Làm rõ trách nhiệm thu gom, tiêu hủy bao bì thuốc BVTV

Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội Phan Xuân Dũng. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Một trong vấn đề tưởng đơn giản nhưng thu hút nhiều ý kiến của đại biểu đó là vấn đề thu gom và xử lý bao gói thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) sau sử dụng (Điều 75).

Theo đại biểu Phạm Văn Tấn (Nghệ An), thu gom bao bì là khâu cuối cùng, nhưng lại rất phức tạp. Bởi tuy chỉ là bao gói sau sử dụng, nhưng lượng thuốc độc hại còn lưu lại không thể xem nhẹ. Hiện tượng này diễn ra phổ biến ở nhiều địa phương, trên địa bàn rộng, dễ khuếch tán. Đây là hạn chế trong ý thức của phần lớn các hộ sản xuất, nông dân. 

Đồng tình quan điểm này, đại biểu Phạm Xuân Thanh (Hải Dương) cho rằng: Thực trạng như vậy song Dự thảo Luật lại quy định cách xử lý chưa tương xứng. Theo đó, Dự thảo chỉ quy định kinh phí cho việc tiêu huỷ bao bì mà chưa quy định kinh phí cho thu gom, vì nếu không thu gom được thì tác hại thuốc ở bao bì khuyếch tán ra rất lớn và khi đó, sẽ không có điều kiện xử lý.

Đại biểu Triệu Thị Thu Phương (Bắc Kạn), Nguyễn Hoài Phương (Tây Ninh) cho rằng cần quy định chi phí thu gom, xử lý bao gói thuốc BVTV sau sử dụng và nguồn này nên lấy từ ngân sách địa phương.

Có ý kiến cho rằng nên quy định lấy từ nhiều nguồn như: Lấy từ cơ sở sản xuất thuốc BVTV, từ các doanh nghiệp sử dụng thuốc BVTV với số lượng lớn. Đồng thời đại biểu yêu cầu các doanh nghiệp phải có trách nhiệm cộng đồng, có trách nhiệm đến cùng với sản phẩm của mình cũng như để giảm gánh nặng cho ngân sách địa phương, bởi không phải địa phương nào cũng dồi dào ngân sách.

Đại biểu Nguyễn Thanh Thủy (tỉnh Hậu Giang). Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Song, theo ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, hiện tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh thuốc BVTV đều đã nộp thuế bảo vệ môi trường, thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của pháp luật về thuế BVMT, pháp luật về phí BVMT, pháp luật về thuế thu nhập doanh nghiệp...

Còn nếu quy định chi phí thu gom, xử lý bao gói thuốc BVTV lấy từ cơ sở sản xuất, doanh nghiệp sử dụng thuốc BVTV với số lượng lớn... thì sẽ rất phức tạp trong việc xác định mức thu; đối tượng thu, phương thức quản lý nguồn thu và không bảo đảm sự công bằng giữa các đối tượng sử dụng thuốc.

Do vậy, kinh phí thu gom và xử lý bao gói thuốc BVTV nên lấy từ nguồn ngân sách địa phương để bảo đảm tính chủ động trong việc xử lý. Sau này, trên cơ sở nguồn thu từ NSNN, Chính phủ sẽ quy định phân bổ điều tiết nguồn kinh phí để bảo đảm việc thực hiện. Nếu NSNN không đủ thì có thể tăng mức thuế BVMT, phí BVMT để đáp ứng yêu cầu xử lý.

Theo đó, đối với tiêu hủy thuốc bảo vệ thực vật, đa số ý kiến đề nghị làm rõ trách nhiệm tiêu hủy thuốc BVTV, quy định rõ NSNN địa phương cho việc tiêu huỷ thuốc lấy từ cấp nào; làm rõ trách nhiệm của UBND cấp tỉnh, cấp huyện về xử lý, tiêu hủy thuốc BVTV vô chủ.

Bên cạnh đó, một số vấn đề về trách nhiệm quản lý Nhà nước về bảo vệ và kiểm dịch thực vật; về hệ thống cơ quan chuyên ngành; về công bố dịch hại thực vật, tiêu hủy thuốc bảo vệ thực vật cũng được các đại biểu thảo luận.