Cảnh giác và đề phòng virus Mers-Cov

PGS.TS.Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế - Ảnh: VGP/Thúy Hà

Virus Mers-Cov được ghi nhận ở khu vực Trung Đông từ năm 2012. Đến nay, bệnh đã xuất hiện ở 26 quốc gia trên thế giới (trong đó có một số nước châu Âu, châu Mỹ), với 1.154 trường hợp nhiễm và 434 trường hợp tử vong.

Đặc biệt, kể từ khi xuất hiện ca mắc đầu tiên vào ngày 20/5 tới nay, Hàn Quốc đã ghi nhận 18 trường hợp mắc. Hôm 29/5, Trung Quốc cũng đã ghi nhận ca mắc bệnh đầu tiên.

Loại virus lây truyền từ người sang người này được các chuyên gia đánh giá nguy hiểm không kém virus gây hội chứng viêm đường hô hấp (SARS) bùng phát năm 2003, làm hơn 800 người tử vong.

Để người dân biết cách chủ động phòng chống nhằm ngăn chặn virus này lây lan vào Việt Nam, phóng viên Báo Điện tử Chính phủ đã có cuộc trao đổi với PGS.TS.Trần Đắc Phu, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế.

Tính đến thời điểm này, trên thế giới đã có hơn 430 trường hợp tử vong do nhiễm virus Mers-Cov. Tốc độ lây lan của virus này hiện nay như thế nào, thưa ông?

Ông Trần Đắc Phu: Tuy không lây lan nhanh như virus SARS, nhưng bệnh do virus Mers-Cov gây ra nguy hiểm không kém. Phần lớn các bệnh nhân bị nhiễm virus này bị bệnh viêm đường hô hấp cấp tính nặng, khoảng 50% trong số đó có biến chứng nặng và tử vong. Tuy nhiên, vẫn có gần 30% ca bệnh không có triệu chứng hoặc triệu chứng nhẹ nên rất khó chẩn đoán để cách ly sớm; trong khi bệnh nhân suy hô hấp nặng lại diễn tiến rất nhanh, gây suy đa phủ tạng, dẫn đến tử vong.

Đặc biệt, virus này lây truyền từ người sang người và có thể lây lan sang nhiều quốc gia.

Tại Việt Nam, mặc dù chưa ghi nhận ca mắc bệnh nào, nhưng nguy cơ lây lan vào nước ta là rất cao.

 Mới đây, Trung Quốc đã ghi nhận ca mắc bệnh đầu tiên. Vậy, mức độ lây nhiễm vào Việt Nam như thế nào và Bộ Y tế có những biện pháp gì để ngăn chặn dịch bệnh này?

Ông Trần Đắc Phu: Mức độ lây nhiễm từ Trung Quốc sang Việt Nam không lớn vì Trung Quốc có 1 trường hợp, đó là trường hợp đi từ Hàn Quốc sang và bệnh nhân đã được cách ly, điều trị. Hiện, chúng ta đang lo ngại những bệnh nhân đến và đi từ khu vực Trung Đông.

Tuy nhiên, không phải từ khi Hàn Quốc và Trung Quốc xuất hiện các bệnh nhân nhiễm virus Mers-Cov Bộ Y tế mới triển khai các biện pháp phòng chống. Kể từ ca bệnh đầu tiên xuất hiện từ năm 2012 tại các nước Ả rập, Bộ Y tế đã có nhiều biện pháp triển khai để ngăn chặn dịch bệnh.

Hiện, chúng ta đã có các kịch bản tương ứng với các biện pháp phòng chống dịch như: Khi có 1 ca bệnh vào nước ta nhưng ở dạng ca bệnh xâm nhập thì như thế nào; khi dịch lây lan trong cộng đồng, phạm vi nhỏ thì thế nào; nếu lây lan trong phạm vi lớn, bùng phát trong cộng đồng như thế nào.

Tại thời điểm hiện nay, khi chưa có ca bệnh, chúng ta vẫn đang tăng cường giám sát, kiểm tra tại các cửa khẩu. Đặc biệt, chúng ta vẫn đang áp dụng tờ khai y tế 2 loại bệnh là Ebola và Mers-CoV tại các cửa khẩu đối với tất cả hành khách đi và đến từ 9 nước Trung Đông.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng đang đẩy mạnh truyền thông để người dân hiểu và triển khai các biện pháp dự phòng bệnh, như rửa tay với xà phòng, hạn chế đi lại tới các quốc gia có dịch bệnh…

Bộ cũng đã triển khai tất cả các hoạt động đáp ứng khẩn cấp như dự trữ trang thiết bị, phổ biến phác đồ điều trị, phổ biến hướng dẫn giám sát bệnh…

Với đầy đủ các biện pháp trên, tôi cho rằng, chúng ta đã sẵn sàng ứng phó khi có ca bệnh tại Việt Nam.

 Chỉ trong một khoảng thời gian ngắn, Hàn Quốc đã ghi nhận 18 ca nhiễm Mers-Cov. Vậy, chúng ta có cần phải áp dụng ngay tờ khai y tế với các hành khách đến và đi từ quốc gia này không, thưa ông?

Ông Trần Đắc Phu: Các ca bệnh hiện nay ở Hàn Quốc đều đã được kiểm soát. Tuy nhiên, ngay trong ngày 2/6, Ban Chỉ đạo phòng chống dịch bệnh quốc gia sẽ họp khẩn về vấn đề này và sẽ xem xét, đánh giá các nguy cơ để tiến tới quyết định áp dụng tờ khai y tế đối với khách quốc tế đến từ Hàn Quốc hay không.

Nếu nguy cơ cao thì sẽ phải áp dụng tờ khai y tế, nếu không thì chúng ta vẫn tiếp tục tăng cường tuyên truyền để người dân chủ động phòng chống.

Những đối tượng nào dễ nhiễm virus Mers-Cov, thưa ông?

Ông Trần Đắc Phu: Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), nhóm nguy cơ cao mắc virus Mers-CoV là những người mắc bệnh tiểu đường, suy thận, bệnh phổi mãn tính, những người bị bệnh miễn dịch.

Do vậy, những đối tượng này nên tránh tiếp xúc với động vật, đặc biệt là lạc đà nhất là khi tới các trang trại, chợ, chuồng trại những nơi virus có khả năng lưu hành. Các biện pháp vệ sinh chung như rửa tay bằng xà phòng trước và sau khi sờ vào động vật và tránh tiếp xúc với động vật ốm.

Các biện pháp dự phòng lây nhiễm virus MERS - CoV cho cộng đồng như thế nào, thưa ông?

Ông Trần Đắc Phu: Đây là bệnh lây qua đường hô hấp. Vì vậy, việc giữ vệ sinh cá nhân là cực kỳ quan trọng như: Rửa tay bằng xà phòng và dung dịch sát khuẩn, che mũi và miệng khi ho và hắt hơi, tránh tiếp xúc với mắt, mũi, miệng khi tay chưa được rửa sạch.

Bộ Y tế cũng khuyến cáo người dân hạn chế đi đến các quốc gia đang có dịch bệnh khi không cần thiết. Nếu đi về từ khu vực vùng Trung Đông mà có biểu hiện ho, sốt, khó thở cần đến ngay các cơ sở y tế để khám, xét nghiệm và điều trị.

Hiện Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ đang phối hợp với các đối tác để nghiên cứu và sản xuất vaccine phòng bệnh này. Bệnh cũng chưa có thuốc điều trị đặc thù, chủ yếu là điều trị triệu chứng.

Thúy Hà (thực hiện)