TPHCM triển khai mô hình trường học mới

Giáo viên hướng dẫn học sinh học theo nhóm. Ảnh VGP/Thanh Thủy

TPHCM đã tiến hành triển khai thí điểm cách học theo mô hình trường học kiểu mới - VNEN - tại Trường Tiểu học Tân Thông, huyện Củ Chi, TPHCM, bắt đầu từ năm 2012-2013 cho khối lớp 2, 3.

Ưu điểm dễ thấy

 

Trong từng tiết học, sau khi kiểm tra bài cũ, giáo viên dựa vào sách đã soạn sẵn của chương trình ghi lên bảng đề mục “Chơi trò chơi thay chữ bằng số” trong phần hoạt động cơ bản và lớp sẽ chia thành các nhóm để thực hiện trò chơi và thảo luận. Sau đó, từng nhóm thảo luận và trình bày đáp án của nhóm mình. Cuối cùng cô giáo sẽ đánh giá kết quả của nhóm.

Ưu điểm của mô hình này là cả giáo viên và HS chỉ dùng chung 1 bộ sách; giáo viên không phải soạn giáo án. Các nội dung, bố cục của sách được trình bày dễ hiểu.
 
Thầy Nguyễn Tuấn Lê, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Tân Thông, cho biết: Vì hoạt động nhóm liên tục nên nhà trường bố trí HS ngồi học cố định theo nhóm từ 5-8 em đối diện nhau. Giáo viên hạn chế hướng dẫn chung cả lớp mà theo dõi và hướng dẫn theo từng nhóm.

Bên cạnh đó, việc đánh giá HS cũng sẽ chuyển từ trọng tâm đánh giá “tổng kết” sang đánh giá từng phần. Chuyển từ điểm số sang nhận xét bằng việc đo sự tiến bộ và nỗ lực của HS. Từ đó, giáo viên sẽ thiết kế phiếu tự đánh giá để thực hiện cuối buổi học nhằm lôi cuốn các em học tập.

Cô Nguyễn Thị Anh Phương, giáo viên lớp 3/2 chia sẻ, sách giáo khoa của mô hình học mới VNEN thiết kế rất chi tiết từng đề mục hoạt động. Chính vì vậy, các em HS nhìn vào sẽ hiểu ngay và tự chuẩn bị đồ dùng học tập liên quan. Hơn nữa, phương pháp học này giúp các em hình thành tính tự chủ học tập, độc lập trong tư duy và phát huy tính sáng tạo của từng em. Ngoài ra, còn tạo cho các em sự tự tin khi phải tự trình bày những đáp án của mình trước lớp học.

Tuy nhiên, theo cô Anh Phương, thực hiện chương trình, mô hình mới các giáo viên tuy không phải soạn giáo án nhưng thời gian chuẩn bị dụng cụ học tập nhiều hơn và đòi hỏi phải có tính sáng tạo trong thiết kế đồ dùng học tập.

Lớp học sinh động

Điểm khác biệt và nổi bật của mô hình này là mỗi lớp thành lập một Hội đồng tự quản, gồm 1 Chủ tịch, 2 Phó Chủ tịch và các ban (Ban học tập, Ban sức khỏe, Ban đối ngoại, Ban thể dục, Ban văn nghệ) do các em ứng cử hoặc bầu ra. Trước hoặc sau mỗi tiết học, Chủ tịch HĐTQ đứng lên thông báo, giới thiệu cô giáo và quy định tiết học để cả lớp biết. Đồng thời, em này có nhiệm vụ quan sát, nhắc nhở các bạn trong giờ học hoặc điều khiển lớp khi vắng giáo viên.

Trong lớp được trang trí và thiết kế 4 góc bộ môn gồm góc Tiếng Việt, Toán, Tự nhiên xã hội và Thư viện. Ngoài ra, để tạo cho các em quan tâm đến bạn bè, giúp đỡ nhau khi cần thiết, chia sẻ vui buồn và những điều hay trong sinh hoạt, các lớp còn bố trí thêm một số công cụ như điều em muốn nói, con đường đến trường, góc cộng đồng, hộp thư đoàn kết…

"Chủ tịch" kiểm tra việc học tập ở các nhóm. Ảnh VGP/Thanh Thủy

Cô Lê Nhựt Linh Thảo, giáo viên lớp 4/2, cho biết để có được góc thư viện, cô đã phát động phong trào “Mỗi bạn tặng một quyển sách để được đọc nhiều quyển sách”.

Sau khi các em mang sách đến, cô cùng các em phân loại sách, truyện rồi giao cho Trưởng Ban Thư viện phân công từng bạn trong Ban chịu trách nhiệm từng nhóm quyển và quản lý tốt trong quá trình cho bạn mượn sách. Đồng thời, Ban sẽ lập nội quy và thời gian đọc sách để mọi người tuân theo. Hằng tuần, giáo viên sẽ có kế hoạch tìm tài liệu và đồ dùng cần thiết phục vụ cho nội dung bài học.

Cần áp dụng linh hoạt

Theo khảo sát của Sở GDĐT TPHCM, sau thời gian triển khai mô hình mới, nhiều giáo viên cho rằng, bên cạnh những ưu điểm của mô hình mới thì cần chú ý đến việc sách giáo khoa được thiết kế đơn giản, dễ hiểu nên rất dễ làm giáo viên rập khuôn, thiếu sáng tạo, HS cũng vì thế sẽ máy móc theo từng bài học.

Ngoài ra, bà Võ Ngọc Thu, Trưởng phòng GDĐT Quận 5 cũng cho rằng cần có những cải tiến, áp dụng linh hoạt và phù hợp với đặc điểm các trường học của Việt Nam để tránh tình trạng rập khuôn, thiếu kinh nghiệm. Hơn nữa, việc đặt tên các ban và vị trí trong lớp như Chủ tịch, Phó Chủ tịch rồi các ban… có thể làm mất sự hồn nhiên của các em tạo nên tình trạng “người lớn hóa” trong môi trường tiểu học.

Về vấn đề này, ông Nguyễn Hoài Chương, Phó Giám đốc Sở GDĐT TPHCM, cho rằng do đây là lần đầu tiên thí điểm áp dụng nên ngành Giáo dục Thành phố sẽ vừa triển khai vừa rút kinh nghiệm.
 
Ngoài ra, dù học theo nhóm nhưng giáo viên sẽ chú trọng đến từng cá nhân HS, theo dõi, tìm tòi để phát triển được kỹ năng, năng khiếu và phẩm chất của từng đối tượng HS. Dù học ở môi trường nào, bằng phương pháp nào, nhà trường và giáo viên cũng cần vận dụng một cách thông minh, tùy theo điều kiện trường mình để áp dụng.

Ông Nguyễn Hoài Chương cũng cho hay, thời gian tới, Sở GDĐT sẽ triển khai áp dụng tinh thần mô hình này đến 24 quận-huyện với tinh thần tiết kiệm, linh hoạt. Năm học 2014-2015, sẽ nhân rộng mô hình này (dạy 2 buổi/ngày) đến các trường ở 5 huyện ngoại thành. Trường nào áp dụng phải đăng ký từ học kỳ 1, thông báo để phụ huynh nắm rõ. 

Thanh Thủy