Làm doanh nhân là yêu nước

Doanh nghiệp, doanh nhân đang ngày càng nhận được sự tôn trọng của xã hội

Tính thời điểm hiện nay, Việt Nam đã có trên 850.000 doanh nghiệp được thành lập, trong đó khoảng 450.000 doanh nghiệp đang hoạt động. Con số này còn quá ít ỏi so với dân số trên 90 triệu dân và so với các nước tiên tiến.

Bài học từ đầu tàu TP Hồ Chí Minh

Việt Nam đang nỗ lực để hội nhập kinh tế quốc tế và cải thiện môi trường kinh doanh, đặc biệt là với Nghị quyết số 19 ngày 12/3/2015 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia 2 năm 2015-2016.

Tuy nhiên, để nền kinh tế phát triển và hội nhập thành công, điều quan trọng nhất là cần có lực lượng doanh nghiệp đủ mạnh và suy cho cùng, những nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh cũng là nhằm thúc đẩy doanh nghiệp phát triển. Nếu tính trung bình thì Việt Nam với tổng số dân trên 90 triệu, cần phải có 2 triệu doanh nghiệp hoạt động kinh doanh có hiệu quả.

Lấy ví dụ về TP Hồ Chí Minh. Có rất nhiều nguyên nhân khiến TP này trở thành đầu tàu kinh tế của cả nước, nhưng một nguyên nhân quan trọng là TP đã xây dựng và phát triển được đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp mạnh. Với 140.000 doanh nghiệp đang hoạt động, chiếm 1/3 cả nước, TP Hồ Chí Minh đã đóng góp tới 1/3 ngân sách quốc gia.

Rõ ràng là tỉnh, thành phố nào xây dựng được đội ngũ doanh nhân chất lượng, doanh nghiệp đông thì nơi đó phát triển mạnh, đóng góp nhiều vào ngân sách.  

Để đánh giá nhận thức của xã hội về doanh nhân và công việc kinh doanh, nghiên cứu Báo cáo Chỉ số Khởi nghiệp (GEM) đã dựa vào ba chỉ số: Tỷ lệ người trưởng thành cho rằng kinh doanh là một lựa chọn nghề nghiệp tốt; tỷ lệ người đồng ý rằng những người kinh doanh thành công có vị trí xã hội cao; tỷ lệ người đã được nghe quảng bá về các câu chuyện kinh doanh thành công trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Kết quả nghiên cứu GEM đã cho thấy công việc kinh doanh và doanh nhân ngày nay được cả thế giới thừa nhận và tôn trọng. Ở hầu khắp các nước trên thế giới, đa số người dân đều coi kinh doanh là một lựa chọn nghề nghiệp đáng mơ ước.

Cùng xu thế này, theo Báo cáo GEM năm 2014 của Phòng Thương mại và Công  nghiệp Việt Nam (VCCI), ở Việt Nam, có 67,2 % người được hỏi có mong muốn lựa chọn nghề nghiệp là kinh doanh, tăng so với kết quả khảo sát năm 2013. Có 75,9% người được hỏi đồng ý với nhận định rằng những doanh nhân thành đạt thường có vị trí cao trong xã hội và được mọi người tôn trọng. Và 86,8% người trưởng thành được hỏi khẳng định đã nghe các câu chuyện về doanh nhân qua các phương tiện thông tin truyền thông.

Vậy một doanh nhân thành đạt sẽ đóng góp những gì cho xã hội?

Thực tế, những đóng góp của doanh nhân không chỉ đơn thuần trong lĩnh vực kinh tế.

Trước hết, thông qua phát triển doanh số, lợi nhuận hàng năm, doanh nhân đóng thuế ngày càng nhiều, tích cực góp phần tăng thu ngân sách nhà nước, làm tăng GDP của quốc gia. Ai cũng biết nguồn thu ngân sách nhà nước chủ yếu phụ thuộc vào nghĩa vụ nộp thuế từ các loại hình doanh nghiệp. Càng có nhiều doanh nghiệp kinh doanh đạt hiệu quả cao thì nguồn thu ngân sách nhà nước càng tăng lên, doanh nghiệp mở rộng sản xuất sẽ tác động tích cực đến nguồn thu ngân sách nhà nước.

Một đóng góp khác của các hoạt động kinh doanh mà ít người nghĩ tới là thúc đẩy dân trí phát triển. Do cạnh tranh quyết liệt để tồn tại, do nhu cầu phát triển, doanh nghiệp phải luôn đổi mới, năng động, sáng tạo, doanh nghiệp kém hiệu quả hoặc không hiệu quả không thể tồn tại được. Cũng từ cạnh tranh mà người lao động được doanh nghiệp đào tạo hoặc phải tự học, tự rèn luyện, nâng cao trình độ, tay nghề để đáp ứng nhu cầu. Đồng thời, không ngừng thúc đẩy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật, nhằm làm ra sản phẩm ngày càng chất lượng với giá thành hạ. Không phải ngẫu nhiên mà xuất hiện thuật ngữ “kinh tế tri thức”.

Về mặt xã hội, doanh nghiệp phát triển sản xuất dẫn đến thu nhập người lao động ngày càng tăng. Thông qua đó, doanh nhân góp phần quan trọng trong việc xóa đói giảm nghèo tận gốc, góp phần cùng Nhà nước tạo công ăn việc làm cho người lao động, “cho cần câu, không cho con cá”,  giải quyết nạn thất nghiệp, đồng thời góp phần bớt đi tệ nạn xã hội (trộm cắp, hút chích, mại dâm,...) do nạn thất nghiệp, nghèo đói sinh ra.

Cũng ngày càng có nhiều doanh nhân là tấm gương tốt về đạo đức trong xã hội, khi đa phần các doanh nghiệp thành đạt gắn liền đạo đức kinh doanh với xây dựng và phát triển thương hiệu. Mặc dù, vẫn có những doanh nhân làm ăn không tốt, vi phạm pháp luật, hoặc còn những biểu hiện vô đạo đức, hủy hoại môi trường... nhưng về lâu dài, bộ phận này ngày càng bị xã hội lên án và tất yếu sẽ bị đào thảo.

Doanh nhân thành đạt, mặt khác, là người vì cộng đồng xã hội. Một thương hiệu mạnh đồng nghĩa với tham gia nhiều công tác từ thiện, tham gia tích cực trong phong trào xây dựng và bảo vệ môi trường, phong trào khuyến học, xóa đói giảm nghèo, giúp người dân sau thiên tai bão lụt...

Cuối cùng, doanh nhân thành đạt làm giàu cho bản thân và gia đình mình. Xây dựng doanh nghiệp thành công, doanh nhân sẽ giàu lên cùng với quá trình phát triển doanh nghiệp. Có tiền bạc vật chất dồi dào, ổn định, doanh nhân có điều kiện để chăm lo gia đình mình tốt hơn, có đủ điều kiện để nuôi con cái học hành đến nơi đến chốn, là điều kiện căn bản cho thế hệ kế tiếp phát triển đất nước mạnh mẽ hơn.

Từ khi Việt Nam gia nhập WTO (Tổ chức Thương mại Thế giới) tháng 01/2007 đến nay, sức ép cạnh tranh từ hội nhập sâu rộng quốc tế ngày càng mạnh. Sức ép này sẽ càng mạnh hơn khi cuối năm 2015, Cộng đồng Kinh tế ASEAN chính thức thành lập. Ngoài ra, Việt Nam còn ký hàng loạt các Hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, đỉnh cao là Hiệp định Thương mại xuyên Thái Bình Dương TPP.

Những thách thức lớn đi kèm cơ hội lớn đòi hỏi doanh nghiệp phải tự vươn lên về mọi mặt, bên cạnh sự giúp đỡ của Nhà nước. Dù đã dày công nghiên cứu thị trường nhưng trong nhiều trường hợp, doanh nghiệp vẫn cần chuẩn bị tư thế đối mặt với thất bại, thậm chí nhiều trường hợp phải chấp nhận làm lại từ đầu.

TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã tổng kết: “Doanh nhân đang ngày càng nhận được sự tôn trọng của xã hội. Lần đầu tiên trong lịch sử của Việt Nam, hai từ “doanh nhân” đã xuất hiện trong Hiến pháp năm 2013. Hiện nay, sự nghiệp phát triển doanh nhân ở Việt Nam đang được thực hiện theo tinh thần Nghị quyết 09/NQ-TW về xây dựng và phát huy vai trò của đội ngũ doanh nhân Việt Nam trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Chính những nhận thức tích cực này sẽ góp phần giúp thúc đẩy việc khởi sự kinh doanh và giúp các doanh nhân Việt Nam có điều kiện để phát triển tốt hơn”.

Với tất cả những ý nghĩa như vậy, có thể khẳng định rằng làm doanh nhân là yêu nước! Phát triển đội ngũ doanh nhân, doanh nghiệp sẽ là lời giải cho nhiều bài toán mà thực tế đang đặt ra.

CEO. Đặng Đức Thành

Ủy viên Ban chấp hành Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI)

Chủ nhiệm Câu lạc bộ Các nhà Kinh tế (VEC)