Về miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với thân nhân liệt sỹ

Vấn đề ông Hoàng hỏi, Luật sư Lê Văn Đài, Trưởng Văn phòng Luật sư Khánh Hưng - Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội trả lời như sau:

Khoản 1, Điều 14, Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng quy định: Thân nhân liệt sĩ được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp "Giấy chứng nhận gia đình liệt sĩ " bao gồm: Cha đẻ, mẹ đẻ; Vợ hoặc chồng; Con; Người có công nuôi dưỡng khi liệt sĩ còn nhỏ.

Căn cứ quy định nêu trên, trường hợp thân nhân liệt sỹ có đầy đủ hồ sơ chứng minh là thân nhân liệt sỹ theo quy định của Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng thì thuộc đối tượng xem xét miễn, giảm tiền sử dụng đất.

Nguyên tắc miễn, giảm tiền sử dụng đất

Nguyên tắc miễn, giảm tiền sử dụng đất được thực hiện theo quy định tại Điều 11, Nghị định số 198/2004/NĐ-CP ngày 3/12/2004 của Chính phủ về thu tiền sử dụng đất và đã được sửa đổi bổ sung theo Nghị định 120/2010/NĐ-CP ngày 30/12/2010.

Theo đó, hộ gia đình, cá nhân thuộc đối tượng được miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất chỉ được miễn hoặc giảm một lần trong trường hợp được Nhà nước giao đất để làm nhà ở hoặc được phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất khác sang làm đất ở hoặc được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở.

Trong hộ gia đình có nhiều thành viên thuộc diện được giảm tiền sử dụng đất thì được cộng các mức giảm của từng thành viên thành mức giảm chung của cả hộ, nhưng mức giảm tối đa không vượt quá số tiền sử dụng đất phải nộp trong hạn mức đất ở.

Trong trường hợp một hộ gia đình hoặc một người thuộc đối tượng được hưởng cả miễn và giảm tiền sử dụng đất thì được hưởng miễn tiền sử dụng đất; nếu một người thuộc đối tượng được hưởng giảm tiền sử dụng đất mà có nhiều mức giảm khác nhau thì được hưởng mức cao nhất.

Việc miễn, giảm tiền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất theo quy định tại Điều 12, Điều 13 Nghị định 198/2004/NĐ-CP và Điều 1 Nghị định số 44/2008/NĐ-CP ngày 9/4/2008 thì chỉ được thực hiện trực tiếp với đối tượng được miễn, giảm và tính trên số tiền sử dụng đất phải nộp theo quy định.

Việc miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với các đối tượng thuộc diện chính sách, người có công với cách mạng theo quy định tại Điều 12, Điều 13 Nghị định 198/2004/NĐ-CP cũng được áp dụng trong trường hợp các đối tượng này được Nhà nước giao đất ở hoặc bán nhà ở tái định cư.

Được miễn tiền sử dụng đất đối với đất ở trong hạn mức

Khoản 2, Khoản 5, Điều 12; Khoản 4, Điều 13, Nghị định số 198/2004/NĐ-CP quy định về việc miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với người có công với cách mạng như sau:

- Miễn tiền sử dụng đất đối với đất giao để thực hiện dự án đầu tư xây dựng nhà ở để thực hiện chính sách nhà ở đối với người có công với cách mạng theo pháp luật người có công;

- Miễn tiền sử dụng đất đối với đất ở trong hạn mức giao đất (bao gồm giao đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người đang sử dụng đất, chuyển mục đích sử dụng đất) đối với người có công với cách mạng theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

- Giảm tiền sử dụng đất đối với đất ở trong hạn mức giao đất (bao gồm giao đất, chuyển mục đích sử dụng đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người đang sử dụng đất) đối với người có công với cách mạng theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Điều 7 Nghị định số 84/2007/NĐ-CP ngày 25/5/2007 của Chính phủ quy định bổ sung về việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, thu hồi đất, thực hiện quyền sử dụng đất, trình tự, thủ tục bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất và giải quyết khiếu nại về đất đai quy định: “Miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với người có công với cách mạng khi cấp Giấy chứng nhận. Việc miễn, giảm tiền sử dụng đất đối với người có công với cách mạng được thực hiện theo quy định của pháp luật về ưu đãi người có công với cách mạng”. 

Được hỗ trợ tiền sử dụng đất khi mua nhà thuộc sở hữu nhà nước

Quyết định số 118/TTg ngày 27/2/1996 của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ người có công với cách mạng cải thiện nhà ở quy định, nguyên tắc hỗ trợ căn cứ vào công lao và hoàn cảnh cụ thể của từng người, điều kiện và khả năng của địa phương.

Theo đó, người có công với cách mạng có hoàn cảnh khó khăn đặc biệt không thể tạo lập được nhà ở mà chưa được thuê nhà của nhà nước hoặc bị mất nhà do thiên tai, hỏa hoạn… thì tùy theo điều kiện của địa phương, hoàn cảnh và công lao của từng người được xét tặng “nhà tình nghĩa”, được giao đất làm nhà ở, hoặc được mua nhà trả góp.

Người có công với cách mạng đã có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng nhà ở quá dột nát, chật chội, không bảo đảm điều kiện sống trung bình so với cộng đồng nơi họ cư trú mà không có khả năng khắc phục thì tùy theo hoàn cảnh của từng người và khả năng của từng địa phương mà hỗ trợ họ cải tạo, sửa chữa nhà ở. 

Các mức hỗ trợ tiền sử dụng đất nêu tại Điểm c, Khoản 2, Điều 2 Quyết định này cũng được áp dụng đối với các trường hợp được hỗ trợ bằng hình thức giao đất làm nhà ở. 

Việc xem xét để hỗ trợ người có công với cách mạng cải thiện nhà ở phải dựa trên kiến nghị của UBND phường, xã, thị trấn nơi người đó cư trú và những kiến nghị đó phải được UBND quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh xác minh lại trước khi trình lên UBND cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định.

Tại Khoản 2, Điều 1 Quyết định số 117/2007/QĐ-TTg ngày 25/7/2007 của Thủ tướng Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Quyết định số 118/TTg và Điều 3, Quyết định số 20/2000/QĐ-TTg ngày 3/2/2000 của Thủ tướng Chính phủ về việc hỗ trợ người hoạt động cách mạng từ trước Cách mạng tháng Tám năm 1945 cải thiện nhà ở, quy định đối tượng được hỗ trợ tiền sử dụng đất khi mua nhà thuộc sở hữu nhà nước, bao gồm: “…Thân nhân của liệt sỹ quy định tại Khoản 1 điều 14 của Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng… được hỗ trợ 70% tiền sử dụng đất”.

Căn cứ các quy định nêu trên, kể từ ngày Quyết định số 117/2007/QĐ-TTg có hiệu lực thi hành, các trường hợp hộ gia đình có thân nhân liệt sỹ quy định tại Khoản 1, Điều 14 Pháp lệnh ưu đãi người có công với cách mạng (bao gồm cả người không được hưởng trợ cấp hàng tháng), chưa được miễn, giảm tiền sử dụng đất theo pháp luật ưu đãi người có công với cách mạng thì khi mua nhà thuộc sở hữu Nhà nước hoặc được Nhà nước giao đất để cải thiện nhà ở, được xem xét giảm một lần 70% tiền sử dụng đất theo quy định, trong trường hợp: 

- Thân nhân liệt sỹ đang sống cùng hộ gia đình nhưng nhân thân liệt sỹ đó và các thành viên trong hộ gia đình chưa được hưởng miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất lần đầu theo quy định của pháp luật ưu đãi người có công với cách mạng. 

- Đối với thân nhân liệt sỹ đã lập hộ gia đình riêng tính từ ngày Quyết định số 117/2007/QĐ-TTg có hiệu lực thi hành, nhưng trước khi lập hộ riêng, bản thân thân nhân liệt sỹ chưa được hưởng miễn hoặc giảm tiền sử dụng đất theo quy định của pháp luật ưu đãi người có công với cách mạng. 

Vấn đề ông Thái Văn Hoàng hỏi về loại đất, diện tích đất được miễn tiền sử dụng đất phụ thuộc vào hạn mức giao đất cho từng loại đất ở từng địa phương, ông cần đối chiếu trường hợp cụ thể theo các quy định trên và liên hệ với Cục thuế tỉnh, thành phố để biết thêm thông tin miễn, giảm.

Luật sư Lê Văn Đài

VPLS Khánh Hưng - Đoàn Luật sư Hà Nội

* Thông tin chuyên mục này có giá trị tham khảo với người đọc, không dùng làm tài liệu trong tố tụng pháp luật.