Việt Nam - đối tác quan trọng hàng đầu của Kazakhstan ở Đông Nam Á

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch Hạ viện Kazakhstan Nurlan Nigmatulin

Thay mặt Quốc hội Việt Nam, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhiệt liệt hoan nghênh và vui mừng chào đón ngài Nurlan Nigmatulin thăm chính thức Việt Nam. Chúc mừng Kazakhstan vừa tổ chức thành công Hội nghị Chủ tịch Quốc hội các nước Á Âu (MSEAP) lần thứ 4, Chủ tịch Quốc hội khẳng định, chuyến thăm chính thức Việt Nam của Chủ tịch Hạ viện Nurlan Nigmatulin và Đoàn đại biểu cấp cao Hạ viện Kazakhstan là mốc quan trọng trong quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam - Kazakhstan.

Chủ tịch Hạ viện Kazakhstan cảm ơn Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Quốc hội Việt Nam đã mời sang thăm chính thức Việt Nam và dành cho đoàn sự đón tiếp trọng thị, chu đáo. Bày tỏ ấn tượng về những thành quả kinh tế - xã hội mà Việt Nam đã đạt được trong công cuộc đổi mới, Chủ tịch Hạ viện Nurlan Nigmatulin nhấn mạnh, Kazakhstan coi Việt Nam là đối tác quan trọng hàng đầu tại khu vực Đông Nam Á, điều đó được thể hiện xuyên suốt trong những nhiệm kỳ Tổng thống Kazakhstan gần đây. Chủ tịch Hạ viện Kazakhstan đánh giá, quan hệ hai nước đang phát triển tốt đẹp, trong đó hợp tác giữa Quốc hội hai nước phát triển rất tích cực. Lãnh đạo Quốc hội thường xuyên thăm, có những cuộc gặp gỡ, tiếp xúc song phương bên lề các diễn đàn nghị viện khu vực và thế giới.

Chủ tịch Hạ viện Nurlan Nigmatulin nêu rõ, Liên minh kinh tế Á - Âu, trong đó Kazakhstan là thành viên đã ký kết Hiệp định thương mại tự do với Việt Nam vào năm 2016. Đây là một là sự kiện quan trọng. Những điều khoản trong Hiệp định này đang được các bên triển khai rất tích cực. Khẳng định Việt Nam là người bạn lớn, là đối tác bền vững của Kazakhstan nên những nội dung liên quan đến Việt Nam đều được Quốc hội Kazakhstan ưu tiên hàng đầu trong thảo luận.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân cho rằng, trong 27 năm qua, kể từ khi hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao, quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt giữa hai nước đã có nhiều bước phát triển mới. Chủ tịch Quốc hội cảm ơn sự ủng hộ to lớn, quý báu của nhân dân Kazakhstan dành cho Việt Nam trong công cuộc giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước trước đây và công cuộc xây dựng, bảo vệ Tổ quốc ngày nay. Tình cảm, sự ủng hộ của Kazakhstan dành cho Việt Nam là tài sản quý báu, cần giữ gìn và phát triển.

Tại hội đàm, hai nhà lãnh đạo vui mừng nhận thấy, cùng với quan hệ chính trị - ngoại giao phát triển tốt đẹp, quan hệ kinh tế - thương mại giữa hai nước ngày càng được đẩy mạnh. Đặc biệt từ năm 2016 đến nay, Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh kinh tế Á-Âu đã đem lại những chuyển biến tích cực trong hợp tác kinh tế, thương mại hai nước. Kim ngạch thương mại hai chiều năm 2017 đạt hơn 200 triệu USD, năm 2018 đạt 268 triệu USD và 6 tháng đầu năm 2019 đạt gần 130 triệu USD. Hai nhà lãnh đạo cho rằng, những kết quả này còn chưa tương xứng với tiềm năng của hai nước.

Kazakhstan có diện tích tự nhiên lớn thứ 9 trên thế giới, theo Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân, Việt Nam mong muốn tăng cường xuất khẩu các mặt hàng thế mạnh là điện thoại và linh kiện máy móc thiết bị hàng điện tử sang thị trường Kazakhstan và sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi nhập khẩu các mặt hàng như quặng, khoáng sản, hóa chất, máy vi tính từ Kazakhstan. Hai bên ưu tiên thúc đẩy hơn nữa hợp tác kinh tế - thương mại, nhất là những lĩnh vực Việt Nam có thế mạnh và Kazakhstan có nhu cầu như: Công nghiệp nhẹ, công nghiệp thực phẩm, dệt may; tập trung, trao đổi thúc đẩy thương mại các mặt hàng nông sản có thế mạnh và bổ trợ lẫn nhau; tìm thêm cơ hội, khả năng mới (nghiên cứu xem xét khả năng ký kết các thỏa thuận hợp tác; thành lập, triển khai các dự án hợp tác mới...) khai thác tiềm năng, lợi thế của Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh kinh tế Á-Âu. Hai bên cần thúc đẩy phổ biến thông tin về các ưu đãi của Hiệp định đến cộng đồng doanh nghiệp hai nước nhằm mở rộng cơ cấu hàng xuất nhập khẩu giữa hai bên.

Việt Nam đang thúc đẩy thành lập thương vụ Việt Nam tại Kazakhstan dự kiến mở trong năm 2020. Chủ tịch Quốc hội đề nghị hai bên tranh thủ các ưu đãi thuế quan mà hiệp định đem lại, đẩy mạnh xuất nhập khẩu giữa hai nước, đồng thời mong muốn Kazakhstan lưu ý việc một số mặt hàng của Việt Nam bị đánh thuế dù đã ký kết FTA với Liên minh kinh tế Á-Âu. Cùng với đó là phát huy hiệu quả của cơ chế của Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam Kazakhstan về hợp tác kinh tế - thương mại và khoa học - kỹ thuật.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân hội đàm với Chủ tịch Hạ viện Kazakhstan Nurlan Nigmatulin

Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao Cuộc họp lần thứ 9 Ủy ban liên Chính phủ Việt Nam - Kazakhstan đã tổ chức thành công tại Thủ đô Nursultan vào tháng 9/2019 với các định hướng cụ thể trong nhiều lĩnh vực hợp tác song phương, có thêm những sáng kiến mới như: Thúc đẩy hợp tác giữa tổ chức tài chính của hai nước tại Trung tâm Tài chính quốc tế Astana; nghiên cứu khả năng mở đường bay thẳng kết nối giữa Việt Nam - Kazakhstan với một số nước châu Âu.

Theo Chủ tịch Quốc hội, hai bên cần thúc đẩy trao đổi đoàn doanh nghiệp, tổ chức hội chợ, triển lãm, diễn đàn doanh nghiệp ở cả hai nước để xúc tiến thương mại, xúc tiến đầu tư; đẩy mạnh giao lưu nhân dân để tăng cường hiểu biết lẫn nhau. Hợp tác giữa hai nước trong các lĩnh vực khác như: Nông nghiệp, giáo dục và đào tạo, khoa học, kỹ thuật, văn hóa, thể thao, du lịch đạt được một số kết quả tích cực. Trong thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội đề nghị hai bên nỗ lực hơn nữa trong việc đàm phán ký kết các hiệp định hợp tác mới cũng như triển khai các hiệp định hợp tác đã ký kết và có các biện pháp cụ thể để mang lại hiệu quả thực chất, góp phần vào thúc đẩy quan hệ song phương.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nêu rõ, Quốc hội Việt Nam ủng hộ và sẵn sàng cùng với Chính phủ và các cơ quan hữu quan tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp Kazakhstan hoạt động, phát triển tại Việt Nam; mong Nghị viện Kazakhstan trong phạm vi ảnh hưởng của mình tạo điều kiện cho doanh nghiệp Việt Nam hoạt động sản xuất, kinh doanh tại Kazakhstan.

Nhân dịp này, Chủ tịch Quốc hội cảm ơn Kazakhstan đưa Việt Nam vào danh sách các quốc gia mà công dân được miễn thị thực nhập cảnh Kazakhstan trong thời hạn 30 ngày; đồng thời cho biết, Việt Nam đã đưa Kazakhstan vào danh sách các nước có công dân được cấp thị thực điện tử.

Cảm ơn Kazakhstan đã ủng hộ Việt Nam trở thành Ủy viên không Thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2020-2021, Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao sự phối hợp chặt chẽ, ủng hộ lẫn nhau giữa hai nước tại các diễn đàn khu vực, quốc tế, cũng như trong khuôn khổ Hội nghị về phối hợp hành động và các biện pháp củng cố lòng tin ở châu Á (CICA), Phong trào không liên kết và Liên Hợp Quốc.

Về vấn đề Biển Đông, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chia sẻ, Việt Nam hoan nghênh nỗ lực của tất cả các nước đóng góp tích cực vào việc giữ gìn hòa bình, ổn định, bảo đảm an ninh, an toàn tự do hàng hải, hàng không vì hợp tác và phát triển của khu vực. Việt Nam mong Kazakhstan ủng hộ lập trường nguyên tắc của Việt Nam và ASEAN là giải quyết các tranh chấp ở Biển Đông bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trên cơ sở luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển năm 1982.

Tại hội đàm, Chủ tịch Quốc hội đã có những chia sẻ về cơ cấu tổ chức, hoạt động của Quốc hội Việt Nam, công tác tiếp xúc cử tri… Trong thời gian tới, Chủ tịch Quốc hội đề nghị hai bên xem xét ký thỏa thuận hợp tác giữa hai cơ quan lập pháp, tạo cơ sở pháp lý quan trọng để triển khai hợp tác ngày càng bền vững, hiệu quả. Hai bên tiếp tục duy trì, tăng cường trao đổi đoàn cấp cao, cấp Ủy ban và cơ quan phục vụ Quốc hội; phối hợp giám sát thực hiện các Thỏa thuận hợp tác mà Chính phủ hai nước đã ký. Hai bên duy trì, phát huy cơ chế tham vấn, phối hợp chặt chẽ tại các diễn đàn đa phương như Liên minh Nghị viện Thế giới (IPU), Diễn đàn Nghị viện châu Á - Thái Bình Dương (APPF), Diễn đàn ASEP, MSEAP... để trao đổi về các vấn đề thuộc mối quan tâm chung và những vấn đề hai bên cùng quan tâm.

Nhân dịp này, qua Chủ tịch Hạ viện Kazakhstan, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã gửi lời chúc mừng và hỏi thăm tới Tổng Thống Kassym Tokayev; gửi lời hỏi thăm, chúc mừng bà Dariga Nazarbayev được tín nhiệm bầu làm Chủ tịch Thượng viện Kazakhstan, trân trọng mời Chủ tịch Thượng viện Dariga Nazarbayev sang thăm chính thức Việt Nam vào thời điểm thích hợp. 

Nhất trí với các nội dung mà Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã nêu, Chủ tịch Hạ viện Kazakhstan cho rằng, thời gian tới, hai bên tập trung tăng cường quan hệ kinh tế, thương mại giữa hai nước. Hai bên còn nhiều tiềm năng, dư địa để đẩy mạnh hợp tác đầu tư, thương mại, trong đó có lĩnh vực vận chuyển. Ngài Nurlan Nigmatulin bày tỏ vui mừng Việt Nam sẽ mở cơ quan thương vụ tại Kazakhstan; nhấn mạnh, hai bên có thể tăng cường hợp tác trong lĩnh vực nông nghiệp bởi Kazakhstan đứng thứ 9 về diện tích tự nhiên, có chương trình phát triển quy mô lớn về nông nghiệp. Cùng với đó Kazakhstan quan tâm phát triển công nghiệp nhẹ. Kazakhstan đã thông qua chương trình chiến lược kỹ thuật số Kazakhstan để đưa mọi hoạt động của đất nước thực hiện bởi chương trình công nghệ mới.

Chủ tịch Hạ viện Kazakhstan chia sẻ, theo FTA Việt Nam và Liên minh kinh tế Á - Âu, mỗi ngành hàng có hạn ngạch nhất định, nhưng nếu được sản xuất ở Kazakhstan có thể phân phối toàn Liên minh kinh tế Á - Âu mà không gặp hạn chế. Kazakhstan bảo vệ quyền lợi nhà đầu tư nước ngoài bằng các văn bản pháp luật nhằm tạo ra các điều kiện thuận lợi nhất cũng như bảo vệ quyền lợi các nhà đầu tư nước ngoài. Từ đó, Chủ tịch Hạ viện Nurlan Nigmatulin nhấn mạnh, các doanh nghiệp Việt Nam có thể tham gia vào công cuộc hiện đại hóa đất nước Kazakhstan.

Theo đánh giá của ngài Nurlan Nigmatulin, lĩnh vực du lịch hai bên có nhiều tiềm năng hợp tác bởi cảnh quan thiên nhiên và nền văn hóa độc đáo hấp dẫn du khách. Hai bên đã có những bước đi nhằm khai thác tiềm năng này với việc vào tháng 9/2019, Kazakhstan đã quyết định miễn thị thực cho công dân Việt Nam trong 30 ngày. Hai bên đã hướng đến việc thiết lập đường bay thẳng.

Chủ tịch Hạ viện Nurlan Nigmatulin nhất trí cho rằng, năm 2020, Kazakhstan đảm nhận vị trí Chủ tịch CICA và Việt Nam đảm nhiệm vị trí Chủ tịch ASEAN cùng với vị trí Ủy viên Không thường trực Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc nhiệm kỳ 2020-2021, Chủ tịch AIPA. Từ đó, hai bên tích cực hơn nữa trong hoạt động trao đổi đoàn các cấp, tiếp xúc cấp cao, góp phần củng cố sự tin cậy và hiểu biết lẫn nhau, tạo động lực thúc đẩy hợp tác giữa hai nước, bao gồm hợp tác giữa Quốc hội hai nước, nhóm nghị sĩ Quốc hội, hợp tác các Ủy ban của Quốc hội hai nước.

Cảm ơn Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đã mời tham dự Ðại hội đồng Liên nghị viện ASEAN lần thứ 41 (AIPA 41), Chủ tịch Hạ viện Nurlan Nigmatulin cho biết, Kazakhstan sẽ cử Đoàn sang Việt Nam tham dự vào năm 2020.

* Sau Hội đàm, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân và Chủ tịch Hạ viện Cộng hòa Kazakhstan Nurlan Nigmatulin đã gặp gỡ báo chí thông báo kết quả hội đàm. Sau khi gặp gỡ báo chí, Chủ tịch Hạ viện Kazakhstan và Đoàn đại biểu cấp cao Quốc hội Kazakhstan đã dự thính phiên họp của Quốc hội tại Hội trường Diên Hồng.

Sáng cùng ngày, Đoàn đại biểu cấp cao Hạ viện Cộng hòa Kazakhstan do Chủ tịch Hạ viện Nurlan Nigmatulin dẫn đầu đã tới đặt vòng hoa tại Đài tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ (đường Bắc Sơn); đặt vòng hoa và vào Lăng viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Theo chương trình, tối cùng ngày, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân chủ trì chiêu đãi Đoàn đại biểu cấp cao Hạ viện Cộng hòa Kazakhstan.

Theo TTXVN