Hình thành thị trường bán buôn điện cạnh tranh theo đúng lộ trình

Ảnh minh họa

Sau 2 năm đi vào hoạt động chính thức, thị trường phát điện cạnh tranh Việt Nam đã thể hiện nhiều mặt tích cực. Hệ thống điện vận hành an toàn tin cậy, đảm bảo cung cấp đủ điện cho phát triển kinh tế - xã hội; thông qua bản chào giá của nhà máy điện để đưa ra lịch huy động đã tăng tính công khai, minh bạch trong công tác huy động nguồn điện.

Đồng thời thị trường đã tạo ra sự cạnh tranh giữa các đơn vị phát điện, thúc đẩy các nhà máy chủ động nâng cao hiệu quả, giảm chi phí, tạo ra động lực thật sự cho các đơn vị phát điện nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh; giá điện được hình thành trên quy luật cung cầu khách quan, khuyến khích cạnh tranh giữa các nhà máy điện, tạo tín hiệu từ thị trường để từng bước thu hút đầu tư của các thành phần kinh tế vào phát triển các nguồn điện.

Tuy nhiên, thị trường điện cũng đã bộc lộ một số nhược điểm hạn chế, tỷ lệ các nhà máy điện trực tiếp tham gia thị trường tăng chậm, làm giảm tính cạnh tranh và minh bạch trong vận hành thị trường điện; một số văn bản quy phạm pháp luật phục vụ vận hành thị trường điện chậm được ban hành; một số vấn đề phát sinh trong quá trình vận hành thị trường điện chưa được nghiên cứu đầy đủ để đưa ra các giải pháp phù hợp.

Đưa các nhà máy điện đủ điều kiện tham gia vào thị trường điện

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương sớm phê duyệt, đưa các nhà máy điện đủ điều kiện tham gia vào thị trường điện; chỉ đạo các đơn vị phát điện khẩn trương hoàn thiện các điều kiện tiên quyết để sớm đưa vào tham gia thị trường điện nhằm tăng tỷ lệ các nguồn điện tham gia trực tiếp vào thị trường điện.

Bộ Công Thương chỉ đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam nghiên cứu, xây dựng Đề án đưa các nhà máy thủy điện chiến lược đa mục tiêu tham gia thị trường phát điện cạnh tranh; đầu tư nâng cấp, đồng bộ và đầy đủ hạ tầng công nghệ thông tin để phục vụ vận hành hệ thống điện và thị trường điện; xây dựng hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật phục vụ vận hành thị trường điện còn chưa hoàn thiện, như quy định về cung cấp dịch vụ phụ cho thị trường; qui định về việc đưa các nhà máy thủy điện đa mục tiêu tham gia thị trường điện; các quy định về điều độ thời gian thực,…

Đồng thời nghiên cứu sửa đổi Thông tư 41/2010/TT-BCT, bổ sung quy định về hợp đồng mua bán điện của các nhà máy điện đã được cổ phần hóa, phải ký lại hợp đồng; các nhà máy điện chuyển từ EVN sang các Tổng công ty phát điện,…; xem xét tách toàn bộ phần thanh toán thị trường điện, thanh toán khác trên thị trường điện ra khỏi hợp đồng mua bán điện mẫu và đưa vào Quy định thị trường điện để tránh việc phải sửa đổi, ký lại hợp đồng mua bán điện khi thay đổi nội dung liên quan đến thanh toán trong Quy định thị trường điện.

Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ Tài chính (có sự tham gia của Tổng cục Thuế), Kế hoạch và Đầu tư, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam rà soát lại các quy trình thanh toán trong thị trường điện, bảo đảm tính chặt chẽ, công bằng và phù hợp với các quy định hiện hành về công tác kế toán, tài chính.

Đồng bộ hạ tầng CNTT phục vụ vận hành hệ thống điện

Tập đoàn Điện lực Việt Nam sớm bố trí, hoàn thiện lắp đặt các thiết bị tại trụ sở làm việc mới của đơn vị vận hành hệ thống điện, vận hành thị trường điện (Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia) và bộ phận giám sát thị trường điện (Cục Điều tiết điện lực). Nhằm đáp ứng yêu cầu vận hành hệ thống điện và thị trường điện trong mọi tình huống, Tập đoàn xây dựng Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia bao gồm 2 cơ sở: Cơ sở chính và cơ sở dự phòng; trong đó, cơ sở dự phòng có đủ điều kiện vận hành, chỉ huy điều độ hệ thống điện quốc gia, bảo đảm cho hệ thống điện quốc gia vận hành an toàn, liên tục, ổn định trong trường hợp cơ sở chính bị sự cố.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam chỉ đạo các đơn vị liên quan đầu tư nâng cấp, đồng bộ và đầy đủ hạ tầng công nghệ thông tin để phục vụ vận hành hệ thống điện và thị trường điện; đảm bảo an ninh, an toàn cung cấp điện.

Bên cạnh đó khẩn trương hoàn thành việc ký kết hợp đồng mua bán điện theo quy định với giá điện dài hạn cho các nhà máy điện. Quá trình thực hiện, có khó khăn, vướng mắc, báo cáo Bộ Công Thương để giải quyết theo thẩm quyền.

Phan Hiển