Hợp tác để ngăn chặn lao động di cư trái phép

Mở rộng di cư hợp pháp để ngăn chặn lao động chui

Thực trạng này đòi hỏi những giải pháp quyết liệt để xử lý vấn đề lao động động di cư trái phép. Đặc biệt, theo các chuyên gia quốc tế, Việt Nam cần phải đẩy mạnh hợp tác quốc tế để ngăn ngừa tình trạng di cư trái phép.

Đa dạng hình thức lao động “chui”

Theo nghiên cứu của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội, lao động Việt Nam di cư trái phép ra nước ngoài theo 4 hình thức chủ yếu.

Lao động di cư với mong muốn có được cuộc sống, việc làm tốt hơn, hầu hết thuộc các hộ nghèo với trình độ lao động thấp. Họ dễ bị những đối tượng “cò mồi” lừa đảo, tham gia các đường dây đưa người sang làm việc trái phép tại một số nước không có chương trình hợp tác về lao động của Chính phủ, điển hình là một số nước châu Âu, Australia, Angola…

Bên cạnh đó, do đặc điểm địa lý Việt Nam có biên giới tiếp giáp với ba nước nên việc đi lại, làm việc theo mùa vụ qua các đường mòn tiểu mạch thường xuyên diễn ra và khó quản lý. Một hình thức khác là việc lợi dụng chính sách miễn thị thực giữa các nước ASEAN để đi du lịch, sau đó ở lại kiếm việc làm hoặc tìm cách đi các nước thứ ba cũng thường xuyên xảy ra.

Hình thức cuối cùng là do Việt Nam có bờ biển dài, việc quản lý tàu thuyền của ngư dân gặp khó khăn, một số đối tượng ở trong và ngoài nước đã tổ chức đưa người di cư trái phép đến Australia bằng đường biển qua Indonesia. Việc đi làm việc ở nước ngoài chủ yếu do các đường dây tổ chức có sự móc nối ở trong và ngoài nước để thu lời bất chính. Việt Nam đã phối hợp với phía Australia kịp thời ngăn chặn, xử lý nghiêm minh các đối tượng tổ chức đưa người ra đi trái phép theo pháp luật.

Quản lý thông qua hợp tác quốc tế

Theo Phó Cục trưởng Cục Quản lý lao động ngoài nước, Bộ LĐTBXH, Đào Công Hải, giải pháp hữu hiệu là tích cực hợp tác với các nước để giải quyết các vấn đề lao động cư trú trái phép theo các thỏa thuận song phương.

Hiện tại, Việt Nam đã ký thỏa thuận song phương với 17 nước về nhận trở lại công dân.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng tăng cường mở rộng di cư hợp pháp, công khai, minh bạch, tuyên truyền rộng rãi các thủ tục, chính sách về di cư của các nước, đặc biệt là tiêu chuẩn cấp visa và tiêu chuẩn nhập cư; tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát biên giới cửa khẩu, kết hợp xét duyệt, cấp thị thực, bảo đảm tính chính thực của thị thực; tăng cường hợp tác đào tạo để nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác kiểm soát, cán bộ làm công tác đấu tranh phòng, chống đưa người di cư trái phép về kỹ năng phân tích thông tin, kỹ năng phát hiện hộ chiếu giấy tờ giả.

Đặc biệt, công tác điều tra, xử lý kiên quyết, mạnh mẽ tổ chức đưa người di cư trái phép sẽ được đẩy mạnh. Đồng thời, xây dựng cơ chế trao đổi thông tin giữa các quốc gia có chung đường biên giới hoặc nằm trên các tuyến đường mà người di cư được đưa đi bất hợp pháp, tăng cường kiểm soát việc sản xuất, cấp phát, sử dụng giấy tờ đi lại hoặc giấy tờ tùy thân.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đang tăng cường trao đổi thông tin xuất nhập cảnh với các nước để chống đưa người di cư trái phép, buôn bán người, tập trung trao đổi thông tin cảnh báo về phương thức, thủ đoạn của các đối tượng sử dụng hộ chiếu, giấy tờ giả, các trường hợp mạo danh, các đối tượng tổ chức đưa người di cư trái phép.

“Hiện tại, Việt Nam đã ký thỏa thuận hợp tác trao đổi thông tin xuất nhập cảnh với Australia, Anh, Nga. Việc này đã góp phần ngăn chặn có hiệu quả dòng người di cư bất hợp pháp,” ông Đào Công Hải cho biết.

Ông Đào Công Hải cũng nhấn mạnh hiện Việt Nam đang hoàn thiện các văn bản pháp luật về lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng như hướng dẫn về ký quỹ, xử phạt hành chính đối với các hành vi vi phạm, thắt chặt quản lý đối với các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ xuất khẩu lao động... Đây sẽ là những cơ sở luật pháp để cải thiện tình trạng di cư lao động trái phép trong thời gian tới tại Việt Nam.

Thu Cúc