Lạm phát song hành với phục hồi ở châu Á

Theo nhiều đánh giá, khi nền kinh tế châu Á tăng trưởng trở lại, sức ép về giá cả cũng tăng theo - điều mà một số người cho rằng có thể phá hoại thành quả của các biện pháp kích thích kinh tế của trong thời gian trung hạn và, nếu bị xử lý kém, sẽ gây ra những rắc rối mới về kinh tế. Lương thực và năng lượng là 2 thành tố lớn trong chỉ số giá tiêu dùng ở châu Á và là 2 lĩnh vực mà sức ép mới về giá cả sẽ được cảm nhận rõ nhất.

Giá dầu sẽ tăng cao hơn do sự phục hồi kinh tế của các nước nhập khẩu dầu ở châu Á làm tăng mạnh nhu cầu trên toàn cầu. Những nơi mà các nhà kinh tế đánh giá là dễ bị tổn thương nhất trước sự leo thang giá lương thực và năng lượng là Việt Nam, Ấn Độ và Sri Lanka, sau đó đến Philippines, Hongkong và Hàn Quốc.

Điều mà một số nhà kinh tế lo ngại là không giống năm 2008, giá hàng hóa và lạm phát cơ bản đang đẩy giá cả leo thang. Báo cáo của Ngân hàng HSBC cho biết lạm phát cơ bản không còn ở mức "khả quan" như trước đây, đồng thời chỉ ra "những thay đổi về cơ cấu" lạm phát tại khu vực bị tác động bởi tình trạng thiếu lao động và các chính sách tiền lương linh hoạt.

Mặc dù các chính sách tiền lương linh hoạt ở châu Á đã giúp nhiều nước tránh được tình trạng giãn thợ ồ ạt giống như ở một số nước phương Tây tại thời kỳ cao trào của cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu, song các chính sách này, cùng với sự phục hồi, đang làm tăng mức lương và gây thêm sức ép đối với giá cả cơ bản.

Giá bất động sản đã được đẩy lên tới mức "bong bóng" tại một số thị trường ở châu Á - đặc biệt là ở Trung Quốc, Hongkong và Singapore - song nhiều nhà kinh tế cho rằng các chính phủ và ngân hàng trung ương đã nhận thức rõ nguy cơ lạm phát của việc duy trì chính sách tiền tệ lỏng lẻo quá mức, vốn được thực hiện để chống chọi với cuộc khủng hoảng toàn cầu, và hầu hết các chính sách này sẽ bắt đầu được siết chặt vào nửa cuối năm nay, khi sự phục hồi trở nên vững chắc.

Trong báo cáo quý I/2010 về các nền kinh tế châu Á, Ngân hàng DBS của Singapore cho biết: "Siết chặt tiền tệ sẽ là động thái then chốt của năm 2010", có thể bắt đầu vào giữa năm nay. Trong khi nhấn mạnh rằng các ngân hàng trung ương có thể do dự trong việc điều chỉnh các chính sách tiền tệ vì những lý do chính trị, HSBC cho rằng tốt nhất giới phụ trách tiền tệ phải hành động càng sớm càng tốt. Ngân hàng này cảnh báo bất kỳ sự trì hoãn tăng lãi suất nào "cũng sẽ... gây ra sự biến động đáng kể đối với các thị trường tài chính".

Trong khi đó, IMF không ủng hộ việc châu Á sớm kết thúc các biện pháp kích thích tài chính, đồng thời cảnh báo rằng mặc dù các nền kinh tế đã phục hồi, song họ chưa đủ mạnh để đứng vững một mình.

Một báo cáo IMF viết: "Do sự phục hồi vẫn rất mong manh, nên các chính sách tài chính cần phải duy trì sự ủng hộ đối với hoạt động kinh tế trong thời gian gần. Gói kích thích tài chính dự kiến cho năm 2010 nên được thực hiện hoàn chỉnh". Đồng thời, "các nước vốn đang phục hồi tương đối mạnh mẽ sẽ phải siết chặt các điều kiện tiền tệ sớm và nhanh hơn các nước khác".

Việc các ngân hàng trung ương châu Á hành động đúng lúc và hiệu quả sẽ quyết định việc các nền kinh tế đang phục hồi ở châu Á có duy trì được tăng trưởng hay không, hay lại tạo ra các điều kiện kinh tế vĩ mô cho một cuộc khủng hoảng sắp tới trong khu vực. 

                                                                                                                                     Linh Đức