng các dự án mỏ than. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát việc thực hiện chi phí, giá thành của các đơn vị, đặc biệt là các đơn vị giá thành cao.

Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải trao đổi với lãnh đạo Vinacomin về công tác sản xuất, bảo đảm an toàn lao động. Ảnh VGP/Nguyên Linh

Tiết kiệm và đầu tư công nghệ là nhiệm vụ sống còn

Tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải ghi nhận những kết quả duy trì sản xuất, những nỗ lực của ngành Than trong bối cảnh đầy khó khăn hiện nay. Đồng thời, nhấn mạnh tới vai trò quan trọng của nguồn năng lượng sơ cấp này trong bối cảnh nền kinh tế đang có những biến động, cũng như bài toán cân bằng năng lượng đang tác động lớn đến ngành than.

Phó Thủ tướng cho rằng, với những tính toán lại về nhu cầu, quy hoạch sản xuất và tiêu thụ than, về thực tế khai thác hiện nay, ngành Than đang đứng trước những “bước ngoặt”, sự thay đổi lớn trong lịch sử phát triển hàng trăm năm của mình. Sự chuyển đổi toàn diện, mạnh mẽ phải là lựa chọn tất yếu đối  với các đơn vị, từ vấn  đề mô hình hoạt động, công nghệ khai thác đến quản trị doanh nghiệp.

Đối với mục tiêu năm, ngành Than cần tính toán, rà soát lại kế hoạch, kiên định mục tiêu duy trì sản xuất ổn định, đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm, tiết kiệm chi phí và đầu tư công nghệ nâng cao năng suất, hiệu suất khai thác, sản xuất. Đặc biệt với lượng than tồn kho khoảng 7,5 triệu tấn cần có giải pháp giải quyết sớm, nhất là việc ký hợp đồng dài hạn với các hộ tiêu thụ lớn.

Trong sản xuất, ngành Than-Khoáng sản tập trung công tác nâng cao năng lực quản trị, định mức kỹ thuật, tập trung đầu tư đổi mới công nghệ, tăng cơ giới hóa cho kỹ thuật khai thác ngày càng xuống sâu. Bên cạnh đó, thực hiện tốt mục tiêu cắt giảm chi phí, xây dựng các định mức kinh tế kỹ thuật, khoán các định mức xuống các mỏ, chuyển đổi phương thức thiết bị để tiết kiệm năng lượng với phương châm “tiềm năng tiết kiệm không bao giờ hết”.

Đặc biệt, Phó Thủ tướng lưu ý việc tiếp tục siết chặt hơn nữa kỷ luật lao động, xác định các sự cố, vụ tai nạn lao động nào xảy ra  đều có trách nhiệm của người quản lý.  Bảo đảm môi trường, hoàn nguyên rừng, xây dựng hệ thống xử lý chất thải, thay đổi phương thức vận tải.

Phó Thủ tướng cũng cho ý kiến xử lý  một số vấn đề vướng mắc, kiến nghị của ngành Than như thuế,  phí đối với tài nguyên, với linh kiện nhập khẩu, việc cân đối vốn, thủ tục cấp phép cũng như cơ chế, thủ  tục đầu tư, xây lắp mỏ.

Nguyên Linh