Ủy ban Kinh tế: Chính phủ nỗ lực triển khai Nghị quyết của Đảng, Quốc hội

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Quốc hội Nguyễn Văn Giàu tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 11 Quốc hội khóa XIII. Ảnh: VGP

Báo cáo của Ủy ban Kinh tế do Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Nguyễn Văn Giàu trình bày tại phiên khai mạc kỳ họp thứ 11 Quốc hội khóa XIII sáng 21/3 nhận định, ngay năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2011-2015, tình hình kinh tế thế giới diễn biến phức tạp. Cùng với đó, những khó khăn, hạn chế, yếu kém tích tụ từ nhiều năm qua của nền kinh tế đã làm gia tăng biến động kinh tế vĩ mô, làm suy giảm lòng tin thị trường và người dân.

Trong bối cảnh đó, việc Chính phủ ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP năm 2011 là quyết sách đúng đắn, kịp thời làm xoay chuyển tình hình đem lại những thành tựu quan trọng.

Cụ thể, trong 5 năm qua quy mô và tiềm lực của đất nước được nâng lên, kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát giảm từ 11,75% năm 2010 xuống còn 0,6% năm 2015, chất lượng tăng trưởng có bước chuyển biến tích cực. Các cân đối lớn dần được cải thiện, nhập siêu giai đoạn 2011-2015 chỉ còn khoảng 2% so với mức nhập siêu 17,4% giai đoạn 5 năm trước, trong đó có đóng góp đáng kể của doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Giáo dục, đào tạo, khoa học và công nghệ, văn hóa, xã hội, y tế có bước phát triển. An sinh xã hội được quan tâm nhiều hơn và cơ bản được bảo đảm, đời sống của nhân dân tiếp tục được cải thiện, thu nhập bình quân đầu người từ 1.168 USD năm 2010 lên 2.109 USD năm 2015.

Tái cơ cấu đầu tư, trọng tâm là đầu tư công có chuyển biến tích cực, khắc phục một bước tình trạng đầu tư dàn trải, lãng phí, kém hiệu quả.

Về tái cơ cấu doanh nghiệp, trọng tâm là tập đoàn, tổng công ty nhà nước, Báo cáo đánh giá Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo mạnh mẽ, cụ thể, thu được những kết quả bước đầu khá tích cực. Tuy nhiên, vẫn tồn tại tình trạng một số doanh nghiệp triển khai chưa quyết liệt, có nơi thể hiện trách nhiệm chưa cao nên hiệu quả sản xuất kinh doanh của nhiều doanh nghiệp Nhà nước chưa tương xứng với tiềm năng và nguồn lực Nhà nước giao.

Tái cơ cấu thị trường tài chính, trọng tâm là tái cơ cấu hệ thống ngân hàng thương mại đã có bước chuyển biến, cải thiện khả năng chi trả, bảo đảm an toàn hệ thống, nợ xấu ngân hàng giảm dần, đã sáp nhập một số ngân hàng thương mại quy mô nhỏ hoạt động yếu kém. Tuy nhiên, xuất hiện một số ngân hàng thương mại cổ phần quy mô lớn gặp khó khăn phải thay đổi chủ sở hữu, người quản lý từ cơ quan quản lý Nhà nước. 

Sớm cụ thể hoá Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XII

Về các giải pháp triển khai Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2016 và Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2016-2020, báo cáo của Ủy ban Kinh tế Quốc hội đề nghị Chính phủ sớm xây dựng chương trình, các đề án cụ thể hóa những vấn đề mới về kinh tế-xã hội theo tinh thần Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII và tận dụng thời cơ, thuận lợi khi hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng như gia nhập Cộng đồng kinh tế các nước Đông Nam Á, ký kết các hiệp định thương mại thế hệ mới, Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương...

“Việc tổ chức thực hiện kế hoạch 5 năm cần tập trung nguồn lực đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn, xử lý, khắc phục tình trạng khô hạn ở các tỉnh Nam Trung Bộ, các tỉnh Tây Nguyên và tình trạng xâm nhập mặn ở các tỉnh Đồng bằng sông Cửu Long có chuyển biến rõ rệt ngay trong năm 2016”, Báo cáo đề nghị.

Trong 2 năm đầu tiên của kế hoạch 5 năm, theo Ủy ban Kinh tế, Chính phủ cần tập trung chỉ đạo giải quyết cơ bản những bất cập để tạo chuyển biến mạnh mẽ nhất là cải thiện môi trường đầu tư, cải cách hành chính, cải cách khu vực sự nghiệp công, tinh giản biên chế, giảm nợ xấu, giảm bội chi ngân sách, chọn lựa thu hút đầu tư nước ngoài, cải thiện cán cân thương mại, tháo gỡ khó khăn doanh nghiệp. Xử lý ùn tắc giao thông 2 thành phố lớn, rà soát lại các trạm thu phí giao thông đường bộ để giảm gánh nặng cho người dân và doanh nghiệp; bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, chống hàng gian, hàng giả, hàng kém chất lượng...

Ủy ban Kinh tế cũng đề nghị cần tiếp tục có những giải pháp cụ thể, quyết liệt hơn nữa để thực hiện 3 khâu đột phá chiến lược là cải cách thể chế, phát triển hạ tầng và nguồn nhân lực chất lượng cao.

"Tiếp tục triển khai đầu tư phát triển cơ hạ tầng đường bộ, nghiên cứu sớm triển khai mở rộng tuyến đường sắt Bắc-Nam và hiện đại hóa, nâng cao năng lực dịch vụ tổng hợp của các cảng biển lớn để giảm chi phí vận chuyển, góp phần tăng năng lực cạnh tranh hàng hóa", báo cáo nhấn mạnh.

Xuân Tuyến