Lợi ích từ sáng kiến vệ sinh “nóng” sứ cách điện

Vệ sinh sứ cách điện khi đường dây đang mang điện có ý nghĩa quan trọng - Ảnh VGP/Minh Huệ

Việc vệ sinh thủ công này không chỉ tốn kém mà còn tăng nguy cơ mất an toàn cho người lao động khi phải làm việc trong môi trường điện siêu cao áp đồng thời, việc cắt điện đường dây truyền tải luôn là bài toán nan giải của những người làm công tác quản lý kỹ thuật lưới điện quốc gia vì tăng nguy cơ mất ổn định của hệ thống điện và thiếu nguồn cho phụ tải.

Trước thực trạng đó, anh Nguyễn Văn Xuân và anh Nguyễn Trí Dũng – Công ty Truyền tải điện 3 (PTC3) đã ngày đêm trăn trở tìm biện pháp làm thế nào để vệ sinh được cách điện nhiễm bẩn, giảm được phóng điện, tránh được sự cố, nhưng không để hệ thống bị gián đoạn.

Cuối cùng, anh Xuân và các các cộng sự của mình mạnh dạn đăng ký nghiên cứu đề tài “Vệ sinh cách điện lưới truyền tải đang mang điện bằng nước áp lực cao” nhằm mục đích giảm thiểu việc cắt điện, chủ động trong xử lý nhiễm bẩn cách điện. Chính sự chủ động sáng tạo trong lao động, đề tài khoa học này đã được ghi dấu ấn khi đoạt giải Nhì cuộc thi Sáng tạo khoa học công nghệ Việt Nam Vifotec năm 2011.

Theo anh Nguyễn Văn Xuân – Phó Giám đốc PTC3, trước khi thực hiện đề tài này, biện pháp duy nhất hiện nay để giải quyết việc nhiễm bẩn cách điện  là cắt điện đường dây, công nhân vệ sinh thủ công từng bát sứ một.

Ở các nước phát triển việc vệ sinh cách điện hầu như được thực hiện hotline (vệ sinh khi đường dây vẫn mang điện), bằng các phương tiện cơ giới hiện đại như máy bay trực thăng hoặc xe thang chuyên dụng; môi chất sử dụng thường là nước cách điện, được bắn rửa với áp lực cao.

Trong khi đó điều kiện kinh tế đất nước còn khó khăn, kinh phí của ngành Điện còn eo hẹp, việc đầu tư trang bị công nghệ, phương tiện, thiết bị vệ sinh cách điện hotline hiện đại của nước ngoài là bất khả thi trong giai đoạn hiện nay.

Vì vậy, nghiên cứu một giải pháp vệ sinh cách điện hotline lưới truyền tải, phù hợp với đặc thù quản lý vận hành và khả năng tài chính của ngành Điện là hướng suy nghĩ táo bạo và đầy sáng tạo của những cán bộ kỹ thuật PTC3.

Trong quá trình triển khai ứng dụng đề tài khoa học này, thường xuyên làm việc trong môi trường điện siêu cao áp nguy hiểm, vì vậy, vấn đề an toàn tuyệt đối cho người và thiết bị phải luôn đặt lên hàng đầu và đây chính là yếu tố quyết định khi áp dụng đề tài.

Việc vệ sinh sứ cách điện bằng giải pháp hotline trên lưới điện truyền tải quốc gia là công việc hoàn toàn mới, chưa từng được làm ở Việt Nam, nên chưa có qui trình qui phạm để tuân thủ, chưa có tài liệu kỹ thuật để tham chiếu.

Vì vậy, đòi hỏi PTC3 phải đầu tư nhiều công sức để nghiên cứu từ đầu, từ cơ sở lý thuyết đến thực nghiệm trong phòng thí nghiệm, từ thử nghiệm điều khiển từ xa đến thử nghiệm thực tế có người tiếp xúc tại hiện trường.

Sau hơn hai năm nghiên cứu và thực nghiệm thành công trong xưởng và thử nghiệm ở hiện trường lưới 220 kV, 500 kV đang mang điện, nhóm đề tài đã mạnh dạn đề xuất triển khai thực hiện vệ sinh cách điện lưới truyền tải đang mang điện bằng công nghệ bắn rửa nước áp lực cao tại các loại cột đỡ, néo của đường dây và các thiết bị, máy biến áp 220 – 500 kV.

Cụ thể ngày 21/4/2010, tại Trạm biến áp 220 kV Nha Trang, PTC3 đã thử nghiệm thành công vệ sinh cách điện đường dây 220 kV Tuy Hoà – Nha Trang đang mang điện. Ngày 3/5/2010, tại Trạm biến áp 500 kV Pleiku, đã thử nghiệm thành công vệ sinh hotline cấp điện áp 500 kV; ngày 18/6/2010, thử nghiệm thành công vệ sinh hotline thiết bị trong Trạm biến áp 220kV Nha Trang (bao gồm máy cắt, chống sét van, dao cách ly, biến điện áp, biến dòng điện và MBA 220/110 kV).

Đề tài này phù hợp với địa hình vùng núi, Tây Nguyên có thời tiết khắc nghiệt, mưa nhiều, độ ẩm cao cùng với bụi đất đỏ Bazan nên rêu và bụi bẩn bám chặt trên sứ cách điện của đường dây và trạm biến áp. Đây chính là nguy cơ tiềm ẩn gây mất an toàn cho hệ thống điện quốc gia.

Ngoài giải Nhì, đề tài còn được trao tặng Bằng khen Thủ tướng Chính phủ, Bằng Lao động sáng tạo, Kỷ niệm chương Tuổi trẻ sáng tạo.

Minh Huệ