Về đề xuất tịch thu phương tiện

CSGT kiểm tra nồng độ cồn của người tham gia giao thông.

Theo kết quả khảo sát của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong số 18.500 nạn nhân tai nạn giao thông thì có tới 67% lái xe ôtô gây TNGT có nồng độ cồn vượt ngưỡng cho phép; 36% tai nạn xe máy cũng do nồng độ cồn quá mức cho phép.

Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia Khuất Việt Hùng cho hay, trong 2 vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng mới xảy ra ở Hưng Yên làm 5 người chết, ở Cao Bằng làm 3 người chết đều có vi phạm về nồng độ cồn. 9 ngày Tết Ất Mùi 2015 có tới 317 người chết vì tai nạn giao thông, tăng hơn năm trước 35 người, mức độ nghiêm trọng cao hơn, mà nguyên nhân chủ yếu do sử dụng rượu, bia…

“Báo cáo sơ bộ từ lực lượng CSGT, có 3 hành vi vi phạm chính trong các vụ tai nạn giao thông chủ yếu là do đi xe máy không đội mũ bảo hiểm, phóng nhanh và đi sai phần đường. Tuy nhiên, theo nghiên cứu, một trong những nguyên nhân khiến người ta cảm thấy mình có thể đi nhanh hơn, “phê”, “lụa” hơn khi ở trạng thái bị kích thích thần kinh và nguyên nhân chủ yếu là do sử dụng bia, rượu,” ông Hùng nhận xét.

Cần thông điệp đủ sức nặng

Giải thích lý do Ủy ban ATGT Quốc gia đề xuất chế tài tăng nặng xử phạt, trong đó có hành vi vi phạm nồng độ cồn khi tham gia điều khiển phương tiện cơ giới đường bộ, ông Khuất Việt Hùng cho rằng: “Chúng ta hay ví người say như kẻ cầm dao vào chợ vung dao múa. Tại sao phạt nặng thế? Đề xuất chế tài để hướng tới mục tiêu bảo vệ sức khỏe, tính mạng của người dân, cần có thông điệp đủ sức nặng, đủ sức cảnh báo thường xuyên với người điểu khiển phương tiện: “Đã uống bia, rượu thì không lái xe”.

Đồng tình quan điểm này, ông Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) khẳng định Bộ Y tế ủng hộ hoàn toàn đề xuất của Ủy ban ATGT Quốc gia để giảm được tai nạn giao thông gây tổn hại đến sức khỏe, tính mạng và các tổn hại khác với xã hội.

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương cũng đánh giá, tình trạng vi phạm pháp luật về giao thông hiện nay là rất phổ biến, tràn lan, ngang nhiên, có cả hiện tượng coi thường và chống đối lực lượng chức năng.

“Trước tình trạng như vậy, không có lý do gì chúng ta làm ngơ, do đó đòi hỏi phải có biện pháp, chế tài mạnh hơn nữa. Tôi hoàn toàn ủng hộ đề xuất của Ủy ban ATGT Quốc gia cần có giải pháp mạnh để ngăn chặn tình trạng này vì các giải pháp nhẹ không còn phù hợp nữa”, ông Cương khẳng định.

Tịch thu hay không tịch thu phương tiện-vẫn cần làm rõ

Đồng tình với đề xuất tịch thu phương tiện của Ủy ban ATGT Quốc gia, nhưng luật sư Trần Vũ Hải cho rằng, cần phải nghiên cứu thêm Bộ luật Dân sự, Bộ luật Hình sự.

Điều 254 Bộ luật Dân sự quy định khi tài sản của chủ sở hữu do phạm tội, vi phạm hành chính mà bị tịch thu, sung công quỹ Nhà nước thì quyền sở hữu đối với tài sản đó chấm dứt kể từ thời điểm bản án, quyết định của tòa án, quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền khác có hiệu lực pháp luật. Theo luật sư Hải, câu “của chủ sở hữu do phạm tội, vi phạm hành chính” chưa rõ nghĩa, có thể hiểu theo hai nghĩa, một là do chủ sở hữu vi phạm và bị phạt; hai là chủ sở hữu phạm tội nào đó, bị phạt.

Luật sư Hải phân tích: "Luật Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ lại không nói rõ tịch thu phương tiện của người vi phạm hay của người khác mượn. Do đó, tôi cho rằng Ủy ban ATGT Quốc gia cần phải cân nhắc về vấn đề tịch thu phương tiện. Ngoài tịch thu phương tiện ra, ta có thể phạt thật nặng".

Bàn về đề xuất tịch thu phương tiện, theo ông Nguyễn Sỹ Cương, tịch thu phương tiện trong trường hợp vi phạm nghiêm trọng, do cố ý, nếu trong luật không ghi rõ thì cần phải làm rõ hơn trong Nghị định, hướng dẫn.

“Về việc xe đi mượn và xe chính chủ, Điều 126 của Nghị định 171 đã nêu rõ: Phương tiện trả về cho chủ sở hữu, người mượn xe nộp khoản tiền bằng giá trị chiếc xe. Nếu chủ sở hữu giao xe cho 1 người không được phép thì phương tiện vẫn bị tịch thu. Quy định đã khá đầy đủ, nhưng vấn đề sở hữu liên quan đến nhiều bộ luật, còn thiếu điều gì thì chúng ta cùng bàn và sửa đổi, bổ sung để tạo sự thống nhất trong hệ thống pháp luật. Tuy nhiên, tôi cũng đề xuất nếu người dân tái phạm thì mới tịch thu,” ông Cương kiến nghị.

Đối với xe "biển xanh", Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia cũng khẳng định Điều 126 Luật Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ quy định rõ, bất cứ người nào vi phạm đều bị xử phạt. Vì vậy, không có một cơ quan công quyền nào cho phép cán bộ của mình vi phạm mà lại không bị xử lý. Nếu như cán bộ vi phạm thì đều bị xử lý theo quy định.

Bà Trần Thị Trang, Phó Vụ trưởng Vụ pháp chế, Bộ Y tế cho biết, nếu theo đề xuất, người lái xe có nồng độ cồn trên 80 miligam/100mililít máu thì theo công thức quy đổi, một người trưởng thành tham gia giao thông, chỉ cần uống 14,36 ml rượu trắng (39 độ) sẽ bị tịch thu phương tiện. Ngoài ra, chỉ cần uống trên 41,5 ml rượu vang 13,5 độ, uống 74,67 ml bia (tương ứng với 1/4 chai bia 330ml) 7,5 độ sẽ bị phạt theo đề xuất. Tuy nhiên, do đặc điểm sinh học của mỗi người khác nhau, thời gian chuyển hóa và phân giải trong cơ thể khác nhau nên vẫn có sai số nhỏ nhất định.