Người Phát ngôn Chính phủ trả lời một số vấn đề dư luận quan tâm
(Chinhphu.vn) – Cổng TTĐT Chính phủ trân trọng giới thiệu nội dung trả lời của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ - Người phát ngôn của Chính phủ đối với một số vấn đề mà báo chí và dư luận quan tâm:
 |
| Ảnh: VGP/Nhật Bắc |
Trả lời:
Về thu ngân sách nhà nước (NSNN), Chính phủ đã báo cáo Quốc hội dự kiến tổng thu năm 2016 là 1.014 nghìn tỷ đồng, tăng 103 nghìn tỷ đồng so với dự toán năm 2015.
Về dự toán chi đầu tư phát triển (ĐTPT) nguồn NSNN: năm 2016 là 255,75 nghìn tỷ đồng, cao hơn mức bội chi NSNN (254 nghìn tỷ đồng). Tính cả chi đầu tư từ nguồn Trái phiếu Chính phủ 60 nghìn tỷ đồng; từ nguồn thu Xổ số kiến thiết 26 nghìn tỷ đồng thì tổng chi ĐTPT năm 2016 là 341,75 nghìn tỷ đồng, chiếm 25,1% tổng chi NSNN. Con số mà Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư đề cập là vốn ngân sách Trung ương trong nước và chỉ là một phần trong tổng chi ĐTPT nêu trên.
Ngoài ra, dự kiến còn sử dụng nguồn bán một phần vốn nhà nước tại một số doanh nghiệp để thực hiện chương trình Mục tiêu quốc gia về Xây dựng nông thôn mới, đầu tư một số bệnh viện trung ương, tuyến cuối, bố trí vốn đối ứng các dự án ODA và đầu tư cho Chương trình chống ngập lụt tại TP Hồ Chí Minh.
2. Việt Nam đã kết thúc đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Người Phát ngôn Chính phủ đánh giá như thế nào về tác động của Hiệp định này đối với Việt Nam?
Chính phủ đã có kế hoạch chỉ đạo hay biện pháp như thế nào để giảm thiểu tác động không thuận lợi từ TPP đối với một số ngành, lĩnh vực trong nước? Chính phủ sẽ có những chủ trương, chính sách gì để cộng đồng các doanh nghiệp đón các cơ hội cũng như sẵn sàng ứng phó với các khó khăn, thách thức từ TPP?
Trả lời:
Ngày 05/10/2015, tại Hoa Kỳ, các bộ trưởng phụ trách thương mại 12 nước đã tuyên bố kết thúc đàm phán Hiệp định TPP - một hiệp định thương mại tự do toàn diện, tiêu chuẩn cao, có quy mô khoảng 40% tổng GDP và 30% tổng giá trị thương mại toàn cầu. Các nước sẽ phải hoàn tất các thủ tục ký kết, phê chuẩn theo quy định của từng nước nhằm đưa Hiệp định có hiệu lực thi hành muộn nhất vào đầu năm 2018.
Việt Nam đã chủ động tham gia ngay từ đầu với mục tiêu bảo đảm lợi ích quốc gia cao nhất. Việc thực hiện Hiệp định TPP sẽ tạo thêm nhiều cơ hội, thuận lợi cho phát triển kinh tế - xã hội nước ta, nhất là tăng mạnh xuất khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài, góp phần tăng trưởng kinh tế cao hơn, giảm nghèo và nâng cao đời sống nhân dân. Nhiều ngành hàng của ta sẽ được hưởng lợi từ việc mở cửa thị trường, cắt giảm thuế quan.
Kết thúc đàm phán đã đạt được lộ trình thực thi phù hợp đối với một số ngành có sức cạnh tranh thấp, ví dụ như ngành chăn nuôi sẽ có khoảng 10 năm để chuẩn bị cho việc tham gia Hiệp định. Chính phủ sẽ có hỗ trợ phù hợp để các doanh nghiệp tái cơ cấu, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh.
Ngay trong quá trình đàm phán, Chính phủ đã chỉ đạo để các Bộ, ngành, các Hiệp hội, cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức chính trị-xã hội tích cực tham gia xây dựng phương án đàm phán, đồng thời chủ động nắm bắt thông tin, triển khai các công việc cần thiết để tham gia Hiệp định.
Chính phủ đang chỉ đạo hoàn tất thủ tục theo quy định của pháp luật trong nước để kí kết, phê chuẩn và giao các Bộ, ngành, địa phương xây dựng kế hoạch hành động thực hiện Hiệp định; làm tốt công tác chuẩn bị, trong đó tập trung thông tin, truyền thông để người dân và cộng đồng doanh nghiệp hiểu rõ nội dung, khai thác tối đa các cơ hội thuận lợi, hạn chế thấp nhất các tác động tiêu cực.
3. Lãnh đạo Chính phủ nói thoái vốn SCIC tại các doanh nghiệp Nhà nước không phải vì ngân sách khó khăn nhưng lại xin bổ sung 40.000 tỷ vào ngân sách Trung ương 2015-2016, trong khi Quốc hội yêu cầu lập danh mục rõ ràng về việc sử dụng nguồn vốn này. Xin cho biết quan điểm của Chính phủ? Đến nay đã có địa chỉ cụ thể để chi tiêu số tiền này hay chưa?
Dư luận, các doanh nghiệp quan tâm về lộ trình thoái vốn như thế nào, bán cho ai, giá bán ra sao để bảo đảm hiệu quả cao nhất. Xin Người phát ngôn cho biết thông tin về lộ trình thoái vốn tại 10 doanh nghiệp đã xác định?
Trả lời:
Việc thoái vốn tại các doanh nghiệp có vốn đầu tư nhà nước là theo chủ trương tái cấu trúc doanh nghiệp, có lộ trình và bước đi cụ thể. Chính phủ đã báo cáo Quốc hội về định hướng sử dụng một phần số tiền thu được từ bán phần vốn nhà nước trong các doanh nghiệp mà Nhà nước không cần nắm giữ cho đầu tư phát triển để thực hiện chương trình Mục tiêu quốc gia về Xây dựng nông thôn mới, đầu tư một số bệnh viện trung ương, tuyến cuối, bố trí vốn đối ứng các dự án ODA và đầu tư cho Chương trình chống ngập lụt tại TP Hồ Chí Minh.
Phương thức thoái vốn sẽ được thực hiện theo quy định. Lộ trình thoái vốn thực hiện theo ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Tổng công ty Đầu tư và Kinh doanh vốn Nhà nước (SCIC) xây dựng kế hoạch, lộ trình, phương thức thoái vốn cho từng doanh nghiệp cụ thể, báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước khi thực hiện nhằm đạt được lợi ích cao nhất. Các nhà đầu tư có đủ năng lực đều có thể tham gia mua cổ phần của các doanh nghiệp nói trên theo giá thị trường.
4. Theo dự thảo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016 - 2020, tổng nhu cầu vay của Chính phủ giai đoạn 2016 - 2020 từ 3,02 đến 3,09 triệu tỷ đồng. Trong đó vay bù đắp bội chi là 1,36 triệu tỷ đồng, vay về cho vay lại khoảng 280 nghìn tỷ đồng, phần còn lại để trả nợ gốc đến hạn theo quy định. Xin Người Phát ngôn cho biết con số này đã được Chính phủ tính toán kỹ lưỡng chưa và với nguồn kinh phí này có bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng kinh tế của giai đoạn 2016 - 2020 cao hơn những năm trước?
Trả lời:
Căn cứ tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011 - 2015, dự báo tình hình kinh tế thế giới và trong nước trong 5 năm tới, với mục tiêu tốc độ tăng trưởng kinh tế bình quân 5 năm 2016 - 2020 khoảng 6,5% - 7%/năm, Chính phủ đã nghiên cứu, xây dựng khá thận trọng trên cơ sở các phương án vay trả nợ khác nhau cho giai đoạn 2016 - 2020 và đang trình Quốc hội cho ý kiến. Các phương án xây dựng đều bảo đảm giới hạn nợ công đã được Quốc hội thông qua, theo đó, đến năm 2020 nợ công không quá 65% GDP, nợ Chính phủ không quá 55% GDP, nợ nước ngoài của quốc gia không quá 50% GDP.
5. Ông Bùi Đức Thụ, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính Ngân sách Quốc hội, đại biểu đoàn Lai Châu: "Dù tỷ lệ nợ công vẫn trong giới hạn an toàn nhưng bội chi đang có xu hướng tăng dẫn đến áp lực tăng nợ công". Xin Người phát ngôn cho biết lộ trình giải quyết nợ công của Chính phủ cũng như việc kiểm soát tăng bội chi?
Trả lời:
Theo định hướng kế hoạch ngân sách nhà nước 5 năm giai đoạn 2016 - 2020, bội chi ngân sách nhà nước (NSNN) bình quân (tính theo quy định của Luật NSNN hiện hành) sẽ ở khoảng 4,9% GDP, trong khi bình quân 5 năm giai đoạn 2011 - 2015 khoảng 5,4% (số tạm tính, chưa quyết toán). Như vậy, dự kiến giai đoạn 2016 - 2020 bội chi thấp hơn giai đoạn 2011 - 2015.
Để đạt được mục tiêu về bội chi NSNN như trên, Chính phủ đã đề ra các nhóm giải pháp, chính sách về thu, chi NSNN, cụ thể:
- Đối với thu NSNN: Tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư, ổn định kinh tế vĩ mô nhằm tạo môi trường thuận lợi cho sản xuất kinh doanh qua đó tăng thêm nguồn thu cho NSNN; hoàn thiện chính sách và hệ thống thuế góp phần bảo đảm nguồn thu.
- Đối với chi NSNN: Đổi mới chính sách phân phối tài chính thông qua lập và thực hiện kế hoạch tài chính - NSNN trung hạn. Bố trí cho đầu tư phát triển từ NSNN ở mức hợp lý; rà soát tổng thể các chính sách an sinh xã hội, các chương trình mục tiêu quốc gia; cơ cấu lại chi NSNN trong từng lĩnh vực để dành nguồn cải cách tiền lương.
Với mức bội chi NSNN dự kiến như trên, nợ công sẽ được kiểm soát không quá 65% GDP, nợ Chính phủ không quá 55% GDP.
Để tăng cường quản lý nợ công, nâng cao hiệu quả sử dụng nợ công, Thủ tướng Chính phủ ban hành Chỉ thị số 02/CT-TTg ngày 14/02/2015, trong đó tập trung: (1) Quản lý chặt chẽ nợ công, nhất là các khoản vay mới. Tính đúng, tính đủ nợ công theo quy định, bảo đảm trong giới hạn cho phép; (2) Tăng cường kiểm tra, giám sát việc sử dụng vốn vay, bảo đảm hiệu quả đầu tư, chất lượng công trình và theo đúng quy định của pháp luật. Chủ động ngăn ngừa và xử lý nghiêm các hành vi tiêu cực, tham nhũng, lãng phí; (3) Khẩn trương cơ cấu lại nợ công theo hướng tăng tỷ trọng vốn vay dài hạn để giảm áp lực trả nợ trong ngắn hạn. Đẩy mạnh triển khai các nghiệp vụ quản lý và xử lý rủi ro đối với danh mục nợ công (bao gồm rủi ro về tỷ giá, lãi suất, thanh khoản, tái cấp vốn và tín dụng). Tăng cường thanh khoản và thúc đẩy phát triển thị trường trái phiếu Chính phủ; (4) Quản lý chặt chẽ các khoản vay có bảo lãnh Chính phủ theo hướng siết chặt điều kiện cấp bảo lãnh, không mở rộng diện, chọn lọc có mục tiêu ưu tiên, tiến tới thu hẹp bảo lãnh Chính phủ và kiểm soát việc bảo đảm trả nợ đối với các khoản vay bảo lãnh Chính phủ; tăng dần tỷ lệ cho vay lại, giảm dần tỷ lệ cấp phát và thu đủ nợ đối với các khoản Chính phủ vay về cho vay lại.
6. Quy định về mức trần học phí tại Nghị định 86/2015/NĐ-CP (bình quân học phí có thể tăng thêm hơn 10%) nhận được nhiều phản hồi từ phụ huynh, sinh viên, thể hiện băn khoăn về gánh nặng chi phí học tập cũng như lo lắng về chất lượng đào tạo của đại học, cao đẳng có tương xứng với mức tăng học phí hay không. Xin cho biết Chính phủ có quan điểm như thế nào về vấn đề này?
Trả lời:
Vừa qua, Chính phủ ban hành Nghị định số 86/2015/NĐ-CP quy định chính sách học phí cho giai đoạn từ năm học 2015 - 2016 đến hết năm học 2019 - 2020 thay thế những quy định đã hết hiệu lực. Khung học phí năm học 2015 - 2016 quy định tại Nghị định này được điều chỉnh trên cơ sở khung học phí của năm học 2014 - 2015 và tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng bình quân hàng năm của cả giai đoạn 2011 - 2015.
Về cơ bản, nguyên tắc xác định mức tăng học phí hàng năm nêu tại Nghị định số 86 là không khác so với nguyên tắc tăng hàng năm đã được thực hiện trong 5 năm qua từ 2011 đến nay.
Cùng với việc điều chỉnh mức học phí, Chính phủ tiếp tục chỉ đạo thực hiện các chính sách hỗ trợ cho học sinh, sinh viên thuộc diện đối tượng chính sách, đồng bào dân tộc thiểu số, hộ nghèo, khó khăn.
7. Mới đây Cục trưởng Cục Quản lý Công sản (Bộ Tài chính) cho biết, cả nước hiện có gần 40.000 xe công, ước tính mỗi năm, chi phí để nuôi xe công có thể ngốn 12.800 tỷ đồng. Việc siết chặt tình trạng lãng phí xe công đã được dư luận nhiều năm qua phản ánh nhưng chưa đạt hiệu quả; quy định về khoán sử dụng xe công mới chỉ là khuyến khích, chưa hấp dẫn. Xin Người phát ngôn cho biết, Chính phủ sẽ có biện pháp gì để giải quyết tình trạng này?
Trả lời:
Thời gian qua, thực hiện các quy định của Thủ tướng Chính phủ về quản lý, sử dụng xe công, tình trạng mua sắm xe ô tô không đúng tiêu chuẩn, định mức cơ bản đã được khắc phục, nhất là việc sử dụng xe ô tô công vào mục đích cá nhân.
Để tăng cường quản lý, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các tiêu chuẩn, định mức mới về trang bị xe ô tô và quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý, sử dụng tài sản nhà nước, trong đó có xe công (Quyết định số 32/2015/QĐ-TTg, Nghị định số 192/2013/NĐ-CP).
Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các Bộ, ngành, địa phương thực hiện việc rà soát, chủ động điều chuyển từ nơi thừa sang nơi thiếu (hoàn thành trước ngày 21/3/2016); đẩy mạnh thực hiện cơ chế khoán kinh phí sử dụng xe; triển khai việc giao một đầu mối quản lý tập trung xe ô tô đối với các Bộ, ngành, địa phương có điều kiện áp dụng; quản lý chặt chẽ, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc mua sắm, quản lý, sử dụng xe ô tô công và xử lý nghiêm các vi phạm.
8. Đầu tháng 10, trận lũ bất thường ở thượng nguồn sông Hồng khiến nhiều vùng thấp ven sông Hồng ngập lụt. Nguyên nhân được báo chí cho là do một số đập thủy điện ở Trung Quốc bất ngờ xả lũ đầu nguồn. Xin cho biết Chính phủ có chỉ đạo gì để giải quyết vấn đề này?
Trả lời:
Hiện nay, phía Trung Quốc đã xây dựng một số hồ chứa thượng nguồn các sông Đà, sông Thao, sông Lô, trong đó có một số hồ chứa gần khu vực biên giới. Việc điều tiết, vận hành các hồ chứa này ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn nước trên sông suối nước ta, đặc biệt là trên sông Hồng. Tuy nhiên, việc cung cấp thông tin liên quan đến vận hành hồ chứa cho các cơ quan chức năng của Việt Nam còn rất hạn chế, do vậy, việc dự báo, cảnh báo trên các sông xuyên biên giới còn bị động, công tác chỉ đạo ứng phó của các địa phương còn khó khăn.
Sau việc xả lũ vừa qua, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ Ngoại giao trao đổi, hợp tác với các cơ quan chức năng của Trung Quốc để chia sẻ dữ liệu khí tượng, thủy văn, phục vụ công tác phòng, chống thiên tai ngày càng chủ động hơn.
Từ năm 2011, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường xây dựng trạm quan trắc tự động để giám sát tài nguyên nước tại đầu nguồn sông Hồng; đồng thời, phối hợp với Bộ Ngoại giao và các cơ quan liên quan rà soát, trao đổi với các cơ quan hữu quan của Trung Quốc sửa đổi, bổ sung các thỏa thuận bảo đảm chia sẻ, cung cấp thông tin, phối hợp xử lý các vấn đề liên quan đến tài nguyên nước, ô nhiễm môi trường nước trên các sông suối biên giới. Hiện nay, chúng ta đang khẩn trương xây dựng 8 trạm quan trắc trên các sông suối biên giới Việt Nam - Trung Quốc, dự kiến sẽ hoàn thành đưa vào vận hành vào giữa năm 2016; đồng thời Chính phủ cũng đang chỉ đạo triển khai thực hiện các Đề án cần thiết để tăng cường giám sát tài nguyên nước trên các sông suối xuyên biên giới.
9. Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA) cho biết, trong 9 tháng qua, các doanh nghiệp Trung Quốc đã gian lận nhằm trốn thuế, đưa gần 1 triệu tấn phôi thép Trung Quốc “đội lốt” hợp kim vào Việt Nam, khiến doanh nghiệp sản xuất thép Việt Nam điêu đứng, Nhà nước thất thu thuế hàng triệu USD mỗi tháng. Xin cho biết chỉ đạo của Chính phủ về việc này?
Trả lời:
Thời gian vừa qua, lượng phôi thép không hợp kim và phôi thép hợp kim nhập khẩu gia tăng đột biến với mức giá nhập khẩu giảm mạnh, trong đó đáng chú ý là việc nhập khẩu phôi thép có chứa nguyên tố Crôm và khai báo là phôi thép hợp kim để hưởng mức thuế suất thuế nhập khẩu 0% như Hiệp hội Thép Việt Nam và một số cơ quan, đơn vị đã phản ánh.
Để ngăn chặn tình trạng nêu trên, Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản chỉ đạo các Bộ liên quan và Hiệp hội Thép Việt Nam thống nhất các tiêu chí quy định phôi thép hợp kim để tính thuế nhập khẩu đúng quy định của pháp luật và cam kết quốc tế; tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các sai phạm trong việc nhập khẩu và sử dụng phôi thép; hoàn thiện các quy định và tăng cường quản lý về tiêu chuẩn, quy chuẩn, chất lượng; thực hiện các biện pháp phòng vệ thương mại theo đúng quy định của pháp luật về chống bán phá giá, trợ cấp, tự vệ trong thương mại quốc tế; nâng cao năng lực cạnh tranh của các sản phẩm thép, phôi thép trong nước.
Được biết Bộ Tài chính dự kiến sẽ áp mức thuế nhập khẩu 10% đối với thép có chứa hợp kim (không phân biệt tỷ lệ hợp kim, hiện nay mức thuế là 0%). Liên Bộ Khoa học và Công nghệ, Công Thương cũng đang tích cực rà soát để bổ sung sửa đổi Thông tư liên tịch số 44 theo hướng quy định chặt chẽ hơn về tiêu chuẩn kĩ thuật đối với thép xây dựng.
10. Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ (PVTex - Hải Phòng) do Tập đoàn Dầu khí Việt Nam nắm giữ trên 75% vốn cổ phần, tổng vốn đầu tư gần 7.000 tỷ đồng nhưng liên tục “đắp chiếu”, lỗ hơn 1.700 tỷ đồng và đứng trước nguy cơ phá sản. Xin cho biết Chính phủ có chỉ đạo xử lý như thế nào đối với trường hợp này (hỗ trợ doanh nghiệp hay bán cổ phần, cho phá sản...)?
Trả lời:
Theo báo cáo của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam và Bộ Công Thương, Dự án Nhà máy sản xuất xơ sợi polyester Đình Vũ liên quan đến lĩnh vực hóa dầu, Nhà máy hoạt động thua lỗ, gặp khó khăn về tài chính, vốn cho sản xuất, kinh doanh và thị trường tiêu thụ sản phẩm; có những khoảng thời gian phải ngừng sản xuất để thu xếp vốn lưu động, bảo dưỡng, sửa chữa, tiêu thụ sản phẩm tồn kho và giảm thiểu thiệt hại về tài chính trong thời điểm giá xơ sợi polyester giảm theo giá dầu thô.
Ngày 13/3/2015, Nhà máy đã hoạt động trở lại, vận hành ổn định theo thiết kế, chất lượng sản phẩm được cải thiện đáng kể và đáp ứng được yêu cầu của thị trường, từng bước lấy lại niềm tin của khách hàng trong và ngoài nước. Tập đoàn Dệt May Việt Nam đã ký hợp đồng bao tiêu một phần sản lượng của Nhà máy. Bộ Công Thương, Bộ Tài chính và Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã có các giải pháp phù hợp để tháo gỡ khó khăn cho Nhà máy. Tới đây, Bộ Công Thương sẽ chỉ đạo Tập đoàn Dầu khí Việt Nam xây dựng đề án tổng thể về các giải pháp xử lý dứt điểm những tồn tại, vướng mắc và tháo gỡ khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh bảo đảm phát huy hiệu quả dự án đã đầu tư và thực hiện lộ trình thoái vốn theo đề án tái cơ cấu đã được phê duyệt.
11. Sau vụ cháy ở tòa nhà CT4 Khu đô thị Xa La (quận Hà Đông, Hà Nội) vào tối 11/10, dư luận đặt ra nhiều câu hỏi về vấn đề an toàn trong phòng, chống cháy nổ tại các khu chung cư cao tầng hiện nay ở Hà Nội, nhất là các chung cư giá rẻ (còn nhiều bất cập, yếu kém như chưa được nghiệm thu về an toàn phòng chống cháy nổ, chủ đầu tư vẫn cho người dân vào ở; chỉ lo bán các căn hộ mà bỏ qua quy định về phòng cháy chữa cháy…). Chính phủ có chỉ đạo gì để khắc phục tình trạng này?
Trả lời:
Chính phủ đã ban hành quy định về quản lý chất lượng và bảo trì các công trình xây dựng, theo đó công trình xây dựng phải được nghiệm thu trước khi đưa vào sử dụng, trong đó phải đáp ứng yêu cầu về phòng cháy chữa cháy.
Quan điểm của Chính phủ là phải tăng cường quản lý nhà nước trong lĩnh vực phòng cháy chữa cháy, đồng thời xử lý nghiêm các sai phạm.
Liên quan đến vụ cháy ở toà nhà CT4 Khu đô thị Xa La, Bộ Xây dựng và UBND TP Hà Nội đã thành lập đoàn thanh tra toàn diện đối với các dự án của Xí nghiệp xây dựng tư nhân số 1 Lai Châu trên địa bàn TP Hà Nội. Đồng thời TP Hà Nội đã có kế hoạch, chương trình công tác, tăng cường chỉ đạo phòng chống cháy, nổ trên địa bàn đối với các công trình cao tầng, nhà ở, công trình kỹ thuật./.
