Có thể lỡ các dự án lớn vì thiếu quy hoạch

Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Hội nghị do Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng- Chủ tịch Hội đồng Quy hoạch quốc gia- chủ trì. Tham dự có Bộ trưởng các Bộ KH&ĐT, TN&MT, lãnh đạo Ban Kinh tế Trung ương, Uỷ ban Pháp luật, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, các bộ, ngành Trung ương. Lãnh đạo UBND các địa phương tham dự tại các điểm cầu trực tuyến, trong đó có hơn 30 Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố.

Theo Báo cáo của Bộ KH&ĐT, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 05/02/2018 về triển khai thi hành Luật Quy hoạch và giao nhiệm vụ cho các bộ, ngành, địa phương. Sau hơn một năm triển khai, các bộ, ngành, địa phương đã đạt một số kết quả bước đầu quan trọng.

Trong đó, các bộ, ngành, địa phương đã tập trung hoàn thiện thể chế quy hoạch, bảo đảm đồng bộ với Luật Quy hoạch và việc phổ biến, tập huấn Luật Quy hoạch; triển khai lập quy hoạch thời kỳ 2021-2030 theo quy định của Luật Quy hoạch; thực hiện chuyển tiếp quy hoạch theo quy định của Luật Quy hoạch.

Bên cạnh đó, phát biểu tại Hội nghị, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương cũng đã nêu rõ những vấn đề còn vướng mắc trong quá trình triển khai Luật Quy hoạch.

Có thể lỡ các dự án lớn vì thiếu quy hoạch

Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh theo luật mới, việc lập, điều chỉnh quy hoạch xây dựng vùng, tỉnh, quy hoạch chuyên ngành hạ tầng kỹ thuật cấp tỉnh đã được bãi bỏ và sẽ được thực hiện khi quy hoạch tỉnh được phê duyệt.

Vì thế, khi gặp các yếu tố mới phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện các quy hoạch trên không thể tổ chức điều chỉnh.

“Việc này gây tác động tiêu cực, làm giảm thu hút đầu tư, chậm triển khai thực hiện các dự án đầu tư, ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế xã hội ở các địa phương”, ông Sinh nói.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cũng cho rằng vướng mắc lớn nhất hiện nay là không có quy định chuyển tiếp, không cho phép điều chỉnh quy hoạch. Bên cạnh đó, trình tự điều chỉnh theo Luật Quy hoạch rất phức tạp, gần như làm quy hoạch mới.

Chia sẻ thực tế ở Bộ Công Thương, ông An cho hay Bộ có 3 lĩnh vực vướng mắc lớn nhất là điện, khoáng sản và năng lượng.

“Đối với lĩnh vực điện đã có quy hoạch điện quốc gia, tỉnh, thành nhưng hiện có 369 dự án điện…, trong đó có nhiều dự án rất cấp bách nhưng đều đang “tắc”, không thể triển khai được”, ông An nói.

Với vướng mắc về năng lượng, ông An nhắc tới lĩnh vực xăng dầu và cho biết sắp tới có các dự án hóa dầu rất lớn nhưng chúng ta lại chưa có quy hoạch và cũng không thể sớm bổ sung. “Nếu để lỡ các dự án lớn hàng tỷ đô la thì rất đáng tiếc”, ông An nói.

Theo ông An, đến tháng 11/2021 mới có  Quy hoạch tổng thể quốc gia, trong thời điểm “trống” từ nay đến đó, các quy hoạch bên dưới đều “tắc” vì quy định quy hoạch cấp trên phải làm trước.

“Khoảng trống” quy hoạch

Về phía các địa phương, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan nêu vướng mắc khi hiện nay đã bãi bỏ quy hoạch ngành, lĩnh vực trong khi chưa có quy hoạch mới đã làm ảnh hướng lớn đến đầu tư, huy động nguồn lực của TP. Ông kiến nghị Trung ương cho phép Thành phố trong khi chưa có quy hoạch mới thì tiếp tục thực hiện các nội dung trong các quy hoạch được duyệt, khi nào có quy hoạch mới thì bãi bỏ cái cũ.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Văn Thắng băn khoăn khi lộ trình dự kiến phê duyệt Quy hoạch tổng thể quốc gia vào năm 2021. Theo ông, trong khoảng 2 năm từ nay đến đó sẽ tạo ra khoảng trống rất lớn với các bộ, ngành, địa phương.

“Hiện Chính phủ đang cho phép các địa phương triển khai lập quy hoạch tỉnh song song với lập quy hoạch vùng, quy hoạch quốc gia, nhưng làm song song mà bảo đảm phù hợp thì sẽ rất khó, vì chắc chắn sẽ có điểm vênh, gây tốn kém về thời gian, kinh phí”, ông Thắng chia sẻ.

Đặt vấn đề có thể có nhiều địa phương sẽ triển khai hoàn thành quy hoạch tỉnh trước quy hoạch quốc gia, ông Thắng hỏi liệu Chính phủ có cơ chế nào để cho phép các địa phương được áp dụng trước khi Quốc hội phê chuẩn quy hoạch tổng thể không.

Về việc điều chỉnh các quy hoạch được tích hợp trong quy hoạch tỉnh, ông Thắng nêu thực tế chưa được quy định cụ thể. Đồng nghĩa với việc trước khi quy hoạch tỉnh được phê duyệt thì tất cả quy hoạch dự kiến được tích hợp sẽ phải giữ nguyên, không được điều chỉnh, ngay cả khi có những nội dung cần sửa đổi cho phù hợp với phát triển của tỉnh. Vì vậy các địa phương đều gặp khó, nhất là việc bổ sung các dự án cấp bách.

Dẫn chứng tại Quảng Ninh, ông cho biết năm 2018, Thủ tướng đã cho phép Quảng Ninh được bổ sung vào quy hoạch việc thành lập khu kinh tế Quảng Yên, bổ sung một số khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh. Nhưng khi đang triển khai thì Luật Quy hoạch mới có hiệu lực nên bị vướng chưa thể triển khai tiếp. “Việc này ảnh hưởng rất lớn đến các nhà đầu tư, đặc biệt ở khu kinh tế Quảng Yên, khi triển khai xây dựng hạ tầng khu công nghiệp, các nhà đầu tư cũng đang tìm cách kéo dài thời gian để chờ ứng xử của chính quyền”, Chủ tịch Quảng Ninh chia sẻ.

Về đơn vị tư vấn lập quy hoạch tỉnh, lãnh đạo các địa phương cho biết hiện đang vướng trong quá trình lựa chọn vì thực tế không có nhiều đơn vị tư vấn để triển khai các quy hoạch này. Còn nếu chọn tư vấn nước ngoài cũng không dễ vì họ rất khó tiếp cận với các quy hoạch của Việt Nam. Hơn nữa, chi phí rất cao. 

Lãnh đạo UBND nhiều địa phương cũng kiến nghị Quốc hội, Chính phủ cho phép kéo dài các quy hoạch chuyên ngành cho đến khi quy hoạch vùng, tỉnh được phê duyệt thì cũng cho phép được điều chỉnh, bổ sung theo yêu cầu thực tiễn của địa phương, giúp địa phương có điều kiện phát triển kinh tế, xã hội.

Xuân Tuyến - Đoàn Bắc