Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh kết thúc chuyến làm việc tại Hoa Kỳ

Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh gặp Hạ nghị sĩ David Camp, Chủ tịch Ủy ban Tài khóa và Ngân sách Hạ viện Hoa Kỳ. Ảnh: VGP/Thành Chung

Ngày 19/9, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh, Trưởng Ban chỉ đạo liên ngành về hợp tác kinh tế quốc tế cùng đoàn công tác Chính phủ đã kết thúc thành công chuyến làm việc tại Hoa Kỳ.

Như tin đã đưa, từ ngày 14-19/9, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh dẫn đầu đoàn công tác Chính phủ sang Hoa Kỳ để thảo luận, trao đổi với giới chức nước bạn những vướng mắc trong quá trình đàm phán Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP) và thúc đẩy quan hệ song phương về thương mại, đầu tư giữa hai quốc gia.

Quá trình đàm phán TPP nói chung của các nước tham gia Hiệp định này với 19 phiên đàm phán chính thức và nhiều phiên không chính thức đã kết thúc ở các nội dung như hợp tác và xây dựng năng lực, doanh nghiệp nhỏ và vừa, gắn kết môi trường chính sách, tạo thuận lợi cho dây chuyền cung ứng,… Tuy nhiên, các nước tham gia TPP vẫn còn 20 vấn đề lớn cần giải quyết.

Đối với phần làm việc giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, hai bên đang tiếp tục đàm phán song phương về mở cửa thị trường hàng hóa, dịch vụ- đầu tư, mua sắm chính phủ, doanh nghiệp nhà nước và sở hữu trí tuệ.

Tại một số phiên đàm phán gần đây, Việt Nam đã quan tâm xử lý nhiều vấn đề mà Hoa Kỳ quan tâm như mở cửa thị trường dịch vụ viễn thông, bảo lưu về truyền thông đại chúng, công nghiệp văn hóa, năng lượng, phân phối,… Ngoài ra, Việt Nam đã thể hiện linh hoạt trong một số nội dung trong Chương đầu tư, sở hữu trí tuệ…

Tuy nhiên, lợi ích cốt lõi của Việt Nam trong đàm phán TPP là cắt giảm thuế cho dệt may và giày dép chưa được Hoa Kỳ chú trọng. Điều này đã ảnh hưởng đến tiến triển đàm phán song phương giữa hai nước.

Nói về điều này với phóng viên Báo điện tử Chính phủ, Thứ trưởng Bộ Công Thương, Trưởng đoàn đàm phán TPP Việt Nam, ông Trần Quốc Khánh cho biết: “Chỉ khi nào các lợi ích cốt lõi của Việt Nam được đáp ứng thì lúc ấy đàm phán mới có thể thành công”.

Phó Thủ tướng có buổi làm việc với Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Michael Froman. Ảnh: VGP/Thành Chung

Gặp gỡ giới chức, doanh nghiệp

Tại Thủ đô Washington DC, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã gặp gỡ các quan chức quan trọng của Hoa Kỳ trong việc quyết định tiến độ và cân bằng lợi ích giữa hai quốc gia khi tham gia TPP.

Cụ thể, Phó Thủ tướng đã gặp 3 thành viên nội các quan trọng nhất của chính quyền Tổng thống Obama là Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Michael Froman, Bộ trưởng Bộ Tài chính Jack Lew và Bộ trưởng Bộ Thương mại Penny Pritzker. Đây là những nhân vật trực tiếp tham gia đàm phán với Việt Nam về TPP.

Cũng tại Washington DC, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã gặp hai quan chức quan trọng của Quốc hội Mỹ có tác động quyết định với Quốc hội khi “bấm nút” thông qua kết quả đàm phán Hiệp định TPP giữa Hoa Kỳ và Việt Nam. Đó là Hạ nghị sĩ David Camp, Chủ tịch Ủy ban Tài khóa và Ngân sách Hạ viện- người ủng hộ tự do thương mại, ủng hộ cắt giảm thuế, là người đưa ra đạo luật cải cách thuế của Hoa Kỳ (ban hành đầu năm 2014) và Thượng nghị sỹ Ron Wyden, Chủ tịch Ủy ban Tài chính Thượng viện, người ủng hộ quy tắc xuất xứ linh hoạt và đơn giản hơn đối với hàng dệt may trong TPP.

Tại cuộc gặp giới chức Chính phủ và Quốc hội của Hoa Kỳ, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh tiếp tục khẳng định quyết tâm của Chính phủ Việt Nam trong đàm phán để sớm kết thúc và đi đến ký kết Hiệp định TPP vì nhiều nội dung trong TPP đều liên quan chặt chẽ tới chương trình tái cấu trúc nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng của Việt Nam.

Đồng thời, Phó Thủ tướng đưa ra yêu cầu Hoa Kỳ chú trọng cắt giảm thuế cho ngành dệt may và giày dép khi đàm phán, công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam sau khi kết thúc đàm phán TPP.

Để sớm kết thúc đàm phán, Phó Thủ tướng đề nghị Hoa Kỳ có cách tiếp cận mềm dẻo hơn về vấn đề sở hữu trí tuệ- một lĩnh vực đàm phán còn rất nhiều vướng mắc, đồng thời khẳng định Việt Nam luôn tích cực phối hợp với Hoa Kỳ và các nước để tìm ra giải pháp chấp nhận được cho tất cả các bên.

Trong các nước tham gia đàm phán TPP, Việt Nam là quốc gia có trình độ phát triển thấp nhất, trong khi tiêu chuẩn gia nhập thị trường lại rất cao, do đó Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đề nghị Hoa Kỳ, đối tác quan trọng của Việt Nam trong TPP, hỗ trợ Việt Nam xây dựng các chương trình kỹ thuật (chính sách và năng lực thực thi) để có thể thực hiện các cam kết TPP ngay từ thời điểm hiện tại.

Cam kết xem xét giai đoạn chuyển đổi và hỗ trợ kỹ thuật cho Việt Nam

Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh gặp các doanh nghiệp trong ngành may mặc, giày da của Hoa Kỳ. Ảnh: VGP/Thành Chung

Các thành viên nội các Chính phủ Mỹ đều đồng tình với Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh về yêu cầu đẩy nhanh tiến trình đàm phán TPP đối với những vấn đề còn lại, đồng tình với các lợi ích của Việt Nam khi tham gia TPP và cam kết xem xét một giai đoạn chuyển đổi để Việt Nam đáp ứng được các tiêu chí của Hiệp định. Đặc biệt, Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Michael Froman đồng tình cung cấp gói xây dựng kỹ thuật cho Việt Nam khi tham gia và TPP.

Gói kỹ thuật này tập trung cho việc hoàn thiện chính sách của Việt Nam đối với các lĩnh vực tham gia TPP và năng lực quản trị của đội ngũ thực thi. Đơn cử, khi tham gia TPP với các tiêu chuẩn rất cao (mà Việt Nam chưa đáp ứng được), nếu trong thực thi vì năng lực còn yếu mà vi phạm tiêu chuẩn thì Việt Nam sẽ bị các nước còn lại kiện, đây là điều không công bằng và đáng tiếc. Chính vì vậy, gói kỹ thuật này sẽ giúp Việt Nam nâng cao năng lực, thích ứng với các tiêu chuẩn hình thành trong quá trình đàm phán TPP và “cân bằng” hơn với các quốc gia trong TPP.

Trong khi đó, Bộ trưởng Tài chính Jack Lew đồng ý với các đề xuất của Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh về tăng cường hỗ trợ kỹ thuật trong lĩnh vực tài chính; phòng, chống rửa tiền; có giải pháp mở lại kênh cho vay ODA và vay ưu đãi cho Việt Nam; tăng cường các chương trình viện trợ để thực hiện các dự án nhân đạo và hỗ trợ phát triển tại Việt Nam.

Còn bà Bộ trưởng Thương mại Penny Pritzker thống nhất với Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh về việc đẩy mạnh hơn quan hệ thương mại song phương giữa hai nước, khẳng định quyết tâm thực hiện đúng kế hoạch mở đường bay thẳng Việt Nam- Hoa Kỳ vào năm 2015.

Bên cạnh việc gặp gỡ chính giới ở Hoa Kỳ, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cũng có các cuộc tiếp xúc với cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ, các doanh nghiệp dệt may, giày dép của quốc gia này.

Cộng đồng doanh nghiệp Hoa Kỳ đánh giá cao sự phát triển và thành quả phát triển kinh tế-xã hội thời gian qua của Việt Nam, đồng thời sẵn sàng đối thoại với Việt Nam về những vấn đề mà Việt Nam- Hoa Kỳ gặp vướng mắc trong đàm phán TPP. Đặc biệt, các doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ cho rằng các nhà đám phàn Hoa Kỳ cần linh hoạt hơn nữa trong đàm phán mở cửa thị trường đối với hàng hóa Việt Nam, đặc biệt là các sản phẩm dệt may và giày dép.

Củng cố mối quan hệ giới khoa học hai nước

Cũng tại Washington DC, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã gặp và trao đổi với giáo sư Jeffrey J.Schott, chuyên gia hàng đầu về TPP của Viện Kinh tế quốc tế Peterson. Trao đổi với phóng viên Báo điện tử Chính phủ sau cuộc gặp, Giáo sư Schott cho biết, Việt Nam là quốc gia hưởng lợi nhiều nhất từ TPP vì nó mang lại cơ hội lớn cho tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) cũng như xuất khẩu tới các quốc gia đối tác của TPP.

Tuy nhiên, theo Giáo sư Schott, Việt Nam cũng sẽ phải đối mặt với các thách thức lớn, đòi hỏi theo thời gian phải thực hiện các cải cách quan trọng về chính sách. Giáo sư Schott cho rằng điều quan trọng là Việt Nam cần có một chiến lược cải cách kinh tế trong giai đoạn từ 10 đến 15 năm tới, đồng thời đảm bảo tiến trình thực hiện để TPP mang lại lợi ích và hiệu quả lớn nhất.

Phó  Thủ tướng Vũ Văn Ninh cũng tiếp xúc với các chuyên gia tầm cỡ thế giới ở các lĩnh vực kinh tế, thương mại, luật học, thuộc Chương trình Việt Nam ở Đại học John Hopskin (Washington DC) và một số quốc gia khác trên thế giới để tham khảo các kiến nghị đối với Việt Nam, đồng thời hai bên mong muốn được tổ chức một hội thảo ở trong nước để bàn sâu hơn về những lĩnh vực tài chính, ngân hàng, đầu tư, cải cách hành chính, giáo dục và đào tạo,…

Tại Trường Hành chính Công Kenedy School (thuộc Đại học Harvard, thành phố Boston), Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh đã dành trọn một ngày để trao đổi với nhóm học giả Harvard về những vấn đề lớn của kinh tế thế giới mà nền kinh tế Việt Nam đang hòa nhập sâu rộng. Đặc biệt, Phó Thủ tướng Vũ Văn Ninh cũng tham vấn ý kiến các học giả về cách thức tiếp cận TPP để Việt Nam có thể hạn chế tối đa những vướng mắc và phát huy hiệu quả lợi thế của nền kinh tế và hệ thống chính trị ổn định.

Thành Chung