TPHCM: Siết hoạt động chuyển nhượng vốn, tài sản

Ảnh: VGP/Thanh Thủy

Nhiều “khe hở”

Theo bà Nguyễn Thị Hồng, Phó Chủ tịch UBND TPHCM, hiện nay công tác quản lý việc nộp thuế từ hoạt động chuyển nhượng vốn góp tại các DN mới chỉ dừng lại ở việc ghi nhận theo kê khai. Chủ yếu được thực hiện là do DN tự khai hoặc đối tượng cần cơ quan thuế xác nhận để hoàn thành các thủ tục pháp lý.

Cụ thể như trường hợp Công ty Intel Asia Holdin Limited chuyển nhượng vốn cho công ty trong cùng tập đoàn Intel (100 triệu USD) khai với cơ quan thuế thì giá chuyển nhượng bằng giá vốn nên không phát sinh thu nhập, từ đó không phải nộp thuế.

Hay hợp đồng giá trị cao nhưng thu nhập phát sinh thấp của Công ty CP Hàng tiêu dùng Masan chuyển nhượng vốn cho Công ty Vietnam Growth Capital Pte.Ltd (Singapore) với giá chuyển nhượng theo hợp đồng là 1.061.861 triệu đồng, so với giá vốn là 1.061.615 triệu đồng. Thu nhập phát sinh chỉ có 246 triệu đồng (chỉ bằng 0,023% giá bán).

Ngoài ra, tình trạng chuyển nhượng vốn, tài sản diễn ra lòng vòng bằng cách thành lập nhiều công ty, nhiều chi nhánh, thay đổi nhiều địa điểm kinh doanh cũng khiến cơ quan thuế khó quản lý. Điển hình như Công ty cổ phần Y khoa Hoàn Mỹ với 7 lần thay đổi Giấy chứng đăng ký doanh nghiệp, thay đổi vốn điều lệ từ 118 tỷ đồng lên 155 tỷ đồng. Đã chuyển nhượng vốn cho cá nhân nước ngoài nhưng không kê khai, chỉ thay đổi tên người đại diện pháp luật, qua đó làm thất thoát hàng chục tỷ đồng tiền thuế.

Cá biệt, việc điều chỉnh tăng vốn điều lệ để chuyển nhượng với giá cao, như Công ty PT Global Investment thuộc Chi cục Thuế Quận 6 (TPHCM) quản lý, đã tăng vốn từ 1 tỷ đồng lên 100 tỷ đồng, sau đó thành viên góp vốn 48% bán cho cá nhân nước ngoài với giá bán là 48 tỷ đồng, không phát sinh thuế phải nộp...

Quản chặt từ khâu hóa đơn

Bà Nguyễn Thị Hồng cho biết, mặc dù sau 1/7/2013, chính sách thuế đã quy định chặt chẽ hơn, biện pháp chế tài rõ ràng hơn đối với các hoạt động chuyển nhượng vốn, tài sản, song vẫn còn nhiều bất cập cần phải khắc phục.

Vì vậy, UBND TPHCM đã có kiến nghị Bộ Tài chính một số nội dung liên quan đến chính sách để tăng cường công tác quản lý và kiểm tra việc kê khai thuế đối với hoạt động chuyển nhượng vốn, nhượng quyền thương mại tại địa bàn TPHCM. Theo đó, quản lý chặt khâu hóa đơn và chứng từ thanh toán là khâu quan trọng nhất.

Cụ thể, quy định DN có hoạt động chuyển nhượng vốn cho tổ chức, cá nhân khác thì bắt buộc phải lập hoá đơn GTGT để kê khai nộp thuế GTGT (thuộc đối tượng không chịu thuế GTGT) và nộp thuế thu nhập DN theo quy định. Ngược lại, DN nhận chuyển nhượng vốn của các DN khác nếu không có hoá đơn hợp pháp thì không được tính vào chi phí (giá vốn nhận chuyển nhượng) được trừ khi tính thuế thu nhập DN.

Đồng thời, quy định phần giá trị vốn chuyển nhượng theo hợp đồng phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt. Trường hợp việc chuyển nhượng vốn không có chứng từ thanh toán, không dùng tiền mặt thì cơ quan thuế có quyền ấn định giá chuyển nhượng và giá vốn chuyển nhượng. Việc ấn định giá chuyển nhượng và gia vốn chuyển nhượng được thực hiện theo quy định của pháp luật quản lý thuế.

Bên cạnh đó, các DN nơi có phần vốn chuyển nhượng chỉ làm thủ tục thay đổi danh sách thành viên góp vốn thì phải có hoá đơn chuyển nhượng vốn đối với DN chuyển nhượng vốn, tờ khai kê khai nộp thuế TNCN và chứng từ khấu trừ thuế TNCN (nếu có) đối với cá nhân chuyển nhượng vốn.

Trường hợp chuyển nhượng vốn mà không có hóa đơn (đối với tổ chức), chứng từ chứng minh cá nhân chuyển nhượng vốn đã hoàn thành nghĩa vụ thuế (đối với cá nhân) theo quy định nêu trên thì DN nơi cá nhân chuyển nhượng vốn có trách nhiệm khai thuế, nộp thuế thay cho tổ chức, cá nhân chuyển nhượng vốn.

Thanh Thủy