Phải tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: Vấn đề có ý nghĩa quyết định để tăng cường mối quan hệ giữa Đảng và nhân dân là Đảng phải chăm lo đầy đủ và sâu sắc đến đời sống, lợi ích của nhân dân; thật sự tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân. Ảnh: VGP/Đình Nam

Các đại biểu đã thảo luận, tập trung làm rõ những thuận lợi, khó khăn, chia sẻ kinh nghiệm và các giải pháp nhằm triển khai có hiệu quả Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII cũng như các văn bản quan trọng của Đảng về công tác dân vận, nhằm tạo sự thống nhất trong nhận thức và hành động, thực hiện có hiệu quả, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XII của Đảng.

Phát biểu tại hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng khẳng định trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, Bác Hồ và Đảng ta luôn nhận thức sâu sắc vai trò to lớn của nhân dân, ý nghĩa cực kỳ quan trọng của công tác dân vận, thường xuyên chăm lo xây dựng và củng cố mối liên hệ chặt chẽ với nhân dân.

Chủ trương chiến lược trong đường lối của Đảng

Vấn đề có ý nghĩa quyết định để tăng cường mối quan hệ giữa Đảng và nhân dân là Đảng phải chăm lo đầy đủ và sâu sắc đến đời sống, lợi ích của nhân dân; thật sự tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân; củng cố và xây dựng tổ chức đảng thật trong sạch, khắc phục những hiện tượng tiêu cực trong cán bộ, đảng viên, làm cho Đảng thật sự xứng đáng là người lãnh đạo và người đầy tớ trung thành của nhân dân.

“Tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của nhân dân là một chủ trương chiến lược, một vấn đề cơ bản trong đường lối của Đảng”.

Tổng Bí thư chỉ rõ: Một số cán bộ, đảng viên nói đến quyền làm chủ của nhân dân như hô một khẩu hiệu suông, không có hành động gì thiết thực. Không ít đảng viên có thái độ coi thường quần chúng, không lắng nghe ý kiến, không học hỏi người lao động, không tích cực làm công tác giáo dục, thuyết phục, vận động quần chúng. Một số cán bộ, công chức, nhân viên trực tiếp có quan hệ với dân thì cửa quyền, hách dịch, sách nhiễu, gây đủ thứ phiền hà, khó khăn cho dân, thiếu lễ độ với dân. Thậm chí có những cá nhân và tập thể trù dập, ức hiếp quần chúng. Những hành động đó tuy không phải là phổ biến nhưng rất nghiêm trọng, làm tổn thương tình cảm và niềm tin của dân đối với Đảng.

Bởi vậy, các cấp ủy đảng, các cơ quan nhà nước cần động viên, tổ chức nhân dân tham gia rộng rãi và thường xuyên vào các công việc quản lý kinh tế, quản lý xã hội; xóa bỏ nhận thức sai lầm cho rằng công tác vận động quần chúng chỉ là biện pháp tổ chức, động viên nhân dân thực hiện chính sách của Đảng. "Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, giám sát" phải trở thành khẩu hiệu hành động, thành phương châm công tác vận động quần chúng.

Tổng Bí thư nhấn mạnh: “Nếu không chăm lo một cách cụ thể, thiết thực đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân thì dù có nói bao nhiêu về quan điểm quần chúng, về quyền làm chủ của nhân dân cũng đều là vô nghĩa và không có sức thuyết phục”.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam phát biểu tham luận tại hội nghị. Ảnh: VGP/Đình Nam

Để dân tin, làm dân tin là điều quan trọng nhất

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã chia sẻ những kiến giải của bản thân về công tác dân vận trong bài báo về công tác dân vận Bác Hồ đã viết: - Óc nghĩ “dân vi bản, xã tắc thứ chi, quân vi khinh”, “việc gì có lợi cho dân thì hết sức làm, việc gì có hại cho dân thì hết sức tránh”. - Mắt trông, trông trước, trông sau và trông trong, trông ngoài… như câu thơ “trông lại nghìn xưa, trông tới mai sau, trông Bắc trông Nam trông cả địa cầu” để có chính sách, để có giải pháp phù hợp với hoàn cảnh, phù hợp với điều kiện riêng của Việt Nam nhưng phải phù hợp với xu thế chung của thế giới, tất cả để bảo đảm quyền làm chủ, bảo vệ lợi ích hợp pháp của người dân. Tai nghe, nghe từ hai phía, nghe lời khen, nghe lời khuyên và nhất là nghe lời phê phán, chê trách để từ đó làm tốt hơn đặc biệt là các việc liên quan tới người dân. Chân đi, đi thực tiễn, tránh hình thức. Có nhiều chuyến thăm, chuyến làm việc được tổ chức rất công phu nhưng chưa chắc đã nắm được thực tiễn cuộc sống trong khi có thể nắm bắt bằng những cách thức hiệu quả, đỡ tốn kém hơn. Miệng nói, nói dễ hiểu và quan trọng nhất là nói từ tấm lòng; nói ra những suy nghĩ trong tâm, trong óc mình, tất cả với mục tiêu: Việc gì có lợi cho dân thì hết sức làm. Tay làm, mỗi người đều có khả năng nhất định. Điều quan trọng nhất là làm hết sức mình, làm tốt nhất có thể. Nhân dân rất tinh tường, công bằng. Nhiều cán bộ không phải không có những khiếm khuyết ai cũng biết nhưng một khi hết lòng vì dân thì đều được dân đánh giá đúng, ghi nhận công đức. Điều quan trọng là người dân luôn vô cùng độ lượng, tha thứ cho những khiếm khuyết của cán bộ nếu thấy rõ họ luôn làm hết sức mình vì dân.

Tham luận tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nhấn mạnh: “Ban Cán sự đảng Chính phủ luôn chú trọng chỉ đạo hệ thống cơ quan hành chính học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; xây dựng và thực hiện phong cách “trọng dân, gần dân, hiểu dân, học dân và có trách nhiệm với dân”, “nghe dân nói, nói dân hiểu, làm dân tin” trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức”.

Trong tình hình hiện nay thì để “dân tin, làm dân tin” là điều quan trọng nhất. Để dân tin thì yếu tố cốt lõi là đạo đức công vụ của công chức, nhất là công chức có quyền. Một mặt cần giáo dục tinh thần trách nhiệm phục vụ nhân dân, mặt khác phải siết chặt kỷ cương hành chính; thực hiện minh bạch hóa tất cả các quyền, quá trình và kết quả xử lý công việc của mọi cơ quan hành chính nhà nước, mọi công chức nhà nước gắn với trách nhiệm giải trình; phải xử lý kiên quyết những công chức vi phạm. Đây cũng là một trong những giải pháp hữu hiệu để phòng và chống tham nhũng, lãng phí.

Theo Phó Thủ tướng, việc thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng về công tác dân vận nhiều lúc chưa kịp thời. Vẫn còn những chính sách được ban hành chưa đáp ứng được nguyện vọng, bảo đảm lợi ích của nhân dân. Quyền làm chủ của nhân dân ở không ít nơi vẫn còn bị vi phạm. Một số nơi còn tư tưởng xem nhẹ công tác dân vận trong cơ quan hành chính nhà nước. Tình hình khiếu kiện đông người một số nơi còn diễn biến phức tạp. Công tác giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, nhất là việc hậu kiểm sau khi giải quyết đơn thư, khiếu nại của công dân còn hạn chế. Sự phối hợp giữa một số cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội cùng cấp chưa thường xuyên, chưa đồng bộ.

Đặc biệt, một bộ phận cán bộ, công chức nhà nước còn quan liêu, sách nhiễu, hách dịch, cửa quyền. Thủ tục hành chính ở một số ngành, một số lĩnh vực còn phức tạp, còn biểu hiện nghiêng về thuận lợi cho cơ quan quản lý, chưa đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp.

Về một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho biết Ban Cán sự đảng Chính phủ xác định trước hết phải thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 16/CT-TTg ngày 16/5/2016 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường và đổi mới công tác dân vận trong cơ quan hành chính nhà nước, chính quyền các cấp trong tình hình mới, người đứng đầu cơ quan phải trực tiếp chỉ đạo công tác này.

Phó Thủ tướng chia sẻ: “Khi viết về ai phụ trách công tác dân vận, Bác Hồ đã chỉ rõ là tất cả cán bộ chính quyền, tất cả đoàn thể và tất cả mọi ủy viên của các tổ chức nhân dân đều phải phụ trách dân vận. Khi viết dân vận phải làm thế nào, Bác cũng nhắc nhở khuyết điểm to là ở nhiều nơi xem nhẹ dân vận, thường giao cho một ban hoặc một vài người mà thường là những cán bộ kém cỏi rồi bỏ mặc”.

Vì vậy, chính quyền, đội ngũ công chức trong cơ quan hành chính nhà nước là những người cần chú trọng, cần làm tốt công tác dân vận hơn cả. Tuyệt đối không sai lầm coi dân vận là việc của cơ quan Đảng, của Mặt trận Tổ quốc, của các đoàn thể còn cơ quan hành chính thì chỉ tuân theo kỷ cương hành chính.

Bên cạnh đó, cần khơi dậy sáng tạo tập trung đổi mới công tác dân vận, thực hiện nghiêm Quy chế công tác dân vận của hệ thống chính trị và Kết luận nâng cao hiệu quả công tác dân vận của cơ quan nhà nước các cấp thông qua hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật có liên quan, nhất là các quy định về mối quan hệ giữa nhà nước và nhân dân.

Ban Cán sự đảng Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo tăng cường phối hợp, tạo điều kiện thuận lợi để Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị, xã hội, các đoàn thể, nhân dân tham gia giám sát, phản biện... và công khai trách nhiệm, quyền hạn của các cơ quan nhà nước; đổi mới công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, xử lý, trả lời đơn thư của công dân.

Đồng thời tập trung triển khai đồng bộ Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước gắn với cải cách công vụ, công chức và tinh giản biên chế; đẩy mạnh thực hiện cung cấp dịch vụ công trực tuyến nhằm tăng tính minh bạch, hạn chế tiếp xúc trực tiếp giữa công chức và người dân, doanh nghiệp, có nguy cơ tạo cơ hội nhũng nhiễu.

“Bác Hồ đã viết: Người làm công tác dân vận không phải chỉ nói suông, không phải chỉ ngồi viết mệnh lệnh mà phải thật thà nhúng tay vào việc. Phải óc nghĩ, mắt trông, chân đi, tai nghe, miệng nói, tay làm. Lời của Bác không chỉ với cán bộ làm công tác dân vận mà với tất cả chúng ta”, Phó Thủ tướng nói.

Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: VGP/Đình Nam

Tổng kết hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Dân vận Trung ương Trương Thị Mai nhấn mạnh cần đổi mới và nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác dân vận của các cơ quan nhà nước; công tác dân vận của Đảng ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số; nâng cao chất lượng tham mưu về công tác tôn giáo; đẩy mạnh công tác tạo nguồn quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ chuyên trách công tác dân vận của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội.

Đặc biệt cần thực hiện có hiệu quả cơ chế phối hợp giữa Ban Dân vận với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các đoàn thể, chính quyền và các cơ quan, ban, ngành về công tác dân vận; phối hợp chặt chẽ giữa công tác dân vận vùng đồng bào dân tộc thiểu số với công tác đối ngoại nhân dân trong bảo vệ biên giới, đấu tranh chống âm mưu phá hoại của các thế lực thù địch.

Đình Nam