ASEAN tăng cường phối hợp với các đối tác

Bên cạnh kiểm điểm và định hướng hợp tác, các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN và các Đối tác liên quan cũng bàn công tác chuẩn bị cho Hội nghị Cấp cao của ASEAN với các Đối tác liên quan, nhất là Cấp cao EAS lần thứ 6 sẽ được tổ chức vào tháng 11/2011 tại Bali. Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm đã tham dự các Hội nghị này.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Canada, các Bộ trưởng nhất trí thực hiện hiệu quả Kế hoạch Hành động ASEAN-Canada giai đoạn 2010-2015; tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư, nông nghiệp, an ninh phi truyền thống như an ninh năng lượng và lương thực, quản lý thiên tai, tội phạm xuyên quốc gia…; nhất trí thúc đẩy các sáng kiến và hoạt động hướng tới kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN-Canada vào năm 2012.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Nga, các Bộ trưởng đánh giá cao quan hệ Đối tác ASEAN-Nga, sự ủng hộ của Nga đối với tiến trình xây dựng Cộng đồng ASEAN và liên kết khu vực; nhất trí thúc đẩy triển khai hiệu quả Chương trình Hành động toàn diện giai đoạn 2005-2015 cũng như tăng cường hợp tác thương mại, đầu tư, năng lượng, chống khủng bố và tội phạm xuyên quốc gia, quản lý thiên tai và một số lĩnh vực chuyên ngành khác. Các Bộ trưởng đã thông qua Tuyên bố chung kỷ niệm 15 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN-Nga.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Ấn Độ, các nước ASEAN đánh giá cao chính sách Hướng Đông của Ấn Độ, sự hỗ trợ tích cực và hiệu quả của Ấn Độ đối với tiến trình xây dựng Cộng đồng, thu hẹp khoảng cách phát triển, cũng như vai trò trung tâm của ASEAN; đề nghị hai bên tiếp tục thực hiện tốt Kế hoạch Hành động ASEAN-Ấn Độ giai đoạn 2010-2015; đẩy nhanh tiến trình đàm phán Hiệp định Thương mại Dịch vụ và Đầu tư; tăng cường hợp tác trong các lĩnh vực nông nghiệp, giao thông vận tải, du lịch, công nghệ thông tin, sinh học… Hai bên cũng nhất trí danh mục các hoạt động hướng tới Cấp cao kỷ niệm 20 năm quan hệ đối thoại ASEAN-Ấn Độ năm 2012.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-New Zealand, các Bộ trưởng kiểm điểm việc thực hiện Kế hoạch Hành động ASEAN-New Zealand giai đoạn 2010-2015 cũng như các quyết định của Cấp cao kỷ niệm 35 năm lập quan hệ đối thoại tổ chức tại Hà Nội, tháng 10/2010; thống nhất thực thi hiệu quả Hiệp định thành lập Khu vực mậu dịch tự do  ASEAN-Ôxtrâylia-New Zealand (AANZFTA), tăng cường hợp tác giáo dục, trao đổi sinh viên, giao lưu nhân dân, quản lý thiên tai...

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-EU, các Bộ trưởng nhất trí đẩy nhanh phê chuẩn Nghị định thư thứ 3 sửa đổi Hiệp ước Thân thiện và Hợp tác ở Đông Nam Á (TAC) để EU sớm tham gia TAC; cam kết dành nguồn lực cần thiết triển khai hiệu quả Danh mục các hoạt động giai đoạn 2011-2012 trong khuôn khổ Kế hoạch Hành động Đối tác tăng cường ASEAN-EU; thúc đẩy hợp tác về giáo dục, năng lượng, thương mại, đầu tư, hàng không, sở hữu trí tuệ… hướng tới kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ đối thoại ASEAN-EU vào năm 2012.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN-Hoa Kỳ, các Bộ trưởng kiểm điểm việc triển khai các quyết định của Cấp cao ASEAN-Hoa Kỳ lần thứ hai (Hoa Kỳ, tháng 9/2010); tiếp tục thúc đẩy quan hệ ASEAN-Hoa Kỳ lên tầm đối tác chiến lược; bàn công tác chuẩn bị cho Hội nghị các Nhà Lãnh đạo ASEAN-Hoa Kỳ lần 3. Hội nghị nhất trí tăng cường hợp tác các mặt, nhất là kinh tế, thương mại và đầu tư; ủng hộ vai trò trung tâm của ASEAN; khuyến khích Hoa Kỳ đóng góp xây dựng hơn vào các khuôn khổ ASEAN 1, EAS và ARF, vì hòa bình, ổn định và phát triển tại khu vực; hoan nghênh việc Hoa Kỳ tăng cường hợp tác với Tiểu vùng Mê Kông. Các Bộ trưởng đã đồng ý với Kế hoạch Hành động ASEAN-Hoa Kỳ giai đoạn 2011-2015.

Tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao EAS, các Bộ trưởng khẳng định EAS tiếp tục là diễn đàn của các nhà Lãnh đạo trao đổi và đối thoại về các vấn đề có tầm quan trọng chiến lược liên quan đến hòa bình, an ninh và phát triển ở khu vực, trong đó có các vấn đề chính trị, an ninh, an toàn hàng hải... Theo đó, ngoài 5 lĩnh vực hợp tác ưu tiên hiện nay của EAS gồm tài chính, năng lượng, giáo dục, cúm gia cầm và quản lý thiên tai, các Bộ trưởng cũng nhất trí thúc đẩy hợp tác trong các lĩnh vực cùng quan tâm và là lợi ích của khu vực như thúc đẩy liên kết kinh tế thông qua sáng kiến Quan hệ Đối tác Kinh tế Toàn diện tại Đông Á (CEPEA) và các vấn đề an ninh phi truyền thống… Các Bộ trưởng bày tỏ hoan nghênh Nga và Hoa Kỳ tham gia EAS.

Các Bộ trưởng khẳng định EAS mở rộng sẽ tiếp tục là một bộ phận cấu thành quan trọng trong cấu trúc khu vực đang định hình với ASEAN đóng vai trò trung tâm; cam kết duy trì và thúc đẩy các mục tiêu, nguyên tắc, thể thức của EAS nêu trong Tuyên bố Kuala Lumpur 2005 và Tuyên bố kỷ niệm Hà Nội 2010; tăng cường quan hệ bổ sung và hỗ trợ lẫn nhau giữa các cơ chế khu vực hiện có, trong đó có EAS, ASEAN 3, ADMM và ARF, đóng góp hiệu quả vào hòa bình, ổn định và phát triển tại khu vực.

Tại các Hội nghị, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm đánh giá cao và đề nghị các Đối tác tiếp tục ủng hộ và hỗ trợ hiệu quả cho ASEAN xây dựng Cộng đồng, thu hẹp khoảng cách phát triển, tăng cường liên kết và kết nối khu vực; ủng hộ vai trò chủ đạo của ASEAN tại các cơ chế, diễn đàn khu vực như ASEAN 1, ASEAN 3, EAS, ARF, ADMM …, đóng góp vào hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực; cần tiếp tục mở rộng và làm sâu sắc hơn trên các lĩnh vực hợp tác ưu tiên và thuộc quan tâm chung của khu vực, khuyến khích các Đối tác tham gia tích cực và đóng góp hiệu quả vào hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng ở khu vực.

Phó Thủ tướng cũng nhấn mạnh ứng phó với thiên tai và an ninh hàng hải là những vấn đề thuộc quan tâm chung của khu vực; theo đó ASEAN và các Đối tác cần tiếp tục phát huy các kết quả hợp tác, tăng cường năng lực nhằm ứng phó hiệu quả với các thảm họa thiên tai; tăng cường hợp tác về an ninh hàng hải, bảo đảm việc tuân thủ các nguyên tắc của luật pháp quốc tế, nhất là Công ước LHQ về Luật biển 1982, vì hòa bình, ổn định, an ninh, an toàn và tự do hàng hải ở khu vực.

Nhắc lại quyết định của Cấp cao Đông Á lần thứ 5 (EAS-5, tháng 10/2010), Phó Thủ tướng nhấn mạnh EAS mở rộng cần tiếp tục các mục tiêu, nguyên tắc và thể thức hoạt động nêu trong Tuyên bố Kuala Lumpur 2005 và Tuyên bố kỷ niệm EAS 2010; là diễn đàn của các Lãnh đạo đối thoại về các vấn đề chiến lược quan trọng, bao gồm cả chính trị, an ninh, an toàn hàng hải, hợp tác phát triển…; tập trung bàn và hợp tác trên các trọng tâm của khu vực cũng như các vấn đề liên quan đến lợi ích chung; EAS là một thành tố quan trọng trong cấu trúc khu vực đang định hình, cần tiếp tục đóng góp tích cực vào các mục tiêu chung là hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển ở khu vực.

Cùng ngày, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm đã tham dự Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao các nước Hạ nguồn Mekong-Hoa Kỳ và Đối thoại các nước Hạ nguồn Mekong và những người bạn (gồm Australia, EU, Nhật, Hàn Quốc và Hoa Kỳ); có các cuộc tiếp xúc song phương với Ngoại trưởng Nga, Hoa Kỳ và Ngoại trưởng một số nước khác./.

Lam Bình