Hoàn thiện thể chế quản lý an toàn thực phẩm
(Chinhphu.vn) - Năm 2015 là năm An toàn thực phẩm (ATTP) của ngành nông nghiệp, trong đó, để triển khai chương trình ATTP hiệu quả, công tác nghiên cứu hệ thống thể chế quản lý ATTP là vấn đề cấp thiết nhằm đổi mới toàn diện công tác ATTP.
Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng nông lâm sản và Thủy sản (Bộ NN&PTNT) cho biết: Thời gian qua, khung pháp luật và chính sách về ATTP tại Việt Nam đã triển khai và đạt được nhiều kết quả. Cụ thể, quản lý và kiểm soát dựa trên nguy cơ, hệ thống tập trung; hệ thống kiểm soát ATTP, các nguồn lực được huy động, phân công và cơ chế điều phối, phối hợp rõ ràng giữa các Bộ.
Bên cạnh những kết quả đạt được, khung pháp luật và chính sách về ATTP vẫn còn nhiều điểm yếu. Trong đó, văn bản dưới Luật của các Bộ chậm ban hành, chưa hoàn toàn đồng bộ và hài hòa; chưa gắn kết quản lý chất lượng, ATTP nông lâm thủy sản (đầu ra) với quản lý chất lượng vật tư nông nghiệp và hóa chất, phụ da trong bảo quản, chế biến thực phẩm.
Thêm vào đó, công tác tổ chức sản xuất, kinh doanh nông sản còn manh mún, nhỏ lẻ, khó áp dụng tiến bộ kỹ thuật, quy trình sản xuất an toàn và hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến. Đầu tư quy hoạch, phát triển hạ tầng cho sản xuất nông sản tập trung, chất lượng, an toàn còn hạn chế; thiếu phương thức liên kết bền vững giữa các nhà sản xuất với nhà tiêu thụ, phân phối.
Bởi vậy, theo ông Nguyễn Như Tiệp, nhằm nâng cao chất lượng khung chính sách pháp luật về ATTP, cần cập nhập kịp thời và hài hòa các quy định dưới Luật. Với hệ thống quản lý, kiểm soát ATTP, cần điều chỉnh tổ chức lực lượng để tăng cường phối hợp quản lý, kiểm soát hiệu quả ATTP trong toàn chuỗi cung ứng thực phẩm. Bên cạnh đó cần quản lý dựa trên nguy cơ thông qua đánh giá nguy cơ làm cơ sở khoa học cho truyền thông nguy cơ và quản lý nguy cơ; tăng cường năng lực quản lý, kiểm soát.
Tham luận về kinh nghiệm trong khu vực về củng cố thể chế trong kiểm soát quản lý ATTP tại Hội thảo, Bà Shashi Sareen, chuyên gia cao cấp về ATTP & Dinh dưỡng, Văn phòng khu vực Châu Á-Thái Bình Dương (FAO) cho biết: điều quan trọng là không bỏ qua những tiến bộ đã đạt được, xây dựng lên từ hệ thống hiện có nhằm cải thiện, điều phối, phát hiện và giải quyết bất cập. Quy trình thực hiện thể chế cần có sự tham gia của các bên liên quan là chìa khóa; đồng thời hướng đến trách nhiệm giải trình của đơn vị kinh doanh thực phẩm; giám sát liên tục toàn chuỗi từ trang trại đến bàn ăn.
Theo ông Thierry Rocaboy, Phó Chủ tịch FAASC (Tiểu ban Thực phẩm, Nông nghiệp và Nuôi trồng Thủy sản - Phòng thương mại châu Âu tại Việt Nam), nhằm thực hiện hiệu quả công tác thể chế về ATTP tại Việt Nam, cần chú ý đến giải pháp thành lập cơ quan quản lý ATTP tập trung dưới sự chỉ đạo của một Bộ duy nhất. Trong đó, cơ quan quản lý ATTP cần kết hợp các cơ cấu tổ chức cấp quốc gia và địa phương vào một cơ cấu mới; phối hợp hài hòa giữa cấp tỉnh và địa phương; hợp tác với các quốc gia láng giềng để giải quyết các vấn đề về ATTP tại cửa khẩu.
Đỗ Hương
