Trung Quốc nỗ lực khắc phục khoảng cách giàu nghèo

Khoảng cách giàu nghèo đang được xem là nhân tố có thể gây nên bất ổn xã hội ở Trung Quốc. - Ảnh minh họa

Hướng tới mục tiêu này đặc biệt phải kể đến ba thành phố Bắc Kinh, Thượng Hải và Trùng Khánh. Giáo sư Wang Yukai thuộc Viện Quản lý Trung Quốc nhận định, mục tiêu mà các chính quyền địa phương đề ra cho thấy họ sẽ tăng cường nỗ lực và triển khai các hành động cụ thể để thu hẹp khoảng cách về thu nhập - vốn bị nới rộng theo đà tăng trưởng của nền kinh tế.

Mới đây, Thị trưởng Bắc Kinh Guo Jinlong cho biết, thành phố này đặt mục tiêu tăng GDP 8%/năm trong giai đoạn 2011-2015. Tốc độ này thấp hơn 1 điểm phần trăm so với mục tiêu đề ra trong giai đoạn 2006-2010 song sẽ đi đôi với việc đời sống của người dân được cải thiện khi thu nhập của người dân cũng tăng 8%/năm.

Trong báo cáo hành động, chính quyền thành phố Thượng Hải cũng đặt mục tiêu tăng GDP 8% trong năm 2011, với thu nhập bình quân đầu người bắt kịp tốc độ tăng trưởng kinh tế.

Tại khu vực tây nam Trung Quốc, Trùng Khánh là khu vực cấp tỉnh đầu tiên trong cả nước áp dụng Hệ số Gini – chỉ số phân phối phúc lợi quốc tế. Chính quyền Trùng Khánh cam kết giảm chỉ số này từ mức 0,42 hiện nay xuống 0,35 trong 5 năm tới.

Theo báo cáo của Ngân hàng thế giới (WB), Hệ số Gini của Trung Quốc đã tăng lên 0,47 trong năm 2009, cho thấy sự không đồng đều trong phân phối thu nhập - hiện tượng có thể dẫn tới bất ổn xã hội.

Nhiều chính quyền địa phương khác, như Tây Tạng, khu Nội Mông, Sơn Tây, Hà Nam, Quảng Tây, Chiết Giang cũng chú ý tới mức sống của người dân, nỗ lực tăng đầu tư vào giáo dục, sắp xếp việc làm, cải thiện hệ thống an sinh xã hội và cung cấp nhiều nhà ở hơn.

Theo ông Zhang Chewwi, Phó Giám đốc Viện dân số và kinh tế lao động thuộc Học viện khoa học xã hội Trung Quốc, toàn bộ các biện pháp này nhằm thực hiện cam kết của chính quyền trung ương trong việc giải quyết vấn đề phân phối thu nhập. 

Theo đề xuất của Ủy ban trung ương Đảng cộng sản Trung Quốc trong khuôn khổ của kế hoạch 5 năm lần thứ 12 (2011-2015), hệ thống phân phối thu nhập sẽ được cải thiện, đặc biệt là đối với người dân có mức lương tương đối thấp hoặc trung bình.

Lấy Trùng Khánh làm ví dụ. Chính quyền Trùng Khánh tuyên bố sẽ đánh thuế tài sản đối với nhà cao cấp. Thành phố có thể sẽ đánh thuế đối với toàn bộ biệt thự, cũng như các căn hộ có diện tích sàn trên 144 m2 và có giá cao hơn 2-2,5 lần mức giá trung bình.

Trong 5 năm tới, Trùng Khánh sẽ tăng cường vai trò của thuế trong việc quản lý phân phối thu nhập và dần điều chỉnh lương - vốn là nguồn thu chính  đối với các gia đình có thu nhập thấp và trung bình tại Trung Quốc. Ngoài ra, chính quyền trung ương cũng cần xử lý một cách đúng đắn mối quan hệ với các doanh nghiệp địa phương và người lao động trong cuộc cải cách phân phối thu nhập.

Cũng như nhiều quốc gia khác trong giai đoạn đạt mức thu nhập trung bình với GDP/đầu người vượt 4.000 USD, Trung Quốc cũng phải đối mặt với thách thức về khoảng cách giàu-nghèo khá lớn. Yang Yiyong, người đứng đầu viện nghiên cứu phát triển xã hội thuộc Ủy ban cải cách và phát triển quốc gia Trung Quốc nhận định, 10 năm tới sẽ là giai đoạn quan trọng để kiểm chứng liệu Trung Quốc có vượt qua thách thức này thành công hay không.

Nguyễn Chiến